Brouwers’ klassieker krijgt een vertrouwd rood omslag met een frisse nieuwe letter

Aan kleur in Nederlandse romantitels is geen gebrek: Zilver (Adriaan van Dis), Geel (Mart Smeets), Russisch blauw (Rascha Peper), Groener gras (Annelies Verbeke), Het gouden ei (Tim Krabbé), Zwarte sneeuw (Simone van der Vlugt), Eerst grijs dan wit dan blauw (Margriet de Moor), Het wit en het purper (Willemijn van Dijk).

Lang niet altijd keert de genoemde kleur terug in de verpakking. Neem de recente veertigste druk van Arnon Grunbergs Blauwe maandagen: geen blauw te zien, wel een flink zwart vlak. Maar met rood ligt dat anders. Op Jeroen Brouwers’ Bezonken rood ontbreekt de kleur vrijwel nooit, vanaf de eerste druk uit 1981 tot de recente bibliofiele editie (halflinnen, rood op snee) bij Brouwers’ 80ste verjaardag.

Op verzoek van uitgeverij Atlas Contact knoopte Roald Triebels aan bij het ontwerp van Joost van de Woestijne voor de allereerste editie, maar met een nieuwe typografie. ‘Die vette letter, de Garamond Condensed vermoed ik, was intussen wel érg 1981. Ik heb de Scala gebruikt, een prachtige Nederlandse letter van ontwerper Martin Majoor.’

Sinds 2015, toen hij het complete leverbare oeuvre van Brouwers bij diens 75ste verjaardag van nieuwe omslagen voorzag, heeft Triebels de Scala – oorspronkelijk in 1989 ontwikkeld voor Muziekcentrum Vredenburg – voor elke roman van Brouwers gebruikt. ‘Kijk maar naar Het hout, Cliënt E. Busken of de heruitgave van De zondvloed: dat is allemaal de Scala. Het levert omslagen met een consequente grafische lijn op.’

Het is niet Triebels’ eerste ontwerp voor Bezonken rood. Op het omslag van de 45ste druk, vijf jaar geleden, combineerde hij de Scala met een bloedrode bromvlieg. Die vlieg verwijst naar een memorabele passage over het Japanse interneringskamp waarin Brouwers met zijn moeder zijn kleuterjaren doorbracht (zie ook de wachttorens en rode zon op andere omslagen): ‘Ik heb in dat kamp rode vliegen gezien, boven mij of om mij heen lasso’s trekkend door de lucht, terwijl het bloed van hun vleugels droop.’