Dit is volgens de Volkskrant-jury de gouden koets van het jaar: Polestar 1

Het criterium ‘mooi’ staat in de ontwerpwereld een beetje in het verdachtenhoekje. Designers zijn er tegenwoordig om oplossingen voor Serieuze Problemen te ontwerpen - duurzame materialen bedenken, het idee achter het basisinkomen invoelbaar maken, de relatie tussen mens en kunstmatige intelligentie op scherp stellen, om een paar zelfopgelegde ontwerpopdrachten van jonge talenten op de huidige Dutch Design Week te noemen. ‘Iets moois maken’, ja, dat is een beetje wat het grote publiek denkt bij ontwerp - als ware dat een beetje een kinderlijk, gemakzuchtig idee.

Tegelijkertijd: als dat publiek een stoel, keuken of auto koopt is de esthetiek daarvan een belangrijke factor in de keuze. Een onderzoekje van autofabrikant Seat van eind 2018 laat zien dat voor millennials een mooi uiterlijk zelfs veruit de belangrijkste reden was om voor een bepaalde auto te kiezen. En dat gaat niet minder worden, waarschijnlijk. Als auto’s straks allemaal elektrisch worden, zullen de merken onderling technisch nog minder verschillen - onderhoudskosten, acceleratie, souplesse van de motor, wegligging gaan meer op elkaar lijken. Het uiterlijk wordt een nog belangrijker middel om je te onderscheiden, en om zo kopers te verleiden.

Ook in de autowereld wordt het begrip ‘mooi’ op zijn best een beetje omzeild. Bochtgedrag, ergonomie, gebruiksgemak, ruimte, afwerking, dat is allemaal meetbaar, maar mooi, tja, dat is subjectief - je zult een autojournalist over een auto hoogstens horen beweren dat hij die zélf wel mooi vindt, een beetje verontschuldigend, of dat hij in elk geval veel bewonderende blikken bij de benzinepomp kreeg.

Met dik 260 miljoen auto’s in Europa alleen al vindt de Blik-redactie het belangrijk dat we wel voldoende moois hebben om tegenaan te kijken, wat nog helemaal geen eenvoudige opgave is voor auto-ontwerpers, die hun schitterende lijnenspel doorkruist zien door botsproefeisen of dikke accupakketten die ze op de bodem van een elektrische auto moeten zien kwijt te spelen. Hulde en hommage aan de ontwerpers die er iets fraais van weten te maken - dus is Blik vast van plan jaarlijks rond deze tijd de Botweg Mooiste Auto Van Het Jaar te kiezen.

Daartoe stelden we een jury samen van veertien ontwerpers en/of autokenners, die uit alle auto’s die tussen oktober 2018 en oktober 2019 op de markt kwamen hun topdrie samenstelden. Dat was nog niet héél makkelijk te determineren – veel dank aan Roy Kleijwegt van Autoweek voor het helpen samenstellen van de keuzelijst – maar bepaalde bijvoorbeeld wel dat een alom schitterend gevonden auto als de nieuwe Peugeot 508 sedan niet tot de selectie behoorde, want die is van mei 2018.

Telden we alle topdries bij elkaar op, dan bleek tot Bliks vreugd schoonheid niet eens zo héél subjectief: er was behoorlijke eensgezindheid. Hier en daar een eigenzinnige keus, te leuk om niet te noemen. Zo noemde jurylid Floris Schoonderbeek, een industrieel ontwerper die de het aaibare Lolo-laadstation ontwikkelde, de Sono Motors Sion, een opmerkelijk clean ogend gezinsbusjesachtig ontwerp van een Duitse start-up, die erin is geslaagd heel kunstig zonnepanelen in deuren en dak te verwerken en, ook heel bijzonder, in het interieur een frisgroene reep IJslands mos te verwerken, wat niet alleen heel erg millennial-huiskamer oogt, maar ook serieus dienstdoet als luchtreiniger.

