Casablanca van Scapino Ballet Rotterdam blijft ergens tussen abstract en drama in bungelen ★★☆☆☆

Een draaischijf lijkt een slimme decorvondst om een nachtclub annex casino te verbeelden. Casablanca, de nieuwe dansvoorstelling van Scapino Ballet Rotterdam, opent dan ook met een gestileerd spelletje roulette aan een cirkelende goktafel. Dansers zoemen rond de uitbater.

Er valt in de Marokkaanse havenstad meer te winnen en verliezen. Gokspelletjes mengen zich met handel in reispapieren. Op band horen we zingende Duitse soldaten en dialogen uit de Hollywoodklassieker Casablanca (1942), de beroemde verfilming van het toneelstuk Everybody Comes to Rick’s (1940).

Daarin raakt de cynisch geworden nachtclubeigenaar Rick Blain (Humphrey Bogart) in gewetensnood wanneer hij twee illegaal verkregen visa kan verzilveren óf doorgeven aan een gevlucht stel uit het Franse verzet. Zij, Ilsa Lund (Ingrid Bergman), was in Parijs zijn grote liefde, tot ze niet kwam opdagen toen ze samen zouden emigreren. Nu zeilt Ilsa onverwacht zijn louche wereld binnen, met haar man, verzetsleider Victor Laszlo.

We horen Bogart mompelen: ‘Of all the gin joints in all the towns in all the world, she walks into mine.’ Later zal zij met die beroemden quote de pianist bevelen hun liefdeslied te vertolken: ‘Play it, Sam.’ Op de draaischijf volgen licht verbeten, licht elegante duetten op flarden As Times Go By.

Buiten de kring bespiedt een personage in pak (Bonnie Doets met zwart Himmler-brilletje) de corrupte handel en wandel. Doets verbeeldt de nazidreiging.

Maar het blijft een crime om in Ed Wubbes gestileerde choreografie al die losse filmverwijzingen tot een aantrekkelijk geheel te puzzelen, zeker voor wie de film niet op het netvlies heeft. Personages gaan van hand tot hand, meerdere vrouwen met sjaaltjes, zonnebrillen en rolkapsels vertolken Ilsa. Meerdere mannen in sobere pilotenpakken strekken hun benen naast haar heup.

Eigenhandig een verhaal eruit destilleren, bijvoorbeeld door associaties op te roepen met kampen vol wanhopig wachtende vluchtelingen, blijft ook lastig. Daarvoor oogt dit Casablanca te kleurloos en zit het te veel gevangen in een non-descript decor. De draaischijf benauwt bovendien de groepsdynamiek.

Door Wubbes opzet de film niet letterlijk te verbeelden maar wel te citeren, ook muzikaal, bungelt Casablanca ergens tussen abstract en drama in. Wel voegt hij een Marokkaanse sfeertekening toe met goudgeel uitgelichte groepsdansen op Berbermuziek. Dansers wandelen in mensentorens de vloer op, een vorm van partneracrobatiek waarmee Marokkanen in oorlogstijd over de muren van de medina konden kijken. Dan weer haken ze schouder aan schouder in of dansen in rookpluimen de salsa.

Maar deze langere groepsfragmenten mengen zich nauwelijks met de romantisch aangezette scènes. En dan eindigt Casablanca ook nog abrupt met Bergmans snik: ‘I wish I didn’t love you so much.’ Een lastig dilemma, gevat in een lastig dansdrama.