‘De meeste artiesten zijn trots dat ze een beat van Esko hebben’

Voorgrond of achtergrond?

‘Het liefst zou ik als producer anoniem zijn. Maar om de muziek te verkopen is het belangrijk om op de voorgrond te staan. Daarom heb ik ervoor gekozen: Esko is een merk, een product, en ik ga dit maximaal uitmelken. In april kwam mijn eerste album Beats by Esko op 1 binnen. Ik heb alle beats gemaakt, maar ik rap zelf niet op die plaat, er staan veel grote rappers van nu op: Josylvio, Ronnie Flex, Jonna Fraser, Sevn Alias. Het is nog nooit in Nederland gebeurd dat een producersalbum zo hoog in de hitlijsten staat. Als ik anoniem was gebleven, was dat nooit gelukt.

‘Mijn naamsbekendheid is deels ook te danken aan de tag die je hoort aan het begin van elke track die ik heb gemaakt: ‘B-b-beats by Esko.’ In 2010 zat ik in de studio met een vriendin. Ik wilde iets herkenbaars, iets wat goed is voor de marketing. Ik vroeg haar of ze iets kon inspreken. Dat werd ‘Beats by Esko’. En dat heb ik vervolgens in al mijn tracks gebruikt, altijd diezelfde opname. Dat was best nieuw voor die tijd. Weinig producers deden dat, nu hoor je het bij iedereen. Een van mijn favoriete Amerikaanse producers, Young Chop, heeft als tag: ‘Young Chop on da beat.’

‘Er is me ook weleens gevraagd om die tag weg te laten. Dan had ik bijvoorbeeld zes tracks gemaakt op het album van rapper Sevn Alias. En dan hoor je elke keer weer ‘Beats by Esko’. Zijn management vond dat te veel worden, dus toen heb ik de tag bij twee liedjes verwijderd. Maar dat is een uitzondering. De meeste artiesten zijn juist trots dat ze een beat van Esko hebben.’

Rappen of produceren?

‘Ik blijf sowieso rappen. Misschien komt er ook wel een ep’tje van mij als rapper binnenkort. Ik ben zeker niet een van de beste rappers, maar ik kan aardig mee komen in de game. Ik word soms wél gezien als een van de beste producers. Dus voor de buitenwereld ben ik vooral producer.’

Probleemkind of wonderkind?

‘Vroeger was ik een probleemkind. Ik was veel op straat, deed verkeerde dingen, blowde veel, had foute vrienden en ging nooit naar school. Op straat heb ik slechte dingen meegemaakt. Dingen stelen, inbreken, dealen. Ik verkocht wiet en pillen. Kleine hoeveelheden hoor. Kruimeldingen.

‘Vanaf mijn 11de of 12de maakte ik ook beats en rapte ik. Een vriend van me, Joey, had me rap laten horen toen ik 9 was. Ik vond het meteen helemaal geweldig. Ik dacht: ik ga zelf ook gewoon rappen. Mijn broer was in die tijd een computernerd. Hij had een muziekprogramma gedownload. Ik ging daar mee kloten. Heel erg slecht was ik in het begin. Ik heb gewoon keihard gewerkt. Ik was zeker geen wonderkind.’

Internaat of psychiatrische inrichting?

‘Toen ik 17 was en voor de zoveelste keer van school was getrapt, wilden mijn ouders wat doen aan mijn problemen. Je bent onhandelbaar, zeiden ze. Mijn ouders waren in gesprek met instanties die vonden dat ik me moest laten opnemen. Ik dacht dat ik naar een internaat werd gestuurd, maar het bleek een psychiatrische inrichting te zijn. Na een tijdje zeiden de hulpverleners daar tegen mij: ‘Jij hoort hier helemaal niet.’ Mijn moeder heeft nu veel spijt dat ze me daarheen heeft gestuurd.

‘Ik zat daar met z’n tienen op een groep. Twee van hen spoorden echt niet, die waren manisch depressief of suïcidaal. Er waren nog een paar jongeren met iets minder serieuze issues. En dan waren er nog een stuk of drie die daar totaal misplaatst waren, zoals ik. Ik heb daar nare dingen meegemaakt. Een meisje dat op de gang haar polsen doorsneed. Een vrouw die van een brug de snelweg op sprong. Iemand die zich voor de trein gooide.

‘Op mijn kamer had ik tralies. Ik mocht een uurtje per dag naar buiten. En ik moest drie uurtjes per dag naar school. Verder moest ik taken doen: koken, afwassen, dat soort dingen. Er was ook therapie, maar dat stelde niets voor. Ik kreeg vragen als: ‘Welke kleur voel jij je vandaag?’ ‘Ik voel me geen kleur.’ ‘En als je moest kiezen?’ ‘Geel.’ ‘Waarom geel?’ ‘Omdat ik moest kiezen.’ Die periode heeft mijn ogen geopend. Ik wil nooit meer zoiets meemaken.’

