Drone is een 'factionthriller' van de bovenste plank

Voor een thrillerschrijver kan een bericht in de krant voldoende zijn om een concept te ontwikkelen dat uiteindelijk leidt tot een onderhoudend boek van meer dan honderdduizend woorden. Zo werd de jonge schrijver Bart-Jan Kazemier in 2013 getriggerd door een bericht in de Volkskrant over onbemande gevechtsvliegtuigen. Nu staan deze drones, aldus het artikel, nog onder toezicht van de mens, maar wat als zo'n 'luchtrobot' straks eigenhandig beslissingen gaat nemen over leven en dood? Wat als deze UCLASS (Unmanned Carrier Launched Airborn Surveillance and Strikesystem) zelf gaat bepalen wie er op de grond moet worden omgelegd, als het vliegend gevaarte zelf gaat definiëren - zonder tussenkomst van een mens - wie er een terrorist is en wie niet?

Met die basiselementen toog Kazemier (1979), die twee jaar terug debuteerde met De man in het midden, aan het werk.

Het resultaat, met de simpele titel Drone, mag er zijn. De taalkundige schreef een geweldige 'factionthriller', die zich kan meten met het werk van alle kampioenen binnen het genre, van Tomas Ross tot Frederick Forsyth.

In politiek Den Haag ontmoeten we minister van Defensie Ava Rodenburg (herkennen we daar Jeanine Hennis-Plasschaert?) die een nieuw en zeer kostbaar defensieprogramma rond onbemande vliegtuigen door de Kamer wil loodsen. Dat gaat niet zonder slag of stoot, de oppositie ligt dwars. Dat strijkt Ava's baas, premier Mel Stahlman (jawel, hij lijkt wat op Mark Rutte), tegen de haren. Rodenburg moet een beetje voortmaken met de implementatie van het droneprogramma. Op de achtergrond speelt vliegtuigbouwer Lockheed Northrop (hier geen verzonnen naam) een vileine rol.

Eliot Koler, een getraumatiseerde oud-commando, met ervaring in Mali, Afghanistan en Irak, krijgt ondertussen de beschikking over een harddisk met geheime informatie over het nieuwe wapensysteem. De disk laat zich echter niet één, twee, drie kraken. De oud-collega die de informatie bijeengaarde, kan hij niet naar de inhoud vragen. Zij komt onder mysterieuze omstandigheden om het leven.

Koler bemerkt dat de oplossing van de puzzel in Kunduz, in Afghanistan, ligt. De plek waar hij ooit als Nederlandse commando vocht. Wat is daar een aantal jaren geleden nou precies gebeurd? En wat voor, al dan niet kwalijke, rol speelden daarbij agenten van de MIVD?

Volgt een uiterst scherp geschreven verhaal, in vrij korte hoofdstukken, wisselend gezien door de ogen van minister Rodenburg en ex-militair Koler. Voor de finale reizen we de halve wereld over, naar het knalharde einde. Dat slot zal bij menige lezer - bij deze in ieder geval wel - leiden tot enig inwendig gevloek.

Drone - het is faction van de bovenste plank, die bij menig lezer de vraag zal doen rijzen hoe ver we nu in werkelijkheid zijn met de ontwikkeling van deze zelfstandig opererende robotdrones.