InterviewAstrid Joosten
‘Dat ik te weinig journalistiek vakmanschap zou hebben? Who the hell is Angela de Jong?!’
Waarom is leeftijd eigenlijk een ding op tv? Als het aan presentator Astrid Joosten (63) ligt, presenteert ze op haar 70ste nog altijd de nu jubilerende quiz 2 voor 12.
Snel met pensioen of sterven in het harnas?
‘Sterven in het harnas. Als mensen zeggen dat ze zich verheugen op hun pensioen, denk ik: hoezo, wat is er niet leuk aan je werk? Ik ben heel actief, en dat blijft zo. Op televisie maak ik onder andere 2 voor 12, De S.P.E.L.show en Wat verdien je?, dat woensdag terugkeert op NPO 1. Ik ben dagvoorzitter op congressen en heb een wijnwebwinkel met Thérèse Boer van De Librije in Zwolle. Als iets wegvalt, zal ik de rest blijven doen. Dat houdt mijn leven interessant.
‘Ik heb een langlopend contract bij BNNVara, tot na mijn 65ste. Meer zeg ik er niet over, dat is privé. Leeftijd schijnt een ding te zijn op tv, maar bij mijn omroep is er nog nooit iemand over begonnen, terwijl ik inmiddels 63 ben. Frans Klein, directeur video bij de NPO, zei ooit tegen me: ‘2 voor 12? Dat doe je tot je 70ste.’
‘Het is een iconische quiz, die al vijftig jaar bestaat. Volgende week vieren we dat, met vijf speciale uitzendingen. Na dertig jaar presenteren is 2 voor 12 mijn kindje geworden. Natuurlijk zal ik ooit moeten plaatsmaken voor een jongere presentator, maar dat doe ik dan met pijn in het hart.’
Theo en Thea of de Kerstshow van Karin Bloemen?
‘De Kerstshow. In december 2005 en 2006 ben ik op tournee geweest met Karin Bloemen, Angela Groothuizen, Sara Kroos en Hind. Zingen, dansen, sketches. Ik vind mezelf geen heel goede zangeres, maar kan het best aardig. Karin Bloemen vroeg me ervoor. Ze wist wat ik kan en is een van mijn beste vriendinnen. Elke keer dat ik het podium op moest, had ik pijn in mijn buik van de zenuwen. Gelukkig ging het goed.
‘Theo en Thea was top. Ik was fan van Arjan Ederveen en Tosca Niterink, en zei meteen ja toen ze me vroegen, in 1988. De uitzending ging over bombonella’s, dat zijn borsten. Ze wilden opgeblazen ballonnen in mijn decolleté doen. Dat lukt niet, mijn jurk zat te strak. Dus maakten ze die ballonnen aan de buitenkant vast. Ik heb enorm gelachen en veel positieve reacties gehad.
‘Wat me opvalt, is dat veel mensen denken dat ik een keurige vrouw ben die zoiets niet doet. Misschien omdat ik ben begonnen als omroepster, 38 jaar geleden. Die periode noem ik de stewardessentijd, omdat je op tv veel netter en gepolijster moest overkomen. Ik praatte deftiger en zei altijd u. Nu kan ik gelukkig losser presenteren.’
Jaap Jongbloed of Koos Postema?
‘Koos Postema vroeg me in 1984 of ik het weerbericht wilde presenteren in zijn nieuwe praatprogramma Bij Koos. Toen zei ik: dan wil ik op de redactie kijken hoe zo’n programma wordt gemaakt. Er ging een wereld voor me open. Ik heb veel van hem geleerd over hoe je goede teksten schrijft en naturel blijft op tv.
‘Ik kies, met het pistool op de borst, Jaap Jongbloed. Met hem is in 1988 het eerste grote succes behaald: Jongbloed & Joosten. We hadden iedere vrijdag 4 miljoen kijkers. Het was, echt waar, het eerste magazine in Nederland: een combinatie van studio-interviews, reportages en aangekochte filmpjes uit het buitenland. We hadden het een beetje afgekeken uit Amerika. Jaap en ik deden de eindredactie én presentatie. We waren een goed duo, omdat we elkaar alles gunden.’
Ambitieus of snel tevreden?
‘Ambitieus! Ik zou me vervelen als ik denk: dit is mijn baan, dit is mijn niveau, ik werk van 9 tot 5, daarna ben ik lekker vrij. Dan loop je de kans dat je je hele leven hetzelfde doet, zonder te groeien. Bescheidenheid brengt je nergens. Dat zeg ik ook vaak tegen andere vrouwen: kom voor jezelf op!
‘Een tijdje geleden heb ik tegen BNNVara gezegd dat ik weer wat meer wilde interviewen en graag Op1 wilde presenteren. Toen zeiden ze: ‘Oké, goed dat we dat weten.’ Hahaha. Daarna bleef ik erop terugkomen.
‘Uiteindelijk belden ze of ik de vrijdagavond van Op1 wilde doen, met Paul de Leeuw. Het moest een andersoortige uitzending worden: luchtiger, met meer amusement.
‘Wat hielp, is dat Paul en ik al dertig jaar bevriend zijn. Hij kan intimiderend overkomen, hoor ik soms, maar ik heb daar geen last van. Wij kunnen alles tegen elkaar zeggen, en dat doen we. Mede daarom zijn we met plezier een duo geweest, zeven maanden. Dat het in juni stopte, was de keuze van de NPO en BNNVara. Amusement op vrijdag bleek niet zo goed te passen bij de rest van Op1. En ze vonden dat een andere omroep meer aan bod moest komen.’
