Bij de opera I Have Missed You Forever zul je moeten accepteren dat je slechts flarden meekrijgt ★★★☆☆

Een kleurrijk wiegende processie komt de Grote Zaal van het Internationaal Theater Amsterdam binnen. Neonroze en pastelaccenten, gazen topjes en jurken van visnet roepen de extravagante pop van de jaren tachtig op. Je ziet ook maskers van hondenkoppen en doodshoofden, wat doet denken aan Día de Muertos, de Mexicaanse feest- en dodenherdenkingsdag. Deze opera, I Have Missed You Forever, gaat dan ook over de dood.

Zaterdagavond vindt de wereldpremière plaats als onderdeel van het Opera Forward Festival van De Nationale Opera. De productie, geregisseerd door Lisenka Heijboer Castañón, is van een kunstenaarscollectief bestaande uit meerdere schrijvers en componisten. Disciplines lopen door elkaar heen: vocalisten vertellen, instrumentalisten zingen.

De processie trekt je een begrafenis in. Naasten van de overledene houden speeches. Waar de eerste spreker gelaten klinkt, is de tweede boos omdat er nu niemand meer is die hem in slaap kan zingen. Nummer drie vertelt over hoe de dode kon ruziemaken met de liefste mensen. Toch is het gemis nog groot: het bed is hun geur kwijt. Dan is het de beurt aan de vierde spreker: het verwaarloosde kind. Over de doden kan ook iets anders dan goeds gezegd worden.

Er is veel rouw en opluchting te zien, maar niet altijd is duidelijk van en om wie. De planken die op de hele parterrevloer liggen worden losgewrikt en uit de krochten komen mensen (of geesten?). Er ligt aarde onder, waaruit dan weer gebruiksvoorwerpen als slingers, tafelkleden en wijnglazen worden opgegraven.

Ruim anderhalf uur later worden die wijnglazen gevuld met de aarde en om de beurt geheven. Namen van vrouwen die ooit gewelddadig de dood vonden, klinken hardop. Herdachte doden met veelal verdachte echtgenoten.

Dirigent Manoj Kamps slaat vanachter een vals klinkende staande piano, maar loopt later zingend mee in een processie. De muziek bestaat voornamelijk uit abstracte, onthechte soundscapes: elektronische geluiden afgewisseld met krassende altvioolsnaren, getik van saxofoonkleppen en kopersignalen.

De nieuw gecomponeerde klanken – zoals intens gezongen door Maciej Straburzynski (een bariton met diepte én tenorlichtheid) – verworden ineens tot Bisogna morire van de Italiaanse barokke componist Stefano Landi (1590-1639). De voortschrijdende passacaglia en het herkenbare barokidioom geven houvast.

Luciana Mancini zingt het Argentijnse lied Alfonsina y el mar, over dichteres Alfonsina die de zee inloopt en daarmee de dood tegemoet treedt. In Mancini’s diepe, goudkleurige stem komt alles samen wat de dood opwekt: verdriet, acceptatie, opluchting, veerkracht en levensvreugde.

Als luisteraar krijg je de uitdaging aangeboden grenzen te laten vervagen en je grip te verslappen. Ook zul je moeten accepteren dat je slechts flarden van de kunsten van de makers meekrijgt: van de stemmen, instrumenten en het danslijf van Gil Gomes Leal hoor en zie je maar een fractie. Zo is de aanstekelijk sappige en soepele sopraan van Katharine Dain echt te weinig te horen.