De B-kant van dance-tyfoon Eelko van Kooten

Kant A

Dan sta je daar in de dj booth - het verhoogde platendraaiershok - van de coolste club van Europa in het belangrijkste vakantieweekend van het jaar en zie je jouw dj anderhalf uur lang de tent op zijn kop zetten. Dat moment moet je vasthouden, is er wat er door je hoofd schiet. Dan moet je als Eelko van Kooten zijnde, als 44-jarige platenbaas en manager, als zoon van de bekende radiodiskjockey Joost den Draaijer, niet bang zijn voor emoties.

Dan heb je het gevoel in de volgestouwde Pacha Club in Ibiza op 7 augustustus 2014 om twee uur 's nachts dat het je is gelukt. Dat je de droom van dj Martin Garrix om een van de grootste dj's van de wereld te worden hebt laten uitkomen en je deel uitmaakt van die droom. Jouw visioen hangt in de lucht: wat Coca-Cola voor de frisdrank is, kan jij met je Spinnin' Records - dat nu vijftien jaar bestaat - worden voor de dancemuziek.

Van Kooten dacht ook aan een andere ontmoeting, twee jaar eerder. Martijn Garritsen - de echte naam van dj Martin Garrix - uit Amstelveen was nog maar 16 jaar en kersvers in de stal van Spinnin' Records opgenomen. Tijdens een meeting op het Amsterdam Dance Event introduceerde hij de jonge dj aan de Franse dancegrootheid, David Guetta.

En kijk nu eens, nu staan ze daar samen op het podium, in Ibiza, en dat in twee jaar tijd, dacht hij. Bedenk ook eens wat er in 2014 allemaal met zijn dj Martin Garrix verder is gebeurd. Hij deed dit jaar 230 optredens, van Las Vegas tot aan Moskou, Chili, New Delhi en Dubai. Zijn Animals werd nummer één in vele landen en het volgen van de Facebook-pagina van de dj is één feest van champagnedouches, dikke feesten, privéjets en volgepakte stadions.

Zo heeft Eelko het echt twee jaar geleden gezegd tegen vader en moeder Garritsen: we hebben grote plannen met uw zoon. We gaan een grote ster van hem maken - iets wat veel zoons van ouders zouden willen. Want je moet weten, per week komen er duizend mp3's met elektronische muziek zijn Hilversumse kantoor binnen. Veelal gemaakt door zolderkamerproducers die menen dat ze een hit in the pocket hebben.

Bij Martin Garrix ging het anders. Er was een buzz rond die gast, hoorde Eelko van andere dj's. Er loopt een jongen rond die het heeft, jullie moeten echt gaan kijken. In de Oysterclub in het Olympisch Stadion in Amsterdam ging zijn compagnon Roger de Graaf met de jonge dj zitten, twee jaar geleden, voor een luistersessie. Garritsen klapte zijn laptop open - en kon 'm na dertig seconden weer dichtgooien. Het was duidelijk voor Spinnin' Records: we hebben er hier eentje, belde De Graaf door naar Van Kooten.

Eigen geluid

Wat je vooral hoort, zegt Eelko, is dat iemand ánders is. Je hoort een eigen geluid, zoals je dat ook hoort bij de eerste tonen van de hits van The Beach Boys of Abba. Na tien seconden moet het raak zijn. Want het mag dan wel elektronische muziek zijn die door buitenstaanders wordt teruggebracht tot een aaneengeschakeld boemboemmerdeboem, het gaat ook om de melodielijn en de opbouw van een nummer. En deze jongen presenteert een pakkende melodie, originele sounds, goeie leegtes en zijn drops zijn ongekend.

Bovendien vindt Eelko hem slim, extreem ambitieus, en de gunfactor kleeft aan hem. Aan de slag dus, tekenen die jongen, polijsten, de opbouw van de tracks optimaliseren en inhoudelijk verbeteren, hem op sleeptouw nemen, een fotoshoot regelen, promoten via internet en begeleiden in de wereld van het entertainment.

