Cultuurtips van deze week: Marc Almond, Joker en Pieter Henket

Muziek

Marc Almond

Na het weekend begint in Nederland de Nationale Marc Almond Week. Geen (buitenlandse) artiest die hier de komende dagen zo veelvuldig optreedt als de zanger van Soft Cell, die na zijn bandsucces ook solo grote daden verrichtte. En die nog altijd een volle zaal kan betoveren met die onmiskenbare en smachtende stem, die ons soms kan meevoeren naar vervlogen jaren van Frans cabaret en vaudeville-theater en bij wie toch ook nog een streepje David Bowie doorklinkt.

Uiteraard zingt Almond zijn jarentachtighits – denk bijvoorbeeld aan die prachtige plaat Mother Fist uit 1985, en zeemandsliedjes als Ruby Red, of The Days of Pearly Spencer. Maar we kunnen ook recent werk van bijvoorbeeld The Velvet Trail uit 2015 verwachten. Geografische excuses gelden niet, want Almond doorkruist het land. Er zijn her en der nog kaarten verkrijgbaar.

Film

Joker

Joker, op het filmfestival van Venetië bekroond met de Gouden Leeuw, transporteert de clown uit de comic naar het realistische genre van de Amerikaanse neo-noirs en grotestadsfilms uit de jaren zeventig, zoals Serpico en Taxi Driver. De wordingsgeschiedenis van Batmans aartsvijand speelt zich wel af in het fictieve Gotham, dan nog zonder vleermuisvigilante. Hoofdrolspeler Joaquin Phoenix is virtuoos als de psychisch verwarde inhuurclown Arthur Fleck, die gebukt gaat onder de schijnbare onverschilligheid van zijn medemens. Nadat hij in een metro drie agressieve beursknullen omlegt, ontdekt hij dat het moorden hem iets verschaft wat hij nooit bezat: een identiteit, of een invulling van zijn leven. De man – of clown – wordt eindelijk opgemerkt.

‘Ik ben beïnvloed door de grote karakterstudies uit de jarenzeventigcinema. zei Phillips bij de première in Venetië. ‘Ik dacht al langer: waarom zou dat niet kunnen met de comicwereld? Echt diep ingaan op een personage. Of mijn film effect zal hebben op andere comicverfilmingen? Dat kan ik niet zeggen. Ik denk dat de huidige superheldenfilms het heel goed doen, ze hoeven niet per se te veranderen.’

Fotografie

Pieter Henket: Tales of Us - Congo Tales, t/m 5 januari 2020, De Fundatie, Zwolle

Het Congobekken is na de Amazone het grootste regenwoud op de planeet. In dit immense natuurgebied heeft de organisatie Tales of Us de verhalen verzameld die hier, generatie na generatie, verteld werden. De Nederlandse portretfotograaf Pieter Henket werd uitgenodigd om de verhalen van beeld te voorzien. Henket ging niet als een reportagefotograaf te werk, maar gebruikte de bewoners als zijn acteurs en de wildernis als een immens decor.

Theater

Zwijnenstal, 6 oktober t/m 30 november

Van de makers van De Luizenmoeder komt nu de vrolijk-grimmige muziektheatervoorstelling Zwijnenstal (8+), een coproductie van theatergroep Sonnevanck en Nederlandse Reisopera. Onder anderen Ilse Warringa (Juf Ank) en Rop Verheijen spelen in deze spannende familievoorstelling over macht, recht en onrecht, over leiders en volgers en over de moed die nodig is om nee te zeggen als iedereen zijn mond houdt. Marije Gubbels liet zich voor de tekst inspireren door George Orwells Animal Farm. Ook met de leuke acteurs Freek den Hartogh en Whitney Sawyer, en heel veel livemuziek, gecomponeerd door Thijs Borsten.

Beeldende kunst

De Grote Suriname Tentoonstelling. De Nieuwe Kerk, Amsterdam. 5 oktober t/m 2 februari

De titel – De Grote Suriname Tentoonstelling – klinkt als een aan volledigheid grenzend overzicht van wat Suriname aan kunst, cultuur en geschiedenis te bieden heeft. Wat klopt: de tentoonstelling biedt een beeld van de oudste nederzettingen tot aan de meest recente politieke ontwikkelingen. Met driehonderd objecten: van archeologische vondsten, historische foto’s en documenten, tot kledingstukken, hedendaagse kunst, film- en muziekfragmenten en sieraden. Inderdaad grootschalig. Met aandacht voor historische momenten en persoonlijke verhalen, ook over het koloniale verleden, de plantagecultuur en de slavernij.