Deze muzikanten werken nu vanuit huis, en dat moet snel veranderen

Thuiswerken als muzikant, hoe ziet dat eruit? Nou, zo. Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat. Zeven artiesten over wat de coronacrisis hun kostte én opleverde.

‘Ik speel de laatste jaren hoofdzakelijk in de orkestbak van Het Muziektheater, bij ballet en opera dus. Verder werk ik bij Het Nederlands Philharmonisch Orkest en Het Noord Nederlands Orkest. Dat ligt door de crisis helemaal stil. Gelukkig kan ik terugvallen op een WW-uitkering, maar het skelet van mijn werk is weggevallen. En dat in mijn 30ste seizoen, mijn jubileum!

Niet regelmatig samenspelen voelt alsof je een ledemaat mist. Ik heb daarom een collega uit het orkest opgebeld die in de buurt woont en we zijn thuis duo’s gaan spelen. Daarnaast heb ik voor de lol een strijkkwartet. Dat samenspelen voedt heel erg. Mijn werk is een vitale levensbehoefte; daar kom je pas achter als je het niet meer doet.

Wanneer je niet optreedt, moet je waken voor je techniek. Het is als sporten: je moet blijven spelen. In het begin van de zomer heb ik een subsidie-aanvraag gedaan voor Rara Avis, mijn trio voor geïmproviseerde kamermuziek met pianist Albert van Veenendaal en vocalist Jodi Gilbert. Met het geld hebben we in november in drie sessies een plaat opgenomen.

Een onverwacht voordeel van de coronatijd is dat mijn oren helemaal tot rust zijn gekomen nu ik niet in orkesten werk. Ik hoor mijn eigen improvisatiemuziek veel beter. Ook heb ik weer meer zin om naar andere muziek te luisteren.’

‘Voor 2020 had ik met mijn zus Vera en pianist Leo Bouwmeester het ABBA-project AbbaXS gepland. Na één try-out gingen allerlei ‘krenten-uit-de-pap-optredens’ zoals de Hitklup in Paradiso en Oerol niet door. Vervolgens werd de gewone najaarstour helemaal afgezegd. Dat gold ook voor de optredens van het theaterprogramma Montere Weemoed deel 2 met schrijver Thomas Verbogt. We proberen nu nieuwe data in 2022 te regelen, maar het blijft voorlopig bij opties. Ik hou mijn hart vast.

Ik kreeg zo wel meer tijd om aan mijn nieuwe plaat te werken, maar die rust is eigenlijk een nadeel, want ik hou van doorpakken. Dat is moeilijk aan deze coronatijd: deadlines zijn onduidelijk, het is een beetje zwemmen. Het culturele landschap verandert en je weet nog niet hoe. Daar word ik murw en wanhopig van. Het uitgebluste gevoel van: hoe moet het nu verder?

Mijn eigen studiootje is mijn redding geweest. Ik heb goede opname-apparatuur en kon zo nog allerlei voice-over- en voorleeswerk doen en de zakelijke kant van mijn bestaan een beetje redden. Enige nadeel van het hok – het meet 1,5 meter bij 90 centimeter – is dat de deur dicht moet om geluid van buiten tegen te houden. Afgelopen zomer was het niet te harden zo warm. Ik heb toen deze mobiele geluidsstudio in mijn camper gebouwd en ben naar Frankrijk gegaan. Daar heb ik mijn radioprogramma’s en wat opdrachten kunnen maken. Dat gaf een ontzettend gevoel van vrijheid.’

‘In deze coronaperiode ben ik vooral een omvangrijke tournee van de voorstelling Kom van Sanne Wallis de Vries misgelopen. We waren in het voorjaar net in première gegaan in De Kleine Komedie en hadden nog gespeeld in Naaldwijk. Toen reden we op 12 maart naar Kampen en konden we halverwege terug naar huis. Ook de reprises van het najaar werden uitgesteld. Zo zijn we dus een heel jaar Sanne kwijt.

Later in het jaar kon de tour met Paul de Munnik niet doorgaan en werden alle festivaloptredens met mijn eigen trio Bullhorn afgezegd. Pas in augustus en in begin december heb ik weer wat optredens voor beperkt publiek kunnen doen met Roel Spanjers en Eric van Dijsseldonk.

De coronacrisis leverde in eerste instantie rust op die ik hard nodig had: ik was door mijn rug gegaan. Nu kon ik herstellen en ineens enorm veel liedjes schrijven. Uiteindelijk had ik er zelfs veel te veel, en daarmee al snel een nieuwe Bullhorn-plaat.

Het schrijven is thuis gebeurd, het ‘voor het echie’ opnemen heb ik in de studio gedaan, toen het in december weer mocht. Ik ging er toen van uit dat we nú ongeveer de bijbehorende concerten zouden spelen. Maar deze nieuwe lockdown slaat weer precies een te groot gat, waardoor van alles van de oorspronkelijk gigantisch drukke periode februari/maart toch wéér verzet moet worden. Gelukkig kan ik tijdelijk terugvallen op WW, maar de voordelen van de coronaperiode beginnen nu wel een beetje op te drogen.’

‘In september 2019 had ik een nieuwe plaat uitgebracht en ik heb niet de kans gekregen die live te laten horen. Eerst door pech – ik was mijn stem kwijt – en daarna door de coronacrisis. Op 6 maart speelden we voor het eerst in een zaaltje in Uden, toen midden in de coronabrandhaard, geen slechtere plek denkbaar. Vlak daarna kwam dé persconferentie. Die tour konden we niet afmaken; het was een les in accepteren.

