Reportage

Dennis' vriendelijke praatje vult weer een gaatje

Met zijn optreden in de veelgeprezen documentaireserie Schuldig heeft Dennis van de dierenwinkel duizenden harten gestolen. De steunbetuigen stromen binnen. Betekent dit de redding van zijn zaak?

Tjerk Gualthérie Van Weezel
Dennis van den Burg in dierenspeciaalzaak Ambulia. Beeld Renate Beense
Dennis van den Burg in dierenspeciaalzaak Ambulia.Beeld Renate Beense

In de propvolle dierenspeciaalzaak Ambulia staat Irene geduldig te wachten. Naast haar de grote doos die ze heeft meegenomen, vol kaas, worst en andere lekkernijen. Ze kijkt strak naar Dennis, de eigenaar van de zaak. Op zijn knieën neemt hij uitgebreid de tijd een hond te aaien en een koekje te geven.

Als hij opstaat en zijn lange haar voor zijn ogen wegveegt, kijkt hij Irene aan. 'Wat kan ik voor u doen?' Direct breekt de blonde vrouw in tranen uit. 'Zoveel jaar ben ik niet verliefd geweest en nu ben ik gewoon verliefd. Jij bent zo'n geweldige man. Ik moest langskomen. Dit is voor jou en je vader. Ik hoop zo dat het goed komt.'

Verlegen staat de magere man met de zware doos in zijn armen, terwijl Irene nog even doorgaat: 'Ik zei laatst tegen mijn vriendin: als Dennis zijn armen spreidt, is hij net Jezus.' De andere klanten knikken ontroerd.

Dennis: 'Wat moet ik daar nou op zeggen.'

Vriendelijk praatje

Met zijn optreden in de veelgeprezen documentaireserie Schuldig, over de armoede in de Amsterdamse Vogelbuurt, heeft Dennis van den Burg (43) de afgelopen zes weken duizenden harten gestolen. Het is de manier waarop hij ondanks al zijn penarie met de mensen om zich heen blijft omgaan, ook al zijn het incassomedewerkers die hem flink onder druk zetten. Met 100 euro hier, 100 euro daar en een vriendelijk praatje probeert hij aan zijn verplichtingen te voldoen. Het is de scène waarin hij 's ochtends het licht in zijn zaak aandoet en de vissen in hun aquariumpjes goedemorgen wenst. En het treurige moment waarop hij een van zijn beste postduiven moet verkopen om de huur voor zijn winkel te betalen.

Het einde lijkt onvermijdelijk. De schappen in Ambulia worden almaar leger omdat hij geen geld meer heeft om ze aan te vullen. 'Als je het niet voor jezelf doet, doe het dan voor mij', roept de boekhouder bij wie Dennis ook dik in het krijt staat. 'Trek de stekker eruit!' En dan die scène waarin Dennis met verwrongen gezicht en zijn ogen dicht de grijze hoorn van zijn antieke telefoon tegen zijn oor drukt. Aan de andere kant van de lijn de incasso-afdeling van de woningbouwvereniging. Een rechtszaak tot ontruiming dreigt.

Direct na de eerste aflevering komen de steunbetuigingen binnen. Wimbledonwinnaar Richard Krajicek - altijd al bekend om zijn snelle spel -staat de volgende morgen op de stoep. Vanuit Muiderberg is hij naar de Havikslaan in Amsterdam-Noord gereden om Dennis' omzet wat op te krikken. Hij koopt een flinke voorraad hondenbrokken.

Later die week roept tafeldame Hanneke Groenteman in De Wereld Draait Door kijkers op voortaan hun dierenspul bij 'haar nieuwe liefde' Dennis in te kopen. 'Hij is niet de zakenman van het jaar, maar zo zachtaardig. Ik ga mijn kattenbrokjes daar halen.' Bijna alle kranten en lokale media berichten in de dagen daarna over de run op Ambulia.

Groenteman heeft woord gehouden. 'Ze is veel kleiner dan op tv, maar wat een lieve vrouw', zegt Dennis tegen de klanten in zijn zaak. Van heinde en verre zijn ze gekomen. Er zijn al mensen geweest die vanuit België hun kattenbrokken kwamen halen. Ze laadden grote zakken in hun auto's en rekenden honderden euro's af.

Het 'flueert weer', zegt Dennis herhaaldelijk. De kassabon hangt als een lang wit lint tot op de grond en krult daar nog even door. Op de hoek van de toonbank, naast de tientallen slordig opengeriste enveloppen met rekeningen en aanmaningen, ligt een handgeschreven lijst. De bestellingen die Dennis voor morgen in huis moet halen. 'In totaal voor 800 euro spul', zegt hij als hij eindelijk even tijd heeft een sigaret te roken. 'Dus mijn omzet voor vandaag ben ik er alweer aan kwijt, maar ik ben blij. Dat zeg ik, het flueert weer.'

