VerslaggeverscolumnToine Heijmans in Utrecht

Waarom politici ondanks alles moeten doorgaan met flyeren op straat

null Beeld
Toine Heijmans

Ondanks alles kolkt de Kanaalstraat: mensen, auto’s, broodjeszaken, hangjeugd, opstuivende duiven, een motoragent, en midden in de omstandigheden deelt Alptekin Akdogan folders uit. Hij voert stug campagne op straat, op anderhalve meter, dat is nog steeds dichtbij. Hij wil de Tweede Kamer in.

Niet corona maakt het flyeren ingewikkeld maar de politiek. ‘Mensen zijn boos’, zegt Alptekin als hij een dispuut met een Turkse ondernemer heeft afgerond. Dat is de samenvatting van elke dag de wijken in, gehuld in de kleuren van de PvdA. ‘Ze geloven politici niet, dat zeggen ze: ik geloof je niet.’

De partij raadt het af, maar flyeren kan best en is noodzakelijk want de politiek is al zo weggedreven van de straat. Politici kiezen liever het veilige schuttersputje van de digitale campagne, vanwege het virus maar ook omdat het comfortabel is. Kiezers kopen op Facebook wekt de suggestie van betrokkenheid en behoedt de politicus voor de wispelturigheid van de mensen, die altijd anders zijn dan je denkt. Op straat ben je zomaar een halfuur kwijt aan een gesprek waarvan je het directe nut niet kunt berekenen – Alptekin komt bijvoorbeeld Marcel tegen die hem vertelt over zijn uitkering, maar ook dat hij verder best tevreden is.

‘Rozen of flyers uitdelen heeft alleen maar zin als er een cameraploeg mee op pad is, anders is het zonde van het geld’, zei campagneveteraan Kay van de Linde in Het Parool, politiek reducerend tot een businessmodel.

En nu komt er iets bij. In Overvecht krijgt Alptekin te maken met een agressieve man die eerst zijn posters lostrekt en hem daarna aanvalt. Het loopt goed af, maar hij is geschrokken - ‘je verwacht niet dat dit gebeurt in ons land’ - en terwijl hij flyert, rijden nu semi-argeloos politieauto’s voorbij, een motoragent, handhavers. Dat is niet zomaar. ‘Ze weten waar ik ben.’

Hij maakt er liever geen woorden aan vuil maar die agressieve man was niet gek: het was een gewone boze man die wist wat hij deed, ‘het was op mij gericht als politicus’. Het achtervolgen en beschimpen van politici is normaal geworden, ‘het ondermijnt de democratie’.

Alptekin Akdogan Beeld Toine Heijmans
Alptekin AkdoganBeeld Toine Heijmans

Gaan we verder door de pompende slagader van de stad, old school en coronavrij folders in brievenbussen stoppen. 40 duizend stuks met foto en 11 duizend ‘buurtbrieven’ met ‘Lieve Utrechter’ als aanhef. Hij nam drie weken vrij voor de campagne en steunt op een team vrijwilligers: raadsveteraan Bülent Isik, jeugdvriend Peter Nut en commissielid Ilse Raaijmakers, die de straten hier goed kennen. Plus zijn grootste fans, de heer en mevrouw Akdogan uit Utrecht, goed voor het verspreiden van 10 duizend flyers. Het filmpje waarin zijn trotse ouders figureren is 350 duizend keer bekeken.

Alptekin kent de hoeken en gaten van de wijk. ‘Hier heb ik mezelf sufgeblowd’, ‘hier dronken we flessen Bacardi leeg’ – een ‘dropout’ was hij die ternauwernood zijn havo haalde en ging werken bij NS service & veiligheid. Nu is hij 39, secretaris van de centrale ondernemingsraad en stakingsleider. Bekend misschien van het mislukte politieke avontuur GeenPeil, waar hij in elk geval leerde flyeren.

Zo’n vrije geest, Alptekin, wat moet je in de Tweede Kamer, afgekit met fractiediscipline, beeldvoerders, pr en angst voor de kiezer? ‘Ik ben een zij-instromer zonder politieke ervaring maar met kennis van de straat. Ik kom direct van de werkvloer, ik wil de mensen dichter bij de politiek brengen.’ Hij schreef de partij een brief en kreeg plek 25 – ‘het is haalbaar’, 17 duizend voorkeurstemmen voldoen.

Presenteert zich als activistische sociaal-democraat: ‘opkomen voor de mensen die het nodig hebben’ – betere huizen, betere banen, minder daklozen (‘door corona werden ze ineens zichtbaar op het centraal station, mensen die niets meer hadden’). Hij gebruikt het woord ‘verheffing’, want die viel hem zelf ten deel, als gastarbeiderkind. ‘De werkvloer let niet op religie op afkomst, daar zijn Henk en Hassan gelijk en hebben ze dezelfde problemen. Het probleem is dat ze door politici tegenover elkaar worden gezet, want die weten niet hoe het op de werkvloer werkt.’

We trekken door de wijk die rap gentrificeert, koopwoninkjes voor vijf ton, sociale huur met schimmel op de muren. We eten shoarma op de hoek waar hij hing in zijn rare jaren, en niet wist wat het hem ging brengen.

Dit heeft het hem gebracht.

Alles over de verkiezingen

Op 17 maart kiezen we een nieuwe Tweede Kamer. Op deze pagina leest u onze lijsttrekkersinterviews, vindt u onze analyses van de partijprogramma’s en kunt u onze stemwijzer doen.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden