Eenvoud in aangrijpend drama

– Spaans voor balletje – omdat hij altijd een ijzeren kogeltje in zijn handen geklemd houdt. Het moet hem beschermen, maar veel helpt het niet: zijn vader mept hem om het minste of geringste in elkaar. Zo reageert hij zijn frustraties af over de dood van zijn oudste zoon. Moeder zit erbij en kijkt ernaar.

Als de 12-jarige Pablo vriendschap sluit met Alfredo, een nieuw klasgenootje, gaat er een wereld voor hem open. Hij mag met Alfredo's familie mee, een dagje de bergen in, en Alfredo's vader komt in actie als Pablo thuis wordt gehouden nadat hij weer eens verrot is geschopt.

El bola is een aangrijpende film die in simpele schema's wordt verteld. Pablo's vader is op het eerste gezicht een vriendelijke, hardwerkende middenstander; Alfredo's vader José heeft een kale kop en zit onder de tatoeages. Bij Pablo laten de klappen en schoppen van zijn vader blijvende littekens achter; José zet een tatoeage op de rug van zijn zoon.

De zware onderwerpen – kindermishandeling, aids – komen op een bijna terloopse manier voorbij. Regisseur Achero Mañas laat de klappen lang buiten beeld; in plaats daarvan toont hij Pablo's lege stoel in het klaslokaal. De muziek is fraai, net als het camerawerk – vooral de levensgevaarlijke capriolen die Pablo en zijn stoere vriendjes uithalen bij de spoorlijn in de grauwe achterbuurten van Madrid, zijn bloedstollend in beeld gebracht.

El bola – uit 2000 – werd bekroond op talrijke Europese festivals; de film won vier Goya's (het Spaanse equivalent van het Gouden Kalf), en bij de Europese Film Awards in 2001 werd Mañas tot 'Discovery of the Year' uitgeroepen. Door financiële problemen van distributeur Twin Film is de film nu pas in Nederland te zien. In dit geval geldt: beter laat dan nooit.