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

null Beeld Renate Beense
Beeld Renate Beense
Dennis van den Burg in de opslag van zijn dierenwinkel. Beeld Renate Beense
Dennis van den Burg in de opslag van zijn dierenwinkel.Beeld Renate Beense

Achter in de zaak, waar Radio Noord-Holland de ene na de andere kersthit ten gehore brengt, zitten de vaste klanten op campingstoeltjes en grote emmers met voer voor duiven en konijnen. Ze roken en bespreken de laatste uitzending met Dennis' vader Henk (71). Ook hij is met zijn witte paardenstaart en muts inmiddels een nationale bekendheid. Altijd is hij in de zaak aanwezig om zijn zoon te helpen en elke avond kookt hij voor hem. Behalve de laatste weken, toen hij een stevige hartoperatie moest ondergaan. Nu gaat het weer beter, zegt hij terwijl hij een kilo konijnenvoer afweegt op een oude weegschaal.

Niels, de cameraman van Schuldig, had dit al voorspeld, zegt Henk. 'Ik vroeg hem of het er een beetje knap op stond. Hij zei: het is spectaculair. Deze beelden gaan de zaak redden. Nou hij heb gelijk gehad.'

De stamklanten zijn trots dat de wereld via Dennis weet hoe het is schulden te hebben. Een probleem waarmee zo veel buurtgenoten kampen. Iedereen is nog vol van Dennis' optreden bij Pauw, waar de volledige cast van Schuldig na de laatste uitzending was aangeschoven. Hij hield het niet droog toen Jeroen Pauw over zijn 'geweldige vader' begon. En hij kwam aan het einde van de uitzending ook nog met een prachtige oneliner over alle boetes en deurwaarderskosten die het voor schuldenaren haast onmogelijk maken nog op eigen kracht uit de penarie te komen. 'Je kunt je geld beter in het Noordhollands kanaal gooien, dan heb je tenminste nog een paar mooie kringetjes in het water', zei Dennis.

In debat over schulden

De zesdelige documentaireserie Schuldig, waarvan vorige week maandag de laatste uitzending werd uitgezonden, werd door tv-critici unaniem lovend besproken. Makers Sarah Sylbing en Ester Gould wisten luchtig en gelaagd inzicht te geven in het enorme schuldenprobleem in Nederland, was het oordeel. Gemiddeld keken er zo'n een miljoen mensen naar. Omroep Human organiseert naar aanleiding van de serie vijf debatten: 'Schuldig on tour'. De hoofdpersonen uit de serie, prominenten uit de wereld van schulden, de politiek, opinie- en beleidsmakers én het publiek gaan met elkaar in debat over boete, schaamte, schuld en schaarste.

De eerste aflevering in Amsterdam is al geweest. In januari zijn er nog bijeenkomsten in Rotterdam, Helmond, Zwolle en Arnhem.

'Dat is typisch Dennis', zeggen de buurtgenoten. 'Hij kan de dingen mooi zeggen.'

Tussen het gesprek door roept huiskaketoe Kippie af en toe hard 'Hallo!'. Zij is ijverig bezig een spaanplaatkast vol stoffige prijzen van duivenwedstrijden af te kluiven. Vanonder een groezelige paardendeken die over een kooi hangt, klinkt zo nu en dan het gesmoorde gefluit van de andere kaketoe, Mona. 'Niet te koop', staat er op een handgeschreven kaartje op haar kooi.

Het is natuurlijk allemaal prachtig, wat zijn zoon overkomt, zegt Henk met zachte stem. Maar ook heel zwaar. 'Dennis is elke avond bij de groothandel en 's ochtends heeft hij amper tijd boodschappen uit te pakken. En als hij thuiskomt, heeft hij weer tientallen vriendschapsverzoeken op Facebook om te lezen en beantwoorden.'

Advies

Ook online krijgt Dennis vooral positieve reacties, anders dan sommige andere karakters in de serie die weleens het verwijt krijgen 'lui' te zijn. Maar af en toe is er ook voor Dennis wat 'vuilspuiterij'. Bijvoorbeeld dat hij zijn vader zou uitbuiten omdat een deel van diens pensioen en AOW rechtstreeks gaat naar het aflossen van de schulden van Ambulia. Henk: 'Als ik dat lees, wil ik terugschrijven: Uit welk ei ben jij gekropen, bijgoochem? Maar ja, dat heeft geen zin.'

Bakken energie kost het Dennis om zo veel gesprekken te voeren over zijn leven en om al die weldoenerij te ontvangen. In de winkel staat een aantal kerstpakketten. Achter de kassa hangen de brieven en kaartjes die hij elke morgen door de bus krijgt, vaak vergezeld van een geldbedrag.

