Dit was het jaar dat pretschoenen als statement het bordes bereikten
Dit jaar bereikte een typisch Nederlands fenomeen de hoogste vorm van zichtbaarheid: de luidruchtige mannenschoen stond op het bordes, onder de benen van Hugo de Jonge.
Vorige maand een mail gestuurd naar de collega's op de parlementaire redactie. De vraag luidde of Hugo de Jonge, kersvers minister van Volksgezondheid, nog altijd de show steelt met zijn wondersloffen. Het antwoord liet niet lang op zich wachten: 'Nou en of!'
Daaraan was een zelfgemaakte foto toegevoegd, gemaakt tijdens de persconferentie na het kabinetsberaad. Als vervanger van de afwezige Mark Rutte beleefde de vicepremier zijn vuurdoop. En waarop hield hij zich staande? Op de Arcobaleno.
Arcobaleno is Italiaans voor regenboog en meer hoef je eigenlijk niet te weten van dit schoenenpaar, een samengebald palet aan kleuren. Op dezelfde schoenen had de oud-wethouder uit Rotterdam al opzien gebaard bij zijn entree in de landelijke politiek.
Anderhalve maand geleden ontving minister-president Rutte de eerste lichting nieuwe bewindslieden van zijn nieuwe kabinet. Hugo de Jonge was een van hen. 'Hai, goed je te zien, man.' Rutte neemt bij dit soort publieke ontmoetingen altijd kwiek het initiatief. Zijn rechterhand was al joviaal op weg naar die van De Jonge toen de handeling stokte. Waarna alle ogen en camera's richting vloer gingen.
De 40-jarige Hugo de Jonge ontpopte zich die zaterdag als een schoenenfetisjist. De Arcobaleno bleek nog maar het halve werk. Een week later stond De Jonge, nota bene naast de koning, te glunderen op twee bloemenzeeën die luisteren naar de naam Flowers in White.
Eigenzinnige schoenen
Wie het spoor van deze extravagante voetenkunst terugvolgt, komt terecht op de Nieuwe Binnenweg, een ouderwetse winkelstraat in Rotterdam. Op nummer 116 is Mascolori gevestigd, een pijpenla als een regenboog. Hier staan schoenen in de etalage die Stracciatella heten of iets dergelijks, en er ook nog eens zo uitzien.
Mascoloristen noemt eigenaar Jochem Grund ze: mannen op leeftijd die nog altijd de stoute schoenen durven aantrekken. Ze vormen de voorhoede in een ontwikkeling die op de deftige trappen van paleis Noordeinde haar voorlopige hoogtepunt bereikte. Schoenenfabrikant Floris van Bommel durft in dit verband zelfs van een aardverschuiving te spreken. 'De Nederlandse man heeft de eigenzinnige schoen ontdekt.'
Van Bommel is de jongste telg in een geslacht van Brabantse schoenmakers. Zijn achternaam heeft altijd gestaan voor de degelijke en ingetogen kwaliteitsschoen. Hoe anders is dat nu. Floris van Bommel schat dat het huidige assortiment nog maar voor 15 procent bestaat uit traditionele brogues, de gaatjesschoenen in de vertrouwde kleuren zwart en bruin.
Lees verder onder de foto.
Van Bommel en andere insiders kunnen je het zelfs nog sterker vertellen: Nederland is volgens hen tegenwoordig een gidsland op het terrein van mannenschoenen. Wanneer hij in Duitsland komt, overvalt hem naar eigen zeggen een grote droefheid. Zelfs de Italiaanse man, toch het prototype van smaak- en stijlgevoeligheid, vindt Van Bommel maar saai in zijn voorkeur voor klassiek.
Volgens modejournalist Gert Jonkers, hoofdredacteur van het internationale modetijdschrift Fantastic Man, hebben Nederlandse mannen de schoen ontdekt als accessoire. Wat de handtas is voor vrouwen, zijn schoenen tegenwoordig voor een man. 'De schoen is een statement geworden.'
Eenvormigheid
Kleren maken niet langer de man. Schoenen doen dat. In de woorden van Van Bommel: 'De schoen is een manier om de aandacht te trekken. Met schoenen kunnen dingen die in de rest van de kleding niet meer kunnen.'
In zekere zin loopt de Nederlandse man dus voorop. Maar gaat het wel de goede kant op? Gert Jonkers denkt van niet. Erger nog: 'Nergens lopen de mannen er zo lelijk bij als in Nederland.' In de bonte schakering van kleuren en dessins ziet hij vooral eenvormigheid. 'Allemaal van die puntschoenen met dunne zool. Dan heb ik het liever iets klassieker en smaakvoller.'
Johan Derksen (68) is zo'n man voor wie de schoen een statement is. Zijn gevorderde leeftijd drukt hij uit in keurige maatpakken. Maar Derksen wil niet dat het een fletse bedoening wordt. 'Daarom houd ik mijn haar intact en daarom draag ik van die uitzonderlijke schoenen.'
Vakmanschap in Portugal
Met dat laatste is Johan Derksen het wandelende uithangbord geworden van O'Quirey, een merk dat zijn oude vriend Jan Palmen uit de grond heeft gestampt. De voetbaljournalist wil daarbij wel aantekenen dat hij gewoon voor zijn schoenen betaalt. 'Er wordt al genoeg gebedeld in Hilversum', zegt Derksen op de bekende bromtoon.
Net als Mascolori bedient O'Quirey mannen die een stapje verder gaan dan het gangbare aanbod. Zowel Grund als Palmen ontwerpt zijn schoenen zelf en besteedt de fabricage uit aan kleine fabrieken in Portugal. 'Daar zitten de beste schoenmakers', zegt Jan Palmen.
