De strijd voor het recht op abortus verloopt wonderlijk rimpelloos en gemoedelijk, in ‘Call Jane’ ★★★☆☆

Het is augustus 1968 als het opmerkelijk lichtvoetige abortusdrama Call Jane aanvangt. De Verenigde Staten staan in brand, maar de zwangere, conservatieve huisvrouw Joy (Elizabeth Banks) leeft in een cocon, losgezongen van de werkelijkheid. De ‘yippie’-demonstratie tegen de Vietnamoorlog waar ze in de openingsscène toevallig tegenaan loopt en hun ‘the whole world is watching’-leus: Joy heeft geen flauw idee.

Daar komt verandering in als Joy wordt gediagnosticeerd met een zwak hart. Ze is mogelijk niet in staat een kind op de wereld te zetten, de dokter stelt ‘therapeutische beëindiging’ van de zwangerschap voor, in een tijd waarin abortus illegaal was. De ellende waarin ze vervolgens belandt, te beginnen met de wat zwaar aangezette scène waarin een groepje rokende mannen over haar lot vergadert zonder Joy in het gesprek te betrekken, maakt zelfs van de meest stereotype huisvrouw een bevlogen activist, blijkt uit het verdere verloop van Call Jane.

Joy is dus allesbehalve het geijkte hoofdpersonage van een film over Jane, het vrouwencollectief dat in Amerika tussen 1968 en 1973 vrouwen hielp om bij wet verboden abortussen uit te voeren (zie ook de recente HBO-documentaire The Janes). Dat is natuurlijk precies de bedoeling van de makers van Call Jane: laten zien dat lichamelijke integriteit een recht is dat politieke voorkeuren overstijgt. (Terwijl het wel degelijk politiek is, want het rechtse Amerikaanse Hooggerechtshof verwierp afgelopen zomer de uitspraak in Roe vs Wade uit 1973, de zaak die abortus uit de illegaliteit trok en Jane werkloos maakte.)

Maar de keuze om abortusrecht te verbeelden als een kwestie die iedereen aangaat resulteert onverhoopt in een film waarvan de scherpe randjes voortdurend van het onderwerp worden afgevijld. De onderkoelde abortusarts die noodgedwongen door Jane wordt ingehuurd lijkt hier even een onhebbelijk figuur die de ingrepen uitvoert om er zelf beter van te worden, maar hij figureert ook doodleuk in een potje manipulatieve strippoker met Jane-oprichter Virginia (Sigourney Weaver). Leuke scène, maar hij haalt óók de angel uit de film.

De abortusstrijd verloopt zo op een wonderlijke manier best rimpelloos en gemoedelijk. Call Jane, gedragen door goed spel van Weaver en vooral Banks, biedt de vanilleversie van het abortusdrama. De pijn en kwetsbaarheid die in het Roemeense 4 maanden, 3 weken, 2 dagen (2007) of het Franse L’événement (2021) zo krachtig naar voren komen, worden hier hooguit gesuggereerd, zonder dat invoelbaar te maken.