Beeld verduistert Brysons verhaal

Hij had, middelbaar en vliegend boven alweer een oceaan, zich een paar jaar eerder plots gerealiseerd hoe weinig hij eigenlijk van de wereld wist. Van oceanen, beesten, moleculen, sterren. En had besloten tijd te steken in het lezen van boeken en tijdschriften over wetenschap.

Het resultaat was na drie jaar lezen en schrijven een boek van dik vierhonderd pagina's, dat te beschouwen is als een intelligente samenvatting van de manier waarop de natuurwetenschappen de wereld zien. Opeens was de leek Bryson een meeslepende gids door de wetenschap voor honderduizenden andere leken met minder tijd.

In dit soort gevallen heeft een uitgever eigenlijk maar één probleem: een boek dat de hele schepping beschrijft, kan geen vervolg krijgen. Meer schepping is er niet.

Wat dan? De oplossing werd een jaar of wat geleden al bedacht door de uitgever van Stephen Hawking (A Brief History of Time): breng hetzelfde boek geïllustreerd gewoon opnieuw uit.

In het geval van Hawking werd er een team van illustratoren op gezet, die hele lappen tekst door graphics vervingen. Het resultaat was beter dan het origineel, want levendiger en toegankelijker.

De nieuwe geïllustreerde editie van Brysons Short History is een ander verhaal. Daar is de originele tekst integraal overgenomen, maar hebben beeldredacteuren een lawine illustraties toegevoegd.

Het resultaat, op loodzwaar glimpapier en helemaal in full colour, is ronduit oogstrelend. Historisch beeld, natuurfotografie, artist's impressions, archeologische gravures, kunstwerken en cartoons: er is welbeschouwd een heel kijkboek bijgekomen.

Helaas maakt dat deze luxe-editie nog niet ook tweemaal zo goed. Ten eerste zijn de bijschriften oubolliger dan leuk zou zijn. En de beeldcomponent trekt zo de aandacht dat de nieuwe geïllustreerde Kleine geschiedenis toch vooral een bladerboek is. Voor op de koffietafel, en niet om te lezen.

Maar misschien hoeft dat ook niet meer. Echt liefhebbers hadden Bryson namelijk allang uit.

Martijn van Calmthout