Mensen willen hun goede wensen aan hem overbrengen, maar ook hun eigen verhalen kwijt en advies geven. Zoals de buurvrouwen die zich vorige week voorstelden als 'twee ouwe wijven uit Osdorp'. Ze kwamen Dennis een nieuw vest brengen, als vervanging voor het verschoten ding dat hij in de serie zo vaak aanheeft. Ze hadden ook lekkerbekkies bij zich, die Dennis en zijn vader deelden met de kaketoes, en een lamp die de buurvrouwen via Twitter te koop hadden aangeboden. De koper kon die bij Dennis komen afhalen. Het leverde hem 25 euro op.

null Beeld Renate Beense
Beeld Renate Beense

Overweldigend

Zo komt er steeds weer iets onverwachts op hem af. Een basketbalvereniging wil een benefietwedstrijd houden, of Dennis de eerste bal kan komen gooien. Er zijn plannen voor een muziekavond ten bate van Ambulia. En via Facebook zijn Dennis en zijn vader erachter gekomen dat er een crowdfundingsactie is opgestart. Het is allemaal erg overweldigend.

Met de wijsheid van nu is het een goede keus geweest dat Dennis niet naar zijn boekhouder heeft geluisterd. Toch blijft het spannend of zijn zaak het op de lange duur redt, zelfs als hij dankzij alle commotie rondom de serie straks zijn schuld van 40 duizend euro weet af te lossen. De vraag is dus waarom hij zo aan zijn dierenwinkel blijft vasthouden. Iemand met zo'n hart voor dieren en zo veel kennis over hun verzorging, kan toch een mooi salaris verdienen in loondienst bij een zaak die nog wel goed loopt?

In de eerste plaats zijn er zijn leveranciers, zegt Dennis. 'Die gasten hebben altijd in mij geloofd en krijgen nog veel geld van me. Als ik failliet ga, kunnen zij daarnaar fluiten.' Dat is zijn eer te na. Daarnaast is er de vrijheid. Jarenlang heeft hij gewerkt bij een groothandel in dierenproducten. Hij was er goed in, gaf leiding aan een team, maar werd uiteindelijk moe van alle regels en management en de bezuinigingen op goed personeel. Hij was dus blij dat hij Ambulia mocht overnemen, de zaak waar hij als jonge duivengek al een bijbaantje had. Hij wil niet meer terug naar een baas.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

null Beeld Renate Beense
Beeld Renate Beense

Maar de belangrijkste reden er tot de laatste snik mee door te gaan, heeft met 'vroeger' te maken. Ambulia is nog een van de laatste winkels die hem herinneren aan de Vogelwijk waarin hij is opgegroeid. Vroeger was het op maandag de plek waar alle duivenmelkers uit de buurt samenkwamen als er een wedstrijd was geweest. Zulke middenstand, waar de buurt nog samenkomt en kinderen leren over de vissen in de winkel, wil hij niet verloren laten gaan. 'In Amsterdam-Zuid is dat ook alweer in opkomst. Dan noemen ze dat een ambachtelijke slagerij. Nou, dit is nog een ambachtelijke dierenwinkel.'

Van de duivenmelkers heeft hij tegenwoordig weinig handel. Het worden er steeds minder en sommigen kopen met een groepje zelf hun voer in via internet. Hij moet het dus vooral hebben van de yuppen die in de voormalige arbeiderswijk neerstrijken. Daarom wil hij bestellen via internet regelen. Ook kan hij zijn huurkosten drukken als hij een deel van de winkel, waar nu rommelig wat voerzakken staan, kan onderverhuren. 'Het liefst aan een trimsalon, maar ik zou er ook een afhaalpunt voor de post van kunnen maken.'

Door alle zorgen en geldgebrek lukte het Dennis de afgelopen jaren niet dat te regelen. En nu komt hij er nog niet aan toe omdat hij het te druk heeft. Maar hopelijk in het nieuwe jaar wel, als de golf van liefdevolle en bewonderende reacties wat is geluwd.

Als Irene's camera volstaat met foto's en filmpjes van Dennis en zijn vader en als ze twintig blikjes kattenvoer heeft afgerekend, verlaat ze de zaak. 'Wel het envelopje lezen dat bij het pakket zit, want ik heb echt wat moois opgeschreven', drukt ze hem op het hart.

Dennis: 'Dat ga ik zeker doen.'

Als je eenmaal schulden hebt, kom je er heel moeilijk vanaf. De Human-documentaireserie Schuldig laat zien dat mensen in de Amsterdamse Vogelbuurt in steeds diepere problemen komen. Ook omdat de aanpak faalt. Lees, kijk en zie meer op volkskrant.nl/kijkverder

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden