De Spring-voorstellingen bevatten teveel herhaling

Ze stellen urgente, intelligente vragen, de makers die tijdens het internationale Festival Spring tien dagen lang hun voorstellingen, installaties en performances laten zien op verschillende locaties in Utrecht. Muzikant, beeldend kunstenaar en performer Julian Hetzel (Duitsland/Nederland) vraagt zich in Sculpting Fear af of de mens met technologie zijn eigen ondergang creëert, omdat uitvindingen ons behoeden voor angst maar ons ook kunnen overrulen. Het choreografenduo Amanda Piña & Daniel Zimmerman (Chili/Mexico/Zwitserland) onderzoekt in WAR de betekenis van folkloristische oorlogsdansen voor huidige conflicten en betrekt daarin onze twijfelachtige koloniale kijk op authentieke stammendans. De theatermaker Romeo Castellucci (Italië) laat Lazarus na zijn opstanding (uit Giotto's fresco) tegensputteren: is de dood niet te verkiezen boven onze verachtelijke wereld? Liever verdwijnen dan verschijnen?

Zwaar te verteren

De theatrale vorm die deze makers kiezen is echter nogal zwaar te verteren, door een trage ontwikkeling vol gestileerde herhaling en formele rituelen. Spring mag gretig balanceren op de rand van hardcore-performance- en installatiekunst, je wilt toch ook een spanningsboog en aandacht voor het theatrale. Castellucci stelt het meest teleur, gezien zijn internationale reputatie als taboedoorbrekend regisseur. De gebarende performance van mannen in pak (Jezus en Lazarus) tussen figurerende omstanders (naar Giotto's beroemde fresco) is zwanger van katholieke en kunstzinnige citaten, maar tegelijk zo artificieel en ondramatisch dat alleen de doordringende ammoniakgeur en de visionaire vertolking van een residu van paard en wagen voor prikkelende stof zorgen.

Hetzel maakt het ook bont door toeschouwers in een oververhitte zaal te laten kijken naar drie gecrashte performers, overleefd door robotstofzuigers. In een flashback verlaten ze hun bureaustoelen om de grond onder hun voeten (piepschuim) weg te bikken. Dat beeld beklijft: drie zielen op ijsschotsen in een apocalyptisch opgewarmde wereld. De rest verdampt vanwege trage ontwikkeling en benauwende atmosfeer.

WAR verzuipt eveneens in een overdaad aan herhaling. Op een witte vloer voeren twee danseressen en één Polynesische danser van Paaseiland een gestileerde 'authentieke' stammendans uit. Op een scherm verschijnen statements over globalisering en conflicthaarden, zoals de bootvluchtelingen op de Middellandse Zee. Kledingrekken vol rokjes, roesjes, verentooien en lauwerkransen vormen een terugkerende uitvalsbasis. De live geluidsscore van twee muzikanten houdt WAR gaande, maar waar de makers protesteren tegen een mondiale eenvormigheid, trappen ze zelf in de val van eentonigheid.

_{Festival Spring, gezien op 23/5, verschillende locaties, Utrecht: Human use of human beings van Romeo Castellucci, Sculpting Fear van Julian Hetzel en WAR van Amanda Piña & Daniel Zimmerman.
SPRING duurt t/m 30/5.}