Samen met zijn dochter bestiert hij twee winkels in het centrum van Amsterdam, met ook al zo'n kleurrijk aanbod van schoenen. Toch is het assortiment van O'Quirey minder uitbundig dan dat van Mascolori. Wel alle kleuren van de regenboog, maar niet alle zeven samengebracht op één schoen.
'Vorm volgt functie', zegt Jan Palmen streng en voert de discussie daarmee terug naar waar ze begon: op het bordes van paleis Noordeinde. 'Ik was er niet blij mee geweest als dat mijn schoenen waren. Zulke schoenen draag je niet naast de koning.'
In alle ophef die de bloemenzeeën van Hugo de Jonge veroorzaakten, was dat de meestgehoorde mening. Eigenzinnige schoenen, oké, maar niet overal en altijd. Daarvoor werd het ouderwetse woord etiquette zelfs van stal gehaald. Floris van Bommel: 'Dit was een egotripje. Leuk en elegant, maar niet passend bij de gebeurtenis.'
Lees verder onder de foto.
Geen accessoire
Als enige wil Gert Jonkers niets weten van regels omtrent beleefdheid. 'Heb het dan liever over smaak en esthetiek. Dat is relevanter dan de vraag of zoiets hoort of niet.' Wat hem betreft passen aparte schoenen best bij zo'n gebeurtenis, maar niet in combinatie met een donkerblauw kostuum. 'Trek de lijn dan door: een witte broek of een T-shirt met iets van bloemen erop.'
Misschien is dat wel waar het doorgaans misgaat. Door de schoen als accessoire te beschouwen, wordt het geheel uit het oog verloren. Volgens Jan Palmen en Gert Jonkers vormt de schoenkeuze de basis van elke outfit. Daarop moet de kledingkeuze worden afgestemd, niet andersom.
Jochem Grund laat de discussie over esthetiek of etiquette graag aan zich voorbijgaan. Hij was allang blij met de publiciteit die het brutale optreden van Hugo de Jonge hem heeft opgeleverd. Wat Johan Derksen de afgelopen jaren voor O'Quirey betekende, dat was politicus De Jonge in één klap waard voor Mascolori. En ook voor hem geldt: voor eigen rekening.
kop
Net als Palmen is Grund min of meer uit liefhebberij schoenverkoper geworden. Tijdens een vriendenweekend in Madrid raakte hij een jaar of tien geleden hoteldebotel van een Spaanse vrouw. De liefde hield slechts even stand, maar lang genoeg om een dochter te verwekken.
Om zijn aandeel als vader te leveren, reist Grund elke maand naar Spanje. Tijdens een van die tripjes ontdekte hij een buitenissige schoen die hem als gegoten bleek te zitten. Eerlijk gezegd geeft hij niet eens zoveel om schoenen, maar des te meer om extravagantie. 'In de alternatieve scene was ik vroeger de Prins Carnaval onder de punkers.'
Wat hem als gegoten zat, moest meer mannen passen. Met dat idee is hij destijds aan het schoenenavontuur begonnen. Daarin maakte import eerst plaats voor eigen ontwerp. Vervolgens veranderde een loods in een winkel. En een paar weken geleden opende Mascolori (een samentrekking van het Spaanse 'meer' en het Italiaanse woord voor kleuren) een eerste filiaal in Amsterdam. Een massaproduct zullen zijn schoenen nooit worden, maar de omzet stijgt nog elk jaar.
Mascoloristen van het eerste uur
Erik Meijer (47) en Cedric Murchall (35) zijn mascoloristen van het eerste uur, zoals Grund ze bestempelt: trouwe en geregelde klanten van zijn winkel. De eerste, een ict'er bij de overheid, heeft 21 paar tot zijn beschikking. Op de vraag bij welke gelegenheid hij ze draagt, antwoordt hij: 'Elke dag dat ik opsta.' In feite trekt hij de lijn door. Vroeger droeg hij sneakers in elk denkbaar dessin, nu doet hij dat met nette schoenen.
De tweede, een marketeer, werd als kind op het spoor gezet door een oom wiens zwart-witte jazzschoenen tot zijn verbeelding spraken. Murchall heeft de keuze uit zes paar, maar houdt zich de laatste tijd een beetje in. 'Klanten begonnen er wat van te zeggen. Waar m'n mooie schoenen waren. Dat vond ik een beetje benauwend worden.'
Wel is Cedric Murchall laatst met die oom van hem naar de Rotterdamse vestiging van Mascolori geweest. Oom had langdurig in het ziekenhuis gelegen en dat moest worden beloond met twee paar schoenen. 'Voor de deur heeft hij een tijdje op een bankje gezeten. Huilend. Met die schoenen aan.'
Jochem Grund toont een van zijn laatste aanwinsten. Daarop is de skyline van Rotterdam te zien. Heeft hij namens de gemeente vervaardigd voor wethouder Hugo de Jonge als afscheidscadeau. 'Leuk om op die manier iets terug te doen.'
In een eerdere versie van dit artikel werd gesproken over de 50-jarige Hugo de Jonge, dat klopt niet. De minister is 40.
2017, het jaar van...
Tot het eind van het jaar signaleert en analyseert V wat 2017 typeert. Dit is aflevering 3. Lees ook de twee eerdere afleveringen.
Dit is het jaar dat de YouTubers met succes aan het rappen sloegen
Famke Louises Op Me Monnie is al ruim 5 miljoen keer bekeken en 3,1 miljoen keer gestreamd. Hoe kan het nou dat het zó uit de klauwen is gelopen?
2017 was het jaar van de terugkeer van het vrouwelijk lichaamshaar
In aflevering 2 van deze serie ging het over de terugkeer van het lichaamshaar bij de vrouw. 'Bij mannen is okselhaar de normaalste zaak van de wereld. Waarom niet bij ons?
