De gospel van Pastor Champion blijft je voor altijd bij

Ik weet nog waar ik was toen ik Pastor Champion voor het eerst hoorde. Het gebeurde thuis, dicht bij mezelf. Hij kwam op mijn pad, en er was geen weg meer terug. Het is flauw om te zeggen dat ik het licht zag, dat ik op een heldere herfstdag verblind werd door een jubelend muzieklicht. Want het gaat in dit geval om gospel, en daarbij gaat het altijd over het licht zien.

Inmiddels is deze gebeurtenis een paar weken geleden en leidde die tot een zoektocht naar Pastor Champion, in de hoop hem en zijn zingende volheid het hemd van het lijf te vragen. Om met het laatste te beginnen: dat gaat niet gebeuren, Pastor Wylie Champion is terug naar zijn universele oorsprong, hopelijk voor hem in de hemel. Nog voor zijn muziek wereldwijd onze ziel verlichtte, was hij ’m al gepeerd, op 28 december vorig jaar, na Kerstmis. Hij maakt niet meer mee dat in 2022 zijn fantastische debuut is verschenen: I Just Want to Be a Good Man.

De kickstart van mijn verering zit ’m in dat ene nummer I Just Want to Be a Good Man (To Be Used by You), dat in twee versies wordt opgediend. Na twintig seconden gitaarspel zegt hij ‘okay’, en gaat hij zingen. Dan gaat zijn stem in galop je binnenste in, om daar alle organen af te tasten, alle zenuwen en spieren in beweging te zetten, in je bloedbaan te geraken en voor altijd een melding achter te laten, Pastor Champion was here! En dat met die gebronsde stem, de kale begeleiding, de geest van Al Green en Sam Cooke. Wat overtuigt, is zijn overtuiging. Wat overrompelt, is zijn overrompeling. Je kunt niet anders dan ‘a good man’ worden, een door en door goeie gast.

Ik ga op zoek naar de ontdekker van Pastor Wiley Champion, en spreek de man met de fijnbesnaarde muziekneus zelf, Eric Welles-Nyström. Hij is van platenlabel Luaka Bop, opgericht door Talking Heads-voorman David Byrne. Luaka Bop heeft ons gospeltechnisch de jackpot gegund, drie goddelijke uitgaven op een rij. Behalve Pastor Champion was er dit jaar ook een heruitgave van The Staples Jr. Singers, When Do We Get Paid, en al eerder de verheven verzamelaar The Time for Peace Is Now, Gospel Music About Us.

Welles-Nyström weet ook nog waar hij was toen hij Pastor Champion voor het eerst hoorde: achter de laptop, ergens in 2016, het internet afspeurend naar obscure gospelzangers. Op de site van de 37th Street Baptist Church in Oakland, Californië stonden honderden vage filmpjes van optredens in de kerk, en opeens zag en hoorde hij Pastor Champion. Het woord dat hij nu laat vallen vat zijn hele verbazing samen: wow! Rauw, urgent, vol pijn en emotie, en dat samengebald in een stem die aan dat alles een uitweg biedt. Welles-Nyström wist wat hij wilde, hij wilde een plaat opnemen met deze man.

Er werd contact gelegd, maar Pastor Champion zag geen heil in deze missie. Hij was een rondreizende geestelijke, die ooit een baan in de bouw had gehad, en wat je hoorde in de kerk, dat was wat hij had te vertellen. Welles-Nyström verzon een list. Hij was druk doende een postume uitgave te verzorgen met spirituele opnamen van Alice Coltrane, jazzpianist, organist, harpist, componist en de vrouw van jazzreus John Coltrane. Dus schakelde hij dochter Michelle Coltrane in, toch een telg van een koninklijke muziekfamilie, om Champion over te halen.

Op twee dagen in oktober 2018 moest het gebeuren in de 37th Street Baptist Church. Alleen: het dak lekte, muzikanten waren er eerst niet, er verschenen amper kerkgangers. Bovendien, Pastor Champion, van 1947, liet zich niet sturen. Zijn nummers waren een soort hutspot van bestaande liedjes en eigen teksten, en zoals hij het de ene keer zong, zong hij het de andere keer niet. Een constante factor was I Just Want to Be a Good Man (To Be Used by You); hij keerde telkens terug naar dat nummer, als een soort reddingsboei.

Over zijn leven wilde hij niet praten. Hou het er maar op dat er een leven was na zijn bekering, en een hard, gewelddadig bestaan daarvoor. Deze bad-ass geestelijke liep op cowboylaarzen en had tattoos. Hij kwam uit een muzikale familie: zijn zus was soulzangeres Bettye Swann en was net als hij van Louisiana naar Californië verkast.

Het moment dat de plaat zou uitkomen, werd alsmaar uitgesteld. Pastor Champion vond een uitgave met mooie foto’s van hem overdreven. Nadat zijn vrouw Mother Champion vorig jaar was overleden, zakte hij steeds verder weg. Hij voelde zich down en zei tegen Luaka Bop: we skippen de bliksemse boel. Een paar maanden later was hij dood.

De vier kinderen Champion zijn trots op de postuum verschenen muziek van hun pa, weet Eric Welles-Nyström. En hij is zelf ook trots, dat het er toch van gekomen is. Pastor Champion blijft nu voor altijd onder ons.