Coachella. Laten we nog even stilstaan bij Coachella, een meerdaags muziekfestival in Californië, en wel op 19 april 2014, de verjaardag van Eelko. Wat een statement was dat. Op een poloveld, omzoomd met palmbomen, midden in de woestijn, stond een stage speciaal voor dancemuziek. Pharrell Williams zou later op de dag optreden, voor tienduizenden mensen. Paul McCartney was backstage present, terwijl Martin Garrix zijn show deed, met veel lichteffecten, laser en vuurwerk. Eelko stond ook backstage en was apetrots. Dat had hij toch maar mooi geregeld met zijn team.

Succesvol jaar

De beleving en het levensgevoel van Spinnin' Records, zoals hij het noemt, zijn nu overal. Het gaat als een raket. 2014 - ja spreek het maar uit Eelko - was het jaar dat het allemaal lukte, en niet alleen met Garrix, ook dj Olivier Heldens brak door. In 2014 werd hij dé nieuwe dance-tycoon van Nederland.

De cijfers zeggen het: 4,4 miljoen volgers op Facebook, 7,2 miljoen abonnees op het eigen YouTube-kanaal en honderden miljoenen downloads en streams via Spotify en iTunes. Hij heeft tientallen beroemde dj's onder contract en sublabels van Afrojack, Tiësto en Calvin Harris onder zijn hoede en als muziekuitgever werden zijn liedjes uitgevoerd door Lady Gaga en Britney Spears. Hij zag zijn omzet met 35 procent stijgen naar 12, 5 miljoen euro per jaar. Natuurlijk loeren grote internationale bedrijven naar Spinnin' Records om het op een dag voor veel geld over te nemen.

Al met al niet slecht voor de zoon van de alom bekende platenbaas Willem van Kooten, alias de legendarische radio-dj Joost den Draaijer.

Vraag aan Eelko: Je vader is zeker wel trots op je dat jij zo succesvol bent geworden in zijn vakgebied?

Krsssssttttttttttttt.

Bij de uitgebreide uiteenzetting die volgt, is het alsof de naald uit de hit wordt gehaald en B-kant van de plaat aan de beurt is, de andere zijde van het succes.

Kant B

Hij zit nog steeds in een vergaderruimte van zijn Hilversumse kantoor en kan van daaruit zijn diepgrijze Porsche 911 cabrio zien, een laatste versie van het oertype 911. In de gebleekte spijkerbroek van de miljonair zit een modieus gat. Hij praat kalm, weloverwogen en op zachte toon, en zijn hoofd wiebelt ritmisch mee. Een tosti en een cappuccino zijn binnen handbereik.

Zijn vader heeft nooit duidelijk uitgesproken dat hij trots op hem is, zegt Eelko kordaat. Hij kan dat niet, hij heeft zich emotioneel daarin niet ontwikkeld, als kind van de wederopbouw, vooral vanwege een lastige jeugd. Zijn hele leven had hij graag gehoord hoe trots zijn vader op hem was en hij kreeg niks te horen. Het was telkens een teleurstelling.

Natuurlijk was het leuker geweest als zijn vader achter 'm had gestaan en in hem had geloofd, maar dat gevoel heeft hij nooit gehad. Door zichzelf te veranderen, kan hij zich er nu voor afsluiten, zegt hij. Hij heeft er zogezegd vrede mee.

Beroemdste radio-dj van Nederland

Zijn vader, Willem van Kooten (geboren in 1941), was jarenlang de beroemdste radio-dj van Nederland, eerst bij Radio Veronica en Radio Noordzee, later bij Hilversum 3. Hij vond voor Nederland hitparades uit en definieerde het radiojargon. Dat combineerde hij met een bestaan als platenbaas van Red Bullet en als muziekuitgever van Nanada Music, uitbater van vele grote Nederlandse hits, zoals Venus van Shocking Blue. Volgens de Quote 500 is zijn geschatte vermogen bijna 100 miljoen euro.

Eelko's ouders scheidden toen hij 4 jaar oud was. Hij bleef met zijn broer bij zijn moeder wonen, niet ver van het kantoor van Willem van Kooten. Zijn moeder bestierde een sigarenwinkel en later een krantendistributiecentrum. Om half vier 's nachts moest zij de krantenjongens bedienen.

