Review

Actuele vragen in toneelbewerking Wachten op de barbaren

Met Wachten op de barbaren, naar het boek van J.M. Coetzee, hebben de makers de actualiteit bij de strot. Jan-Paul Buijs heeft een dictie en grijze pruik die perfect passen bij de afstandelijke magistraat.

Mirjam van der Linden
Scène uit Wachten op de barbaren. Beeld Sanne Peper
Scène uit Wachten op de barbaren.Beeld Sanne Peper

Het land is niet meer dan een verdorde, verbrande aardkorst met een diepe scheur erin, waarin de performers soms ook wegzakken. Zo troosteloos is de rand van de stad waar de magistraat rustig de scepter zwaaide. Totdat de regering bedacht dat hier gevaar dreigde, van 'de barbaren'. Hij kent ze niet. Maar zijn protest is te zwak, te laat, te laf misschien.

Regisseur Michiel de Regt en choreograaf Iván Pérez hebben met Wachten op de barbaren, naar het prachtige boek van J.M. Coetzee, de actualiteit bij de strot. Hoe te staan tegenover vreemdelingen? Mooi gestileerd verbeelden zij de machinaties van macht en haatzaaierij. Wie is hier eigenlijk de vijand?

Nonchalante poses

Net als in de roman is de magistraat een gecontroleerde, afstandelijke verteller. Acteur Jan-Paul Buijs heeft een dictie en grijze pruik die er perfect bij passen. Zijn te jeugdige lijf geeft, slim bedacht, de rebelse binnenkant van zijn personage een uitweg, in nonchalante poses en balorig geschop. Behendig switcht hij soms van perspectief, naar kolonel Joll of het gevangen genomen barbarenmeisje dat hij redt door haar in zijn bed te laten slapen en naar haar volk terug te brengen, een 'verraad' dat zijn val wordt.

De danseressen Inés Belda Nácher, Orla McCarthy en Majon van der Schot kruipen, glijden, kronkelen, strompelen en tollen over en langs de aardkorst. Als barbaren of bewakers, als het door marteling vervormde lichaam van het meisje of de magistraat. Zij zijn het gevoel, het zinnelijke. Een zinvolle, goed gedoseerde combinatie met Buijs. Jammer alleen dat de persoonlijke worsteling van de magistraat - hoe zuiver is hij in zijn liefde voor een gevangene, hoezeer is hij zelf de staat - niet zo voelbaar en genuanceerd is als in de bespiegelende taal van Coetzee.

Wachten op de barbaren. Door: Toneelschuur en Korzo producties, Regie: Michiel de Regt. Choreografie: Iván Pérez. Geluidsontwerp: Wilko Sterke. 21/1, Toneelschuur, Haarlem. Tournee.

Ontvang elke dag de Volkskrant Avond Nieuwsbrief in uw mailbox, met het nieuws van vandaag, tv-tips voor vanavond, en alvast zes artikelen uit de krant van morgen. Schrijf u hier in.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden