Amsterdam anno nu doet het goed, in de nieuwe politieserie Van der Valk ★★★☆☆

Het verhaal wil dat het allemaal begon met een Britse chef-kok die ergens in 1962 kalfsvlees uit een Amsterdams restaurant stal om mee naar huis te nemen. Nicholas Freeling werd gearresteerd en zo kwam hij in een Amsterdamse politiecel terecht, waar hij in contact kwam met een door de wol geverfde rechercheur. Die zou de basis vormen voor een dozijn romans rond de figuur van Piet van der Valk, voor de Engelstalige wereld de bekendste speurder uit de hoofdstad.

Freelings boeken rond Van der Valk werden een aantal keren verfilmd, onder meer door Fons Rademakers in 1973: Because of the Cats. Begin jaren zeventig maakte het Britse ITV een populaire serie rond de inspecteur met in de hoofdrol Barry Foster. Het is de moeite waard om op YouTube wat oude afleveringen te zoeken, want je krijgt een geweldig beeld van de stad in die tijd. Er volgde een nieuwe serie aan het begin van de jaren negentig, en inmiddels zitten we bij de zoveelste reïncarnatie van Van der Valk, met Marc Warren in de hoofdrol.

Het nieuwe seizoen (het tweede van de nieuwe reeks) bestaat uit drie losstaande delen van anderhalf uur elk, met naast de centrale Britse cast veel Nederlandse acteurs. De afleveringen zijn achtereenvolgens geregisseerd door ervaren Nederlandse regisseurs als Jean van de Velde, André van Duren en Joram Lürsen, maar het stijlboek lag kennelijk vrij vast (veel droneshots en hoofdpersonen die voortdurend in beweging zijn, al dan niet met getrokken wapens).

Ouderwetse politieman

Piet van der Valk is een ouderwetse politieman, die weinig woorden nodig heeft en verdachten het liefst doorboort met zijn ijzige blik. Zijn ondergeschikten en meerderen aanbidden hem, wat ook maar het beste is, want hij gaat zijn eigen gang. De uit Scandinavië geïmporteerde speurder met een trauma of mankement is geheel aan Van der Valk voorbij gegaan, ook al heeft hij het geluk in de liefde nog niet gevonden. De plots, losjes gebaseerd op de romans uit de jaren zestig, hebben nauwelijks iets te maken met echt politiewerk, met het Amsterdam van nu, of met de maatschappelijke impact van misdaad.

En dat heeft ook wel iets prettigs ouderwets en geruststellends. We zitten hier weer met seriemoordenaars die complexe puzzels leggen en het speelt zich af in milieus van hippe paradijsvogels en steenrijke diamantairs; Marcel Hensema en Hadewych Minis doen hier heel goed werk. Na het werk verzamelt team-Van der Valk zich in een klassieke bruine kroeg voor de nazit en je hebt als kijker meteen zin om er bitterballen bij te bestellen. Je herkent de stad van nu, maar merkt meteen dat het beeld dat er in de wereld van Amsterdam bestaat minder veranderd is dan Nederlanders zelf weleens denken.

Visueel komt Amsterdam er goed vanaf, met de meeste scènes rond het IJ gedraaid, dat in tegenstelling tot in de vroege jaren zeventig inmiddels een aardig kosmopolitische uitstraling heeft. Dat de pier van Scheveningen, waar de ontknoping van de eerste aflevering (Plague on Amsterdam) zich afspeelt, niet om de hoek ligt, zal alleen de Nederlandse kijkers opvallen.