Een toren die tot de hemel reikte
Sinds de tijd van het Oude Testament is het verhaal van de toren van Babel onverbrekelijk verbonden gebleven met het idee van een God die de mensen straft voor hun hoogmoed....
De historische werkelijkheid was dat in Babylon tijdens de regeringsperiode van Nebukadnessar II (605-562 voor Christus) een enorme tempeltoren (ziggurat) werd gebouwd ter ere van de god Marduk. Blijkens een inscriptie spande Nebukadnessar zich in 'diens top met de hemel te laten wedijveren'.
'De waanzin ten top' is de titel van een tentoonstelling in het Bijbels Openluchtmuseum in Nijmegen, die geheel gewijd is aan 'drieduizend jaar toren van Babel' (te zien tot en met 2 november). In een gelijknamige publicatie (Sun; * 24,50) wordt het hele verhaal rond de toren van Babel verteld, verlucht met tal van fraaie illustraties. Aan bod komen het archeologisch onderzoek, het bijbelverhaal en het beeld van de toren van Babel in de kunst.
'Het is aannemelijk', schrijven de auteurs Remco Groetelaers en Jan van Laarhoven, dat het verhaal van de bouw van de toren ontstond in de periode dat de joden als ballingen in Babylon verbleven. Babylon werd in die tijd een wereldstad, waar duizenden mensen met verschillende talen en culturen samenleefden. In deze stad werd ijverig gebouwd aan een reusachtige toren (. . .). In de ogen van de joden waren deze stad en deze toren het bewijs van de hoogmoed van de mens.'
Han van Gessel
