Domingo klinkt jeugdig in zeer gevaarlijke opera

Na het overlijden van de grote tenor Ludwig Schnorr von Carolsfeld, diekort na de première van Richard Wagners opera Tristan und Isolde in 1865de laatste adem uitblies met de woorden 'Richard, hoor je mij?', heeftonder zangers geruime tijd het bijgeloof gegolden dat 'de Tristan' eenlevensgevaarlijke opera is om te zingen.

Dat wordt tegenwoordig ook gezegd, maar dan meer in loopbaan-technischezin. Weinig tenoren en sopranen kunnen de hoofdrolpartijen werkelijk aan,en omdat menig operahuis het stuk toch willen hebben, is Wagners Tristanbij uitstek de hinderpaal die zangtalent doet struikelen en carrières doeteindigen. Behalve volume, hoogte, 'karakter' en fijn-lyrische vermogenshoort een formidabele Ausdauer tot de vereisten.

Placido Domingo, die zijn reputatie liever op het spel zet met DrieTenoren-fratsen dan met een vertolking van de Tristanpartij in eenoperahuis, heeft wel degelijk volume en hoogte. En lyrische vermogens,zoals weinig andere tenoren. Uithoudingsvermogen heeft hij ook, maar nietvoldoende, vindt hij zelf, voor een Tristan op het podium. Hij heeft eraltijd nee tegen gezegd.

Carrières kunnen lang doorgaan op die manier. Zo is de nieuwe, zeldzaamfraai door Antonio Pappano gedirigeerde en door een 63-jarige Domingoopgeluisterde Tristan-productie van EMI geen live-opname, zoalstegenwoordig de (goedkoper te realiseren) gewoonte is. Het is eenstudioproject waar de door afkalvende winstcijfers getergdeplatenmaatschappij fortuinen in moet hebben geïnvesteerd, en waarbijDomingo (Tristan), Nina Stemme (Isolde), René Pape (Marke) en MitsukoFujimura (Brangäne) hun partijen bij stukjes en beetjes aan de geluidsbandhebben toevertrouwd.

Pappano, negen solisten en de Londense Royal Opera zijn er acht wekenvoor in touw geweest in de Abbey Road-studio. De Londense krant DailyTelegraph schatte de kosten op een miljoen euro, een bedrag dat nauwelijksterug te verdienen valt, maar waarbij 'platenprijzen en bevestiging van destatus van EMI Classics' de pil moeten vergulden.

Pappano, die met zijn theatertemperament juist in live-opnamen vaak goedtot zijn recht komt, vindt Wagners Tristan (aldus het tekstboekje) een'zeer gevaarlijke opera om te dirigeren'. De partituur werkt op hem in alseen 'drug'. Te horen valt niettemin dat hij het hoofd koel heeft gehouden.Het vocale en orkestrale lijnenspel is prachtig uitgebalanceerd. Tempi,sfeer en motoriek blijven ondanks het knip- en plakwerk naadloos aansluitenop de geestesgesteldheden van Isolde en Tristan en de gewelddadigeontwikkelingen rond hun onfortuinlijke liefde. De sopraan is kruidig,Domingo heeft 'karakter', en beiden hebben merkwaardig veel jeugd in hetstrottenhoofd. Opmerkelijk: de box met drie cd's (en 'bonus-dvd') is veellager geprijsd dan onder majors de gewoonte is.

Von Flotow: Antonio Stradella. WDR-koor en orkest olv HelmuthFroschauer. Capriccio/WDR (2 cd's).

Onfortuinlijk was ook de liefde die de Italiaanse componist enzangpedagoog Alessandro Stradella koesterde voor een dame genaamd Leonora.Stradella werd er in 1682 in Genua om vermoord, waarbij tevens een abrupteind kwam aan een stroom opera's, oratoria en cantates - Stradella blonkuit in vocaal-orkestraal werk. De Duitser Friedrich von Flotow componeerdein 1844 een opera over Stradella, op een biografisch redelijk onnauwkeuriglibretto. Huurmoordenaars steken hier de toondichter niet neer, maar rakenin de ban van zijn gloedvol tenorgezang.

De tenor in deze radio-opname van de WDR is de jonge Zwitser JörgDürmüller. In Nederland bekend als smaakvol barokzanger, maar ook thuisin Mozart- en Wagnerrollen. Barok is er niet te beleven in Von FlotowsAntonio Stradella, en zeker geen Italiaanse. Wel bekoorlijke vroegromantiekdie het midden houdt tussen Mozart en Weber, en op verrassende momenteniets over Wagner voorspelt.

Roland de Beer