De muziek van de mysterieuze Bobbie Gentry krijgt eindelijk de eer die haar toekomt

Ode aan Bobbie

Er was er eentje van McAllister van de brug gesprongen, de Tallahatchie Bridge. Ze zaten te eten toen het nieuws werd gedeeld. Billie Joe heette hij van voren, een beetje een rare gast, zei iemand nog. Bij de zagerij hadden ze ’m een dag eerder gesignaleerd. Er ging ook een verhaal rond dat hij bij de brug met een meisje was gezien en dat ze iets in de Mississippi hadden gemieterd. Het wordt steeds gekker hier in de streek, eet maar flink door, by the way, want er is genoeg te doen op het land.

Zo begon de ellende, door Bobbie Gentry gezongen in Ode to Billie Joe, in 1967. In vierenhalve minuut werd deze geschiedenis terloops maar adembenemend verteld door de beauty met het ravenzwarte haar. Met een zuidelijke krul in haar stem, in een magnifiek lijzig arrangement, schoot het nummer regelrecht naar de top van de Amerikaanse hitlijsten. Een literair pronkstuk op muziek, werd er gezegd, in de traditie van zuidelijke schrijvers als Harper Lee en Flannery O’Connor.

Wat onmiddellijk volgde was een levensgroot vraagteken, zwevend boven de gehele natie: waarom was in hemelsnaam die Billie Joe McAllister van de Tallahatchie Bridge, midden in de staat Mississippi, gesprongen? Waarom was hij er een paar dagen voor zijn zelfmoord al geweest, samen met een grietje? Wat gooiden zij van de brug? En die bloemen die daar een jaar na zijn dood telkens opdoken, wat moest dat?

In rotten van drie marcheerden de vele varianten door het land. Billie Joe moest in militaire dienst, maar wilde niet naar Vietnam. Hij had een meisje zwanger gemaakt, en de geaborteerde baby werd in het water gegooid. Hij zat aan de LSD en dacht dat hij kon vliegen. In 1976 kwam daar de interpretatie van een filmmaker: Billie Joe McAllister was homo en kon daar niet mee leven. De originele, veel langere songtekst dook op, waarin ene ‘Sally Jane’ werd opgevoerd, alsof die er meer van wist.

Het bleef een onopgelost vraagstuk, tot op de dag van vandaag, nog steeds garend in de collectieve verbeelding. Bobbie Gentry zelf reikte nooit de definitieve oplossing aan. Zelf vond ze dat ze het al een keer had verteld: het nummer ging over een gezin op het platteland van Mississippi waarin heel achteloos en wreed over de dood van een jongen uit de buurt werd gesproken, alsof het allemaal niks betekende.

Gek werd ze ervan dat er maar geen genoegen werd genomen met haar uitleg, ze had het helemaal gehad met showbusiness – waarop ze zelf ook een enigma werd. Zij existeert sinds 1982 als de countryversie van J. D. Salinger: in de dampkring van de Amerikaanse muziekgeschiedenis. Een in 2014 gepubliceerde zoektocht naar Bobbie en haar lied bracht geen verlichting.

Met de toch al gammele Tallahatchie Bridge liep het slecht af, die bezweek onder de aandacht. Behalve dat er aan de lopende band langharige types van de brug sprongen, werd-ie ook herhaaldelijk in de hens gestoken. In 1972 stortte de Tallahatchie Bridge in elkaar en werd vervangen door een oerlelijk betonnen exemplaar. Net zo hoog als het origineel, 6 meter. Je zou zeggen: amper geschikt voor een dodelijke sprong. (John Schoorl)

Eindelijk al haar werk in een cd-box

Ode to Billie Joe mag dan haar grootste hit geweest zijn, Bobbie Gentry maakte nog véél meer prachtige muziek, blijkt uit de nieuwe uitgebreide cd-box The Girl from Chickasaw County.

Met haar zachtmoedige, warme, vaak wat hese stem wist Bobbie Gentry (76) tussen 1967 en 1971 even een plaatsje te verwerven naast grote zangeressen als Aretha Franklin en Dusty Springfield. Haar eerste single Ode To Billie Joe werd meteen haar beroemdste. Maar ze had veel meer noten op haar zang. Ze nam zeven platen op met zwoele countryliedjes, onderkoelde soulballades en soepele popliedjes. En hoewel afkomstig uit het zuiden van de Verenigde Staten, kreeg ze als eerste zangeres een eigen tv-show bij de Britse BBC.

Na 1971 zou ze zich ontwikkelen tot de succesvolste vrouwelijke popster van Las Vegas in de jaren zeventig. Een groot succesverhaal dus.

Maar ineens was ze weg. Ze liet zich nog zien tijdens de uitreiking van de Country Music Awards op 29 april 1982, 40 jaar oud. Sindsdien is er van Bobbie Gentry niks meer vernomen.

In 2016 probeerde een journalist van The Washington Post contact met haar te zoeken. Hij had haar weten te vinden, dacht hij. Ze droeg een andere naam en had als makelaar zo goed geboerd dat ze een villa in Mississippi kon betrekken.

Maar zoals velen voor hem ving ook Neely Tucker bot. Bobbie Gentry gaf weer niet thuis. Ze heeft tot op de dag van vandaag geen enkele behoefte getoond als Bobbie Gentry in de publiciteit te treden.

Niet toen biograaf Tara Murtha haar probeerde te vinden voor haar in 2014 gepubliceerde monografie Ode to Billie Joe, niet toen The Washington Post haar opzocht en niet toen de samenstellers van de onlangs verschenen prachtbox The Girl From Chickasaw County haar bij de uitgave wilden betrekken.

Ze schijnt al decennia gelukkig te zijn in haar ‘andere’ leven en geen enkele behoefte te voelen terug te blikken op haar verleden als popzangeres.

Een geschiedenis die altijd zal worden opgehangen aan dat ene liedje: Ode To Billie Joe. Het maakte haar in 1967 in één klap beroemd. Dat dit niet helemaal terecht is bewijst de cd-box die nu is verschenen, waarin de zeven albums zijn aangevuld met nooit eerder verschenen demo’s en een cd met live-opnamen voor de BBC.

Hoewel Gentry commercieel nooit zo succesvol meer zou worden als met haar eerste album, leverde ze met The Delta Sweetie (1968), Fancy (1969) en Patchwork (1971) een paar prachtige popplaten af. Schandalig genoeg waren die platen lang zo goed als onverkrijgbaar.

Ze bewoog zich net zo soepel binnen de drassige swamp-rock op The Delta Sweetie als in de door Rick Hall geproduceerde ‘southern soul’-liedjes op Fancy. En dan de demo’s. Morning Glory (1968) was in de bekende versie al zo’n fraai smachtend liedje over ochtendseks, maar op de demo is de stem van Gentry niet anders dan botergeil te noemen.

Als bonus krijgt de koper van dit verzamelde complete plaatwerk van Gentry een prachtig fotoboek en een cd met live-opnamen uit de drie tv-series die Gentry tussen 1968 en 1971 voor de BBC maakte.

Wie dit allemaal tot zich heeft genomen blijft zitten met die ene prangende vraag: waarom hield ze ermee op? Was het de teleurstelling over het floppen van haar met eigen liedjes gevulde laatste album Patchwork (1971)? Ze zou hierna nog wel veel optreden, maar geen plaat meer uitbrengen. En waarom hield ze daar in 1980 ineens mee op?

We zullen het vermoedelijk nooit van haarzelf horen. (Gijsbert Kamer)