Kunstenaar of zakenman?

‘Ik run, samen met mijn zakenpartner Bart van Houten, het label Van Klasse. Maar ik zie mezelf meer als kunstenaar dan als zakenman. Ik doe het A&R-gedeelte van het label, ik zet artiesten in de markt, bepaal hun imago en geluid. Dat is zakelijk maar ook creatief.

‘Ik had in 2014 een YouTube-kanaal nodig voor mij en Hansie, de rapper die nog steeds in mijn stal zit. Van Klasse noemde ik dat kanaal. Zo is het langzaam uitgegroeid tot een label. Ik word soms wel gek van alle shit die ik moet regelen, naast het produceren. Over een kwartiertje is er een release van een track en daar wil ik me wel mee bemoeien, zodat de clip goed online komt en op sociale media de juiste posts worden gedaan. Ik ben goed in promotie. Ik wil dat niet aan anderen overlaten. Dan speel ik met mijn eigen geld.’

Jack $hirak of Boaz van de Beatz?

‘Jack $hirak heeft de meeste hits op zijn naam, vooral van Lil Kleine, Broederliefde en Boef, maar ik vind persoonlijk Boaz de toffere producer. Hij werkt veel samen met Ronnie Flex en Mr Polska. Ik ben heel erg fan van Boaz. Zijn sound is uniek en zo hard. Ik hou van ruig en duister. Hij heeft altijd van die ruige drums en rare hoge piepen. Wat hij doet, doet niemand. Hij is nu goed bezig in Amerika, hij werkt samen met Diplo en Young Thug. Dat doet geen enkele Nederlander hem na. ’

Almere: representen of doodzwijgen?

‘Ik hou van Almere. Ik ben hier geboren, ik woon er al 24 jaar, mijn studio zit hier, ik ken elke straat. Ik hou van nieuw, fris. Niet van die scheve huisjes en smalle straatjes. En ik heb een hekel aan drukte. Ik zou nooit in Amsterdam willen wonen.

‘De jongeren uit Almere geven me veel liefde. Maar er lopen ook veel arrogante mensen hier rond, mensen die me kennen van vroeger, voordat ik bekend was. Van de prominenten in Almere – de discotheken, de organisators, de burgemeester, noem maar op – hoor ik nooit wat. Ik krijg geen respect van ze. Nog steeds niet. Ik heb nog nooit op een bevrijdingsfestival in Almere gestaan, terwijl in Groningen achtduizend man voor me springen op 5 mei.’

Straat of strand?

‘Ik heb nu een strandhitje met Hey Meisje, samen met Josylvio en Hansie. Dat zie ik als iets zakelijks. Ik weet nog dat ik met Josylvio in de studio was. Ik wil een brede catchy track, zei ik tegen hem. We wisten natuurlijk niet dat het zo’n grote hit zou worden. Maar als het over de vibe van mijn muziek gaat, dan kies ik voor straat. Honderd procent. Ik hou van rauwe muziek. Duistere, kille beats, met harde bass.’

Rappers: rolmodellen of niet?

‘Ja, de media verwachten vaak van rappers dat we het goede voorbeeld geven, maar wij hebben daar nooit om gevraagd. We willen gewoon muziek maken. Ik vond het belachelijk dat laatst in Het Parool een stuk stond over de verstrengeling van hiphop en criminaliteit. Misselijkmakend. De urban scene neemt de hele culturele industrie over en de media kunnen nauwelijks iets positiefs over ons zeggen. Er zijn ongetwijfeld ook volkszangers die banden hebben met het criminele milieu, maar daar wordt niet over geschreven. BN'ers zijn vaak met criminelen op de foto gegaan en dat was ook allemaal prima toen. Maar als er een paar rappers met criminelen op de foto staan is het opeens een groot probleem.’

Josylvio of Sevn Alias?

‘Ik heb ze allebei zien uitgroeien van beginners tot rappers die miljoenen streams pakken. Met Sevn heb ik veel muziek gemaakt. Ik heb met Sevn weleens drie tracks op een avond gemaakt die alle drie hits werden. Wij hebben een groot deel van ons succes aan elkaar te danken. Maar met Josylvio heb ik gelachen, gehuild, gewerkt, gezweet, gebloed, alles. Wij hebben samen aan zijn carrière gebouwd bij Van Klasse. Hij is een jeugdvriend van mij. Wij zaten samen op een school voor moeilijke leerlingen in Bussum. We rapten toen al. Zijn eerste nummer heeft hij met mij opgenomen op zijn 15de. We werden allebei van school gekickt en toen is het contact helemaal verwaterd. Jaren later, ik had net Van Klasse opgericht, belde Josylvio me opeens. Hij probeerde eigenlijk ene Esra te bellen, maar belde per ongeluk mij, Esko. Dat was gewoon toeval. We raakten aan de praat, spraken af en gingen samenwerken. Nu is hij een van de grootste rappers van Nederland.’