Vanaf het moment dat hij kon fietsen, ging hij naar zijn vader. Hij wilde de aandacht van degene die hem het minste gaf, en dat ging moeizaam. Hij leegde in zijn kantoor de asbakken, gaf de plantjes water, waste de auto, om zo op te vallen, in positieve zin. Maar zijn vader zei niks, zijn vader had geen tijd voor hem. Want eerst kwam zijn werk, dan een hele tijd niks, dan zijn nieuwe gezin, dan weer een hele tijd niks, en dan zijn twee andere zoons, uit zijn eerste huwelijk. Eén keer in de maand was hij bij zijn vader, die niet bezig was met hem.

Mental coach

Eelko heeft het hem nooit verweten, hij weet dat zijn vader niet anders kan. En wat moet hij er nu nog mee? Wat moet zijn vader ermee. Nee, het was niet gezond. Ja, het heeft hem gevormd, zoals veel kinderen van gescheiden ouders er door worden gevormd.

Hij heeft er veel last van gehad, zeker. Maar hij is toch meer dan alleen een zoon van de grote Willem van Kooten? Hij is een leuke vent, zegt hij, met lieve vrienden, familie en mensen om zich heen, een prachtig bedrijf en een geweldig team. Voor ruziezoeken moet je niet bij hem zijn.

Sinds hij aan de slag is gegaan met een mental coach is hij meer naar binnen gegaan, zoals hij het noemt. Leren van jezelf. Waarom gedraagt hij zich zoals hij zich zo gedraagt? Door op zoek te gaan naar zijn emoties, diep van binnen, probeert hij helderheid te krijgen in zijn leven, en natuurlijk over de rol van anderen, zoals die van zijn vader.

Vraag aan Eelko: Maar waarom ben je dan toch bij hem gaan werken, en ook zo lang?

Alles zelf doen

Zijn moeder komt het kantoor binnen, samen met zijn neefje, Willem jr. Eelko loopt rond, in het kantoor dat is behangen met awards en foto's van de dj's en waar 42 mensen werken.

Eelko gaat weer zitten en vertelt dat hij op zijn 22ste de jongste beëdigde makelaar van het land was, maar niet aan de bak kon komen. Kom maar bij mij werken, zei zijn vader. Eelko hoopte dat het tijdelijk zou zijn, in between jobs. Het mes sneed aan twee kanten: hij kon werken voor een succesvolle, gepassioneerde ondernemer van wie hij veel kon leren én hij was in de buurt van zijn vader.

In de muziekuitgeverij moest hij het vak leren, en had hij het idee het al snel in de vingers te hebben. Hij wilde meer, hoopte een grotere rol te krijgen. Zijn vader was een manager met de deur dicht, zegt Eelko. Iedereen moet het zelf maar uitzoeken, dacht zijn vader, vrijgevochten van aard.

Dat doet hij nu zelf anders, zegt Eelko over zijn eigen personeelsbeleid, als manager. Hij ziet zijn team als zijn echte kapitaal, door ervoor te zorgen dat er zo weinig mogelijk verloop is, door ze uit te dagen in hun werk, hun talent te laten ontwikkelen, te stimuleren en zorgvuldig met ze om te gaan. Want zo hoort het.

In de schaduw

Eelko had ambities in het bedrijf van zijn oude heer, maar werd geregeld overlopen door zijn vader. Partner worden? Zet het maar uit je hoofd, zei zijn vader. Ze hadden het plan opgevat samen groot in het vastgoed te gaan. Maar een pand in Amsterdam werd verkocht door zijn vader, zonder het met hem te overleggen. Gewoon achter zijn rug om, vertelt Eelko.

Dat was de eerste zakelijke aanvaring. Toch liep Eelko niet weg, hij werd zelfs algemeen directeur in het concern van zijn vader, in 2008. Dat komt omdat hij ambitieus is, een positieve jongen die het glas altijd halfvol ziet. Ondanks alles is hij in de schaduw van zijn vader een echte ondernemer geworden. Al zou het nog achttien jaar duren voor hij daadwerkelijk zijn eigen pad zou kiezen. Pas in 2012 trok hij met zijn steeds groter worden eigen bedrijf naar een eigen onderkomen.