Aan het begin van de eerste lockdown had ik gek genoeg juist mínder tijd voor werk, want we hadden de kinderen ineens thuis. Die zijn alle drie nog klein, dus ze vragen veel aandacht. In het begin was dat heftig, maar uiteindelijk kregen we een soort ritme. En het weer zat mee: in de tuin werken, buiten koken, levenslessen!

Wat nog wél kon waren tuinconcerten eind juni, hier achter het huis. Dat gaf veel energie. We deden een aantal shows voor dertig man, en in september nog een paar.

In de zomer belde drummer Martijn Bosman. We hadden een fijn gesprek over lege agenda’s en gebrek aan perspectief. Hij stuurde me ‘zonder pressure’ wat beats: ik mocht zien wat ik ermee kon. Ik was meteen geïnspireerd. Het Cultuurmakersfonds stelde destijds geld beschikbaar voor uit de coronacrisis geboren initiatieven, dus ik heb een idee ingediend. We kregen de subsidie en zo waren we ineens een duo. Deze maand zou mijn theatertour met band begonnen zijn, maar dat heb ik helaas moeten omgooien. Nu ga ik zodra het kan met Martijn op pad. Dat was anders nooit gebeurd.’

‘2020 zou een superjaar worden. Ik had een tour van zestig optredens met onze band Her Majesty staan, maar die ging na twintig voorstellingen op slot. Een najaarstour van veertig optredens met een tof, nog even geheim project met drie andere zangers/liedjesschrijvers van naam is ook uitgesteld. Ik had gedacht er in 2021 wat warmer bij te zitten en eens te kunnen gaan kijken naar bijvoorbeeld een ander huis.

Voor de eerste lockdown had ik al een beginnetje gemaakt aan een nieuwe plaat, dus daar ben ik thuis toen verder aan gaan werken. Ik heb ongeveer 25 nummers geschreven en in mei hoorde ik daar een samenhang in. Ik ben blij met hoe de zang is geworden. Dat was een voordeel van thuiswerken: er was tijd zat en lukte het vandaag niet, dan deed ik het gewoon morgen opnieuw. Eigenlijk denk ik dat de nieuwe plaat daarom beter is dan de vorige, die tot stand kwam terwijl ik veel aan het optreden was.

Afgelopen najaar gingen wéér concerten niet door en ontstond wat gebrek aan perspectief: mijn plaat is af, wat ga ik nu dan doen? Dat heb ik nog steeds. We moeten zien wanneer de plaat uitgebracht kan worden: dat doen we het liefst als we weer kunnen optreden. Ik verkoop immers bij concerten en vooral in de eerste weken van een tour de meeste platen.’

‘Toen de coronacrisis begon, dacht ik: lekker. Even tijd voor mezelf, elke dag op de crosstrainer, en superfit studeren. Maar al na twee weken dacht ik: wacht effe, hoelang gaat dit dúren?! Toen pas kwam de klap.

Wat heel naar was, is dat wij hier letterlijk aan de A59 wonen, de route naar ziekenhuis Bernhoven in Uden. En het was in die weken prachtig weer, dus we zaten veel buiten. Dag en nacht, onafgebroken, hoorden we ambulances. Verschrikkelijk. Dat was spooky, man...

Ik ben veel optredens misgelopen. Pff... Wat voor mijzelf het allerergst was: het live spelen van The Juke Book, een duo-project met drummer Jasper van Hulten, lag net op stoom.

Verder is online lesgeven echt heel vervelend. Natuurlijk maak je via een scherm moeilijk goed contact, maar technisch is het ook een gedoe. Een trompet klinkt door zo’n verbinding niet. Soms zijn er echt andere pitches, toonverschillen. Dan zeg ik tegen een leerling: ‘Dat moet een Es zijn.’ En dan hoor je: ‘Dat speel ik!’ We doen ons programma, houden ons aan het curriculum, maar toch hebben veel leerlingen eigenlijk een kwartaal achterstand opgelopen.’

Door het wegvallen van concerten heb ik veel meer dan anders gestudeerd, maar het valt tegen hoeveel dat oplevert. Je mist de speelroutine. En áls je dan na twee maanden weer een optreden hebt, merk je dat je weer zenuwachtig bent!’

‘Op een woensdag in maart zaten we in de auto onderweg naar Groningen voor een Analogues-concert, maar toen kwam die persconferentie en wisten we het al. We konden halverwege omdraaien.

2020 zou het allerdrukste jaar van onze carrière worden: het zat bomvol. The Analogues zouden vrijwel elke dag spelen: tien shows in Duitsland, twee keer uitverkocht Ziggo Dome, het hele theatertourgebeuren en alle verplaatste en uitgestelde concerten, een John Lennon-tour vanwege zijn 80ste geboortedag en het feit dat hij veertig jaar geleden werd doodgeschoten: ging allemaal niet door.

We hebben de zaak toen omgedraaid. Eigenlijk zouden we in 2021 een sabbatical nemen: alleen wat buitenlandse optredens, maar geen theatershows. In plaats daarvan zouden we gaan werken aan een album met eigen nummers. De andere jongens zijn nu aan het schrijven en demoën. Zelf wil ik ook gaan beginnen, maar ik kom er steeds niet aan toe, want er blijft maar Beatles-werk bij komen. We waren van plan het album Let It Be in zijn geheel in AFAS te doen. Daarvoor heb ik nog een paar nummers uitgezocht, zoals The Long and Winding Road, wat een enorme berg werk was. En we gaan nu waarschijnlijk ook nog ‘Rubber Soul’ en wat B-kantjes doen, dus eigenlijk heb ik qua hoeveelheid werk tot nu toe totaal geen last van de coronacrisis. Maar ik verlang er wel naar weer te gaan spelen.’