Dan nog even de ontwerpen die net buiten de prijzen vielen. 5 punten waren er voor de Peugeot 208, die voor een klein autootje dat u in grote aantallen op de weg zult gaan zien een gedurfd origineel ontwerp heeft. Nét niet helemaal in balans (de achterdeuren zijn opvallend klein), maar juist dat maakt hem spannend, aldus Autozine-redacteur Ivo Kroone. En dan de BMW M8, de opgefokte variant van de 8-serie, die, tuurlijk, 8 punten kreeg, misschien ook wel omdat BMW, tot schrik van de jury, ineens allemaal opzichtige gedrochten met gigantische grilles op de markt slingert en dit daartussen een verademing is van klassieke, lichtvoetige, langgerekte elegantie.

En dan de top-3:

3. Toyota Supra (9 punten)

Ontwerper: Nobuo Nakamura

Voor het eerst sinds 2002 maakt Toyota weer een Supra, een betrekkelijk legendarisch racemonstertje. Nakamura baseerde het ontwerp op een conceptauto die in 2013 enorm was aangeslagen op een autotentoonstelling, alleen moesten de lijnen passen op een veel kleiner platform (dat van de BMW Z4 namelijk, waarmee de Supra het onderstel deelt). Nood werd deugd: de Supra oogt lekker gedrongen, gespierd zo u wilt, met elementen van seventies-sportwagentjes. En Blik is ook erg gecharmeerd van de onderkant van het front, dat het midden houdt tussen een hardrockersdruipsnor, Darth Vader en een ode aan de cultracer aller cultracers, de Subaru Impreza 2005.

2. Porsche Taycan (13 punten)

Ontwerper: Mitja Borkert

Borkert, afgestudeerd aan de invloedrijke auto-ontwerpfaculteit van de universiteit van Pforzheim maar opgegroeid in voormalig Oost-Duitsland, had als tiener in de jaren tachtig zijn kamer volgeplakt met West-Europese auto’s en heeft daar een geweldig gevoel voor harmonieuze proporties aan overgehouden. Voor Porsche is ‘proportie’ het begin van elk ontwerp - flauw gezegd omdat het merk al jaren varianten bedenkt op hun oerontwerp, de 911, en die er ook als vierzitter, SUV of, in dit geval, elektrische auto, herkenbaar uit moeten zien, en niet als een vervormd mismaakt misbaksel van de oorspronkelijke vorm. En dat is in dit geval razend knap, want een elektrische auto moet zware accupakketten in de bodem hebben liggen, dus die ogen vaak wat ‘opgehoogd’. En hier niet, onder meer omdat er iets slims is bedacht voor de beenruimte van de passagiers. Waarmee Porsche er wederom als geen ander, in de woorden van auto-ontwerper Niels van Roij, in slaagt ‘het merk-dna op orde te houden’.

Met als fraaiste detail de koplampen met hangende oogleden: de zijkant daarvan loopt door tot bijna op de grond, en doet dienst als aerodynamica bevorderende luchtinlaat voor een luchtstroom langs de voorwielen. Een detail dat overigens een heuse trend is: ook de Supra heeft ze, en bij de 208 zien we ze terug als led-verlichtingsstrepen.

1. Polestar 1 (14 punten)

Ontwerper: Maximilian Missoni

Oostenrijkse coltruidrager Missoni studeerde af aan de exclusieve Vehicle Design-afdeling van de Londense Royal College of Art (net als voornoemd jurylid Niels van Roij), en sublimeerde zijn gevoel voor extreem discreet minimalisme bij Volkswagen (dat discrete was de reden dan Blik-redacteur Bard van de Weijer eenzaam de Volkswagen Passat als mooiste auto van 2019 nomineerde). Zijn klare lijn was voor designchef Thomas Ingenlath reden hem naar Volvo te halen, en daar hielp hij het merk bij de heruitvinding als summum van uiterst clean design, dat dan vanzelf Skandinavisch gaat heten. Want, voor de goede orde: Polestar is vooralsnog een Volvo, maar dan als geëlektrificeerd submerk. En in dat opzicht is deze superelegante (hybride) coupé de kroon op Volvo’s wedergeboorte. Het allermooiste: de zachte glooiingen bij de heup, als een perzikhuidje dat je steeds maar wilt aanraken.