De Republikein is fris en aantrekkelijk, zowel qua inhoud als vormgeving

Adiós nonino ('Vaarwel opa) is de lekker uitdagende kop boven het stuk waarmee hoofdredacteur René Zwaap het derde nummer van 2017 van De Republikein inleidt. De opa in kwestie is Jorge Zorreguieta, de vader van koningin Máxima. De uitvoering van Adiós nonino door Carel Kraayenhof liet Máxima tijdens haar huwelijksplechtigheid niet onberoerd. Zwaap heeft bij de dood van Zorreguieta geen traantje weggepinkt.

Zwaap doet een klemmend beroep op de Nederlandse pers om de rol van Zorreguieta als directeur van een witwasbank voor leden van de Argentijnse junta eens goed te onderzoeken. Ook Máxima had banden met deze schurkenbank.

'Wanneer wordt de Nederlandse pers eindelijk eens wakker om vragen te stellen over deze voormalige werkgever van de koningin? Wat deed Máxima daar eigenlijk?' Het zijn goede vragen, passend bij een kwartaalblad dat De Republikein heet en zich richt op wat de 'betrokken burger' wordt genoemd.

Mede op initiatief van het Nieuw Republikeins Genootschap werd in 2005 De Republikein opgericht, 'uit onvrede met het erfelijk koningschap en om de discussie te stimuleren over wat democratisch burgerschap werkelijk inhoudt.'

Antimonarchisten lijken er in Nederland niet veel meer te zijn, maar de kring rondom De Republikein houdt dapper stand. Hans Maessen, de voorzitter van het NRG, schrijft in een column zelfs dat de beweging sterk is in Nederland.

Ook Maessen pakt de Nederlandse journalistiek aan: 'In het algemeen is die toch zeer kritisch en onafhankelijk, maar ten aanzien van de monarchie is ze gesloten en gedwee.' Daarmee is de rode draad gevonden. In vrijwel elk stuk in De Republikein krijgt de pers verwijten.

Nu zou de indruk kunnen ontstaan dat De Republikein een tijdschrift is dat is blijven steken in de jaren zeventig en waarin rancuneuze mannen van middelbare leeftijd mopperen op het koningshuis, tegen de tijdgeest in. Dat klopt niet. Het blad is verrassend fris en aantrekkelijk, zowel qua inhoud als vormgeving.

Het heerlijkste verhaal gaat over prins Bernhard, de favoriete schurk van republikeinen. Journalist Ton van Dijk kijkt terug op de Lockheed-affaire en rijgt smeuïge details aan elkaar. Het blad waar hij destijds voor werkte, Nieuwe Revu, nam destijds het voortouw in de onthullingen.

Ook een andere journalist, Willem Oltmans, zat bovenop de zaak. Hij vond, schrijft Van Dijk, Bernhard een platte, ordinaire man 'die 'm los in de broek had hangen'.