Tot zijn onderneming behoort een eigen management-bedrijf en een muziekuitgeverij, en natuurlijk Spinnin' Records. Eelko zag toekomst in de dancemuziek, een muziekstroming waarin alles anders zou zijn, zonder gedoe met distributie, zonder knellende landsgrenzen of taalbarrières. In het begin zette hij vooral veel vinyl weg; over artiesten werd nog niet gesproken, het ging over projecten. Later ging het om de dj's draaien, zoals Sander van Doorn, en werd internet de weg om de wereld te voorzien van muziek - en voor hem de weg naar het grote succes.

Vroemmmm

Hij zit nu nergens meer aan vast en dat is een fijn gevoel, zegt Eelko. Hij heeft alle zakelijke banden met zijn vader verbroken. Het is ook prettig dat hij niet meer met hem in een pand zit. Het was niet zijn idee om uit elkaar te gaan, maar er was een zakelijk verschil in inzicht over het leiding geven aan de bedrijven van zijn vader, en die breuk was niet te lijmen. Op elkaars verjaardag komen ze ook niet meer. Om eerlijk te zijn, het is goed zo, zegt hij. Hij voelt geen enkele frustratie.

Nu weet hij zeker dat hij het in zijn eentje kan en hoeft hij ook niemand meer te bedanken, voor wat dan ook. Als je in een familiebedrijf werkt, werk je niet voor jezelf, zo heeft hij dat ervaren. In het begin moest hij daar aan wennen.

Alles dat hij nu doet, doet hij voor zichzelf, zijn team en artiesten. Hij durft nu trots te zijn op wat hij voor elkaar krijgt. Zoals dat moment, in Ibiza, op 7 augustus 2014, met dj Martin Garrix. Dat kon hij daarom helemaal beleven.

Hij zit in zijn Porsche, we gaan een stukkie sturen, en de auto zegt vroemmmm. Hij vertelt dat hij niet een jongen is met een boot of met allemaal rijkejongensspeeltjes. Hij mag dan wel goed gevuld zijn, een auto als deze is het enige dat hij zich aan luxe permitteert.

Veilig gevoel

Hij woont al vijftien jaar in hetzelfde huis in Loosdrecht, zegt hij. En al een tijd alleen. Misschien wel vanwege de scheiding van zijn ouders dat hij al vroeg zelf een gezin stichtte, op zoek naar een veilig gevoel. Hij was 24 jaar toen hij een vrouw ontmoette met dochtertje; dat huwelijk hield negen jaar stand.

Het valt niet mee een partner te vinden die in zijn drukke leven past, zegt hij over zijn privéleven nu. Hij heeft geen haast, het komt vanzelf. Maar hij is nu eenmaal een jongen die overal bij wil zijn, zakelijk gezien. Er is geen platenbaas die zo veel op Ibiza is te vinden - elke maand een week - op recepties, op festivals en op feesten.

Het relatiebeheer houdt nooit op. Hij moet weten wat er onder die kids leeft, hij moet de markt minimaal zes maanden voor blijven, hij moet het coolste label blijven, met de coolste muziek, en dat gaat niet zomaar. In Los Angeles slapen ze nu, maar hier zijn we wakker. En als ze daar wakker worden, blijven wij ook nog wakker.

Altijd is er dat ene zinnetje dat door zijn hoofd spookt: 'Dat kan beter.' Hij noemt het de rode draad in zijn bestaan. Een permanente worsteling, ook wel. Dat kan beter. Hij is niet snel tevreden, er valt nog genoeg te doen. Misschien dat altijd, bewust en onbewust, zijn vader over zijn schouder meekijkt, maar het is zeker geen doel om hem te overtreffen. Dat hoeft ook niet.

Een mijlpaal is een mijlpaal, maar niet de laatste, zo moeten we het zien. Het gaat niet slecht, hij heeft dancelabel nummer één en is de manager van grote dj's. Hij heeft een leuk leven. Maar dat kan altijd beter. En daar houdt hij zich aan vast.