Begrip ‘tijd’ rekbaar voor kinderen

Het blijft een raadselachtig begrip: tijd. Het is meetbaar met een klok maar je kunt het niet stilzetten.

Het is relatief (natuurkunde) maar ook absoluut (afspraak). En emotioneel, zoals bij het verstrijken van tijd.

En wie wil reizen door de tijd blijft vooralsnog aangewezen op science-fiction-films of wetenschappelijke experimenten met lichtsnelheden. Of op theatervoorstellingen.

De Alkmaarse jeugdtheatergroep Unieke Zaken probeert in Later het begrip tijd tast- en rekbaar te maken voor kinderen vanaf 8 jaar. Die leeftijdsgrens is gewaagd: veel van wat zich in het witte dokterslaboratorium afspeelt krijgt pas betekenis voor tieners of ouder.

Twee doktoren en twee assistenten raken van slag doordat de tijd plotseling stilstaat. De routine stokt en hun handelingen herhalen zich. Dat moet onderzocht, zegt de grijste van het viertal, opperdokter Peter Bolten.

Met een magnetron en vrieskast als tijdmachines proberen ze terug te gaan in de tijd, om te ontdekken wat er tijdens de laatste operatie misging.

Erg secuur lukt dat niet. Soms schiet de tijdmachine door en komt de vrouwelijke dokter (Mirjam Morsch) terug als Middeleeuwse jonkvrouw. Dan weer kijken ze door een tijdsbril naar de toekomst en moeten ze hun leider begraven. Dat levert dolle situaties, die in het eigenwijs piepende en knarsende decor voor de nodige hilariteit zorgen. Toch mag alle slapstick nog wel een tandje sneller en absurder.

De mimiek blijft net te vaak hangen in nadrukkelijk verbaasde gezichten. Van een regisseur als Vincent de Rooij verwacht je vanwege zijn Dogtroepverleden meer lef in explosieve fratsen.

Bijzonder is wel de fraai ingepaste accordeonmuziek van Fiora Beuger en de beweeglijke details in het handige decor, dat in eenvoudig verandert van lab in crematorium. Ook de plastic koffiebekertjes blijken multifunctioneel in het ter plekke gemixte geluidsdecor (spel en techniek: Gijs Steenbergen). Vooral door de grappige slotscène rond de vangst van de gevleugelde tijd wordt Later alsnog een redelijk geslaagde operatie.

Ook een experiment maar dan rond de filosofische metafoor van de natuur in de mens is de gelegenheidsproductie Waar ben je? door 2Kusten (gemaakt voor festival Karavaan). Een acteur (Abel Nienhuis) en danseres (Kelly Hirina) verbeelden twee uit elkaar gegroeide geliefden. Met zijn bouwachtergrond staat hij voor de cultuur van het harde beton, zij voor de aardse oorsprong van het innerlijk wezen.

Zangeres Lotte Bovi dwingt hen met ‘natuurgeweld’ tot een nogal gekunsteld en nadrukkelijk benoemd experiment. Dat komt vooral tot leven door het live gemixte ‘hoorspel’ van Kees Wieringa.

De Choreografie en tekst zijn matig maar knap is wel dat regisseur Moos d’Herripon met weinig middelen (een hoop aarde, een bad water) iets theatraals weet te laten bloeien in de afgedankte fabriekshal. Met dank ook aan de overtuigde inzet van de performers.