Bij eigenheimer César Aira duurt eenvoud nooit lang

De natuur in Latijns-Amerika is veel uitbundiger dan die in Europa en trok daarom vooral in de 19de eeuw de aandacht van pionierende wetenschappers en kunstenaars. Een van hen was de Duitse landschapsschilder Johann Moritz Rugendas (1802-1858). Hij reisde onder meer door Brazilië en Mexico, maar vond paradoxaal genoeg juist in het kale binnenland van Argentinië wat hij zocht: een nieuwe richting voor zijn werk. Dat is de rode draad door César Aira’s novelle Een episode uit het leven van een landschapsschilder, die bedrieglijk overzichtelijk begint met een inleiding op de persoon en het werk van de schilder. 

Maar bij Aira (sinds zijn doorbraak in de Verenigde Staten een serieuze Nobelprijskandidaat) duren eenvoud en helderheid nooit lang. Kans om je mee te laten slepen door het verhaal krijg je niet, omdat Aira grossiert in kunst- en taalfilosofische redeneringen die bol staan van de abstracties en niet altijd goed zijn te volgen (‘De orde zat impliciet in de fenomenologische onthulling van de wereld, de dingen ontleenden hun vorm aan de ordenende kracht van het betoog’). De vertaler heeft het soms zichtbaar moeilijk gehad met deze speelse Argentijnse eigenheimer.