De zesde chef laat liever geen tijd verloren gaan

Gelukkig heeft de Letse chef zelf ook nog een dirigeerstok, dus wordt besloten het werk voor het meisje te laten gaan en te beginnen met Ein Heldenleben, het symfonisch gedicht dat Richard Strauss honderdzes jaar geleden opdroeg aan het orkest en Jansons' verre voorganger Mengelberg. 'Traditie' en 'kwaliteit' zijn dure begrippen voor de harde werker uit Sint Petersburg, die niet graag repetitietijd vermorst.

Maar eerst krijgt hij een vrolijke deun van het KCO voor de kiezen, een hoempa die Jansons bekend voorkomt, maar die hij niet kan thuisbrengen. Filmmuziek van Sjostakovitsj. 'Dit zijn opwindende dagen voor mij, een nieuw hoofdstuk in mijn leven', pareert Jansons de welkomstklanken.

De zesde chef van het Concertgebouworkest begint zijn verbintenis met een vrijwillige eedaflegging vanaf de dirigentenbok. 'Mijn regel is dat ik altijd toegewijd ben aan mijn orkest', zegt Jansons, tevens chef bij de Bayerische Rundfunk in München. Hij hoopt niet alleen op de best mogelijke artistieke samenwerking, maar ook op goede menselijke verhoudingen. 'Ik ben een teamworker.' Maar, zo luidt de conclusie, spreken is zilver etcetera, dus aan de slag. Celli en contrabassen zetten het grootse thema in waarmee ooit Strauss zijn eigen verschijning portretteerde. Het klinkt nu al meesterlijk en intens.

De klok aan het orgelfront (tijdens concerten altijd verborgen achter een luikje), wijst twee voor tien als staatsscretaris Van der Laan van cultuur binnenschrijdt, voorafgegaan door KCO-directeur Loot en gevolgd door een functionaris die een dirigeerstok voor zich uitdraagt op een rood kussen, als betrof het een scepter van de Romanovs. De bewindsvrouw begroet Jansons als zesde 'director' en blijkt, verwijzend naar diens eerste 'repetition', ook wat repetitietermen betreft wat onzeker in haar Engels te staan.

Jansons pakt minzaam de regalia aan en zet Ein Heldenleben met eigen stokje voort. In de pauze trakteert de ambassadrice van Letland op Baltische hapjes, 'van de beste kok van Riga'. Ze zegt te hopen dat het welkomstconcert van aanstaande zaterdag een twintigjarige samenwerking tussen het KCO en 'de beste dirigent van de wereld' zal inluiden. Maar gelet op de inmiddels afgelegde trajecten - de gelouterde Jansons (61) arriveert op een leeftijd waarop zijn houtblazers aan een pensioen gaan denken - moet dat bedoeld zijn als scherts.

Welkom Mariss met KCO o.l.v. Jansons. Concertgebouw Amsterdam, op 4/9 (ook op Radio 4) en 6/9. Op 3/9 bij de AVRO op Nederland 3 een tv-portret van Jansons.