TIP
Avonduren: Deze Matthäus is een hartverwarmend weerzien met een lang gemist nationaal troetelstuk
Avondklok? De Volkskrant weet wel raad met de stille avonden.
Het coronanoodlot sloeg vrijdagochtend toe in het Amsterdamse Concertgebouw. Zou het Concertgebouworkest eindelijk weer eens een Matthäuspassion spelen voor een opname, werden alle musici en zangers plots naar huis gestuurd vanwege een besmetting bij de assistent van de dirigent. Het orkest streamde zaterdag op zijn site daarom maar een archiefopname onder leiding van Iván Fischer.
De slimmeriken van Omroep Max hadden hun opname voor de uitzending op Palmzondag, terug te kijken op npo.nl, toen al vastgelegd. Het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir van Ton Koopman waren te gast in TivoliVredenburg in Utrecht. Het hele oppervlak van de Grote Zaal werd als podium gebruikt.
Mede omdat de meeste spelers en zangers ook in allerlei andere koren en orkesten spelen, koren en orkesten die je óók al op z’n minst enkele maanden niet hebt zien spelen, voelde deze Matthäus niet alleen als een hartverwarmend weerzien met een lang gemist nationaal troetelstuk, maar ook met oude bekenden uit de tijd dat we nog eens in concertzalen kwamen.
Koopmans ideeën en aanpak, op historisch verantwoord instrumentarium (en, o zo 20ste-eeuws, kistorgels) en met middelgroot bezet koor, konden veertig jaar geleden nog mensen schokken, maar zijn inmiddels nagenoeg mainstream. Een fratsrijke Matthäus om je eens lekker aan te ergeren werd het dan ook niet, of het moest om evangelist Tilman Lichdi zijn. De gezichtsuitdrukkingen waarmee hij het verhaal over Christus’ laatste dagen kracht bij zette kwamen in de indringende close-ups wel erg overdreven, kindervoorstellingachtig over.
Dat willen we hem gerne vergeven. Die uitbeelding van de laatste adem na ‘und verschied’ daarentegen niet. Lichdi huilde bitterlich mee om Petrus’ verraad. In de Nederlands-Duitse solistencast maakte de met gemak zingende countertenor Maarten Engeltjes de meeste indruk op basis van zijn stemgeluid. De vanzelfsprekende autoriteit van de doorgewinterde bas Klaus Mertens – milde klank, dwingende verteltrant in Komm, süsses Kreuz – wekt nog steeds bewondering.
De afstand waarop zangers dezer dagen moeten opereren staat een hechte koorklank danig in de weg, maar toch zaten er zeer geslaagde momenten tussen. De Nederlandstalige ondertiteling onderstreepte de afstand tot het Lutherse Leipzig van 1727. Dat één seconde na het laatste akkoord meteen de Omroep Max-tune kwam, is onvergeeflijk. Maar toch, we zitten er weer helemaal in.
De registratie is terug te zien op npostart.nl