Assassin(s) voegt zich bij reeks geweldfilms in Cannes

Van onze verslaggever

Peter van Bueren

CANNES

Verder zijn er dit weekend nog een paar potentiële kandidaten, zoals Happy Together van Wong Kar-Wai en wie weet De smaak van de kers van Abbas Kiarostami. De kans dat een Franse film gaat winnen is gering. De laatste Franse inzending, Assassin(s) van Mathieu Kassovitz zal het waarschijnlijk niet halen. Kassovitz, die drie jaar geleden nog verraste met La haine, voegt zich met Assassin(s) bij de regisseurs die op dit festival het thema geweld aansneden.

De hoofdpersoon Wagner (een sterke rol van Michel Serrault) is een huurmoordenaar, die het vak al veertig jaar met liefde uitoefent. Wagner heeft geen zoon en denkt in de werkloze Max (gespeeld door Kassovitz zelf) een opvolger te hebben gevonden. Hij leidt hem op met strengheid en vaderliefde.

Tot Wagners verdriet zijn de tijden veranderd. Max heeft niet het ethische gevoel van hem. Nog erger wordt het wanneer Max de 15-jarige schooljongen Mehdi binnenhaalt wiens ethiek helemaal anders is. Wanneer de scholier op school geweigerd wordt, doodt hij een leraar en schiet om zich heen. Voor die jongen is doden een normale zaak.

Op dat moment komt Kassovitz op de proppen met zijn boodschap: de vierde persoon in de film is de televisie. Wagner heeft wel televisie, maar kijkt zelden, voor Max is televisie een gewoon onderdeel van zijn leven, terwijl Mehdi zijn hele leven naar de televisie inricht.

Assassin(s) gaat over de banalisering van het geweld in de maatschappij. Het sterkst komt dat tot uitdrukking wanneer Kassovitz de Nike-reclame laat zien met bekende voetballers als Ronaldo, Kluivert en Cantona. Geplaatst in deze film zie je pas goed hoe gewelddadig dat reclamefilmpje is.

Kassovitz scoort, maar dat is heel laat in zijn film. En hij knalt dan pas zijn boodschap van het doek: het geweld op de televisie maakt geweld in de werkelijkheid tot een gewone zaak. Misschien zijn de echte moordenaars tegenwoordig de televsiemakers en de bedenkers van gewelddadige videospelletjes.

Subtiliteit is niet het sterkste punt van de film. Assassin(s) is al omschreven als het Franse antwoord op Pulp Fiction, zonder echter de relativerende humor van Tarantino. De heftigheid van Assasin(s) is niet aangenaam om naar te kijken. Kassovitz' loon in Cannes was voorlopig een hels gefluit.

Geweld is niet van vandaag alleen. De Hongaarse film The Witman Boys van Janos Szasz is een bewerking van een novelle uit het begin van deze eeuw. Het verhaal betreft twee broers die worden opgevoed door een kindermeisje, omdat hun moeder zich nauwelijks wat van hen aantrekt, zeker niet na de dood van hun vader. Zij heeft alleen aandacht voor een nieuwe minnaar.

De jongens vinden enige tederheid bij een hoer, die wel wat terug wil hebben en om een geschenk vraagt. De jongens pakken de juwelen van hun moeder en hebben het er zelfs voor over haar te doden in ruil voor de warmte in het bed van de hoer.

Ook niet mis als gegeven. Janos Szasz heeft een wonderlijke film gemaakt in een stijl die vijftig jaar oud lijkt. Maar The Witman Boys is kersvers en uitzonderlijk goed in spel, aankleding, beeld, geluid en alles wat bij een klassieke film hoort. Een verademing, helaas niet voor de competitie geselecteerd.