Door nieuwe technologie groeit burgerjournalistiek in hoog tempo

Een van de mooiste journalistieke genres vind ik de reportage.Het is het verhaal achter het nieuwsverhaal. Een goede reportageis niet noodzakelijkerwijs een beschrijving van de feiten, maarvan de ervaring van de feiten. Een goede reportage laat de lezerde gebeurtenissen meemaken alsof hij er zelf bij was. Een goedereportage laat zich lezen als een roman, of als een thriller:ademloos en in een adem uit.

Journalisten moeten een belangrijke achterstand overwinnen bij een reportage: ze komen meestal pas als de ramp al heeftplaatsgevonden en het grote opruimen is begonnen. Ze zijn terplaatse post facto en komen als mosterd na de maaltijd.Ooggetuigeverslagen zijn zeldzaam en daarom waardevol. Eenverslag uit de eerste hand is meestal spannender dan eentweedehands opgetekend verhaal.

Dat bewijst bijvoorbeeld Jeremy Hermanns. Hij was dinsdagpassagier in een toestel van Alaska Airlines waarin op 10kilometer hoogte de druk wegviel. Er was een gat in de rompgevallen; de cabine vulde zich met de geur van verbrand plasticen vliegtuigbrandstof. 'Niets kan het hulpeloze gevoelbeschrijven dat je bevangt op een moment als dit, als je geenenkele controle meer hebt, je niet kunt ademhalen, en iedereenom je heen verstijfd is van de angst', schrijft hij op zijnweblog. Zijn verslag wordt gelardeerd met een paar vage maarspannende foto's, genomen met zijn mobiel, van passagiers in decabine.

Hermanns is geen professionele journalist. Hij kan wel een penvasthouden, dat scheelt: zijn verslag leest als een trein. Medeom die reden heeft Hermanns in enkele dagen faam opgebouwd als'burgerjournalist' wiens foto's en teksten werden gepubliceerdin uiteenlopende media als de Seattle Times en de SeattlePost-Intelligencer. Een andere passagier, Damon Zwicker, maakteopnamen met zijn videocamera die uiteindelijk werden uitgezondenop het lokale televisiestation KOMO.

Nieuwe technologie in mobiele telefoons en elektronischeagenda's maakt het mogelijk dat het vergaren en verspreiden vaninformatie (foto's, video's en teksten) binnen de mogelijkhedenvan elke burger valt. Vandaar dat we de komende jaren een enormegroei kunnen verwachten van het soort journalistiek als hierbovenbeschreven. Er is immers nauwelijks meer een nieuwswaardigegebeurtenis denkbaar waarvan niet een grote groep mensen getuigeis die, als het maar even kan, klaarstaan met een digitaalopnameapparaat. Dit gebeurde het afgelopen jaar bijvoorbeeld alop grote schaal bij de aanslagen in Londen, in juli, en bij hetpasseren van de orkaan Katarina in New Orleans. Grote media alsBBC en CNN maakten grif gebruik van het aanbod vanburgerjournalisten hun materiaal te publiceren.

Deze krant is zich aan het voorbereiden op deze veranderingen.Enkele weken geleden deden we een eerste poging: een dag na demoord op de Nijmeegse Louis Sevèke riepen we op onze websitegetuigen op zich te melden. Achteraf gezien was dit eenongelukkige zet. Die bewuste moord is immers maar door een heelklein groepje mensen gadegeslagen, en de kans dat hiervan eenbetrouwbaar ooggetuigenverslag beschikbaar komt, is maar heelklein.

Veel meer kans op succes hebben we als we dit soort oproependoen bij gebeurtenissen waarbij veel mensen betrokken zijn:bijvoorbeeld het urenlange stilstaan van een trein wegensvermeende terroristische activiteiten van een paar mannen metbaarden en Arabische kleding. Maar het hoeven niet altijd hardejournalistieke feiten te zijn waarover wordt bericht: een drukbezocht evenement als een concert van de Rolling Stones of definale van het WK-voetbal kan ook interessant zijn om vanuit hetoogpunt van de bezoeker mee te maken.

We zijn ons weblog aan het aanpassen om dit mogelijk te maken.In de loop van januari wordt het mogelijk met mobiele apparatuurbijdragen en foto's te plaatsen. We zullen dan ook regelmatigeronze bezoekers vragen berichten te leveren aan speciaal voor ditdoel opgezette weblogs. Stel je voor: als honderd mensen een fotoen drie regels tekst insturen van koninginnedag in Amsterdam ofeen demonstratie tegen het vreemdelingenbeleid, heb je jeooggetuigenverslag; waardevoller dan een reportage.