Klaar met Op1, of nog een keer?
‘Ik vond het een mooi avontuur, al was er kritiek. Kijkers reageerden wisselend, vooral op Paul. ‘Wat doet hij op die plek, zijn ze gek geworden?’ Die tendens is een beetje blijven hangen.
‘Of ik me herken in de kritiek van Angela de Jong, tv-recensent van het AD, dat ik te weinig journalistiek vakmanschap zou hebben? Who the hell is Angela de Jong?! Weet je, ik trek me weinig aan van kritiek in de media en luister eigenlijk alleen naar een klein groepje om me heen. Zelf ben ik mijn grootste criticus: ik kijk alles terug.
‘In onze eerste uitzendingen zag ik dat we aan het zoeken waren: wat wordt die vrijdagtoon, hoe verpak je die in interviews? Met name Paul is daar best onzeker over geweest, dat durf ik wel te vertellen. Hij is een vrije vogel, die zijn eigen programma’s maakt. Een talkshow met beperkte bandbreedte is heel anders.
‘Wat mij betreft is terugkeren bij Op1 zeker een optie. Ik heb ook uitzendingen met minder amusement gedaan, met Hugo Logtenberg, toen Sophie Hilbrand ziek was. Dat ging prima.’
Ambitieus of snel tevreden (2)
‘Toen ik in 2014 een documentaire maakte over Anne Frank, ben ik voor een jaar lid geworden van het Clinton Global Initiative, dat zich inzet voor een betere wereld. Voor 20 duizend dollar, omgerekend 15 duizend euro. Dat heb ik uit eigen zak betaald, ik zag het als een investering in mezelf.
‘Het gaf me toegang tot het netwerk van Bill Clinton, die congressen organiseerde met politici, activisten en bekendheden als Leonardo DiCaprio. Met een collega ging ik naar lezingen en interviews in New York om gasten te regelen voor de documentaire. Tijdens maaltijden zat iedereen door elkaar en kon je mensen zelf benaderen, zonder woordvoerders of beveiligers. Zo regelden we interviews met Whoopi Goldberg, Stevie Wonder, Jesse Jackson en Dan Brown.
‘In de wandelgangen kwam ik Bill Clinton tegen, en ben ik met hem op de foto gegaan. Hij was heel relaxt en toegankelijk. Het verschil met Hillary was groot. Ik ben fan van haar politieke standpunten, maar vond haar nogal verkrampt en chagrijnig.’
Epilepsiefonds of Careclowns?
‘De Careclowns! Ik zag ze voor het eerst in Beverwijk, in het verzorgingshuis van mijn moeder. Door een hersenbloeding was ze tussen de demente bejaarden terechtgekomen. Toen ik hoorde dat er clowns zouden komen, dacht ik: wat hebben die hier te zoeken? Maar het afdelingshoofd zei: kom gewoon kijken.
‘We hoorden ze aankomen: ze speelden banjo en zongen liedjes van vroeger. Meteen zag ik iets veranderen, alsof mensen wakker schrokken uit hun lethargie. Die clowns kwamen dicht bij de bewoners, sommigen kropen over tafels. Al snel zat iedereen te klappen en zingen. Mijn moeder was weer gewoon blij en vrolijk! Ik wist niet wat ik zag.
‘Ik zei: ze moeten iedere maand komen. Maar daar was geen budget voor. Toen ben ik dat zelf gaan betalen: een paar honderd euro per keer. Mijn moeder is tien jaar geleden overleden, maar ik zet me nog steeds in voor de Careclowns (die nu Cliniclowns heten, red.).’
Wel of niet bang voor de dood?
‘Ik heb een paar keer aan iemands sterfbed gezeten en gezien hoe de laatste adem werd uitgeblazen. Bij mijn moeder, een goede vriendin en mijn vorige man, Willem Ennes. In principe wil niemand dood, weg van zijn dierbaren. Maar het kan gebeuren dat je, bijvoorbeeld door kanker, op je eind bent. Ik heb gezien dat er dan berusting komt, acceptatie: het is mooi geweest, ik wil niet meer. Dat regelt de natuur mooi. Daarom ben ik niet bang meer voor de dood.
‘Ik heb geleerd dat je niet moet uitstellen wat je nu kunt doen. Toch is dat gebeurd met mijn voorgenomen huwelijk met Rob Peters. We zouden in juni 2020 trouwen, vanwege corona werd dat september. Toen kwam de tweede golf en ging het weer niet door, net als dit jaar. We prikken pas een nieuwe datum als er geen gedoe is met anderhalve meter afstand. Een huwelijk moet wel leuk zijn.’
1958 Geboren in Beverwijk
1983 Spaans, Universiteit van Amsterdam
1983-1987 Omroeper van de Vara
1988-1990 Jongbloed & Joosten (Tros)
1991-nu 2 voor 12
2011 - nu Kanniewaarzijn
2015 Documentaire De magie van het dagboek van Anne Frank
2018-nu De S.P.E.L.show
2020-2021 Op1, met Paul de Leeuw
Astrid Joosten heeft een relatie met Rob Peters, ze woont in Amsterdam