'Trump zal NAVO niet rug toekeren'

Oud-generaal-majoor Kees Homan, defensiespecialist van Clingendael, is niet bang dat Donald Trump de NAVO de rug zal toekeren. Trump noemde de NAVO achterhaald en zinspeelde op het sluiten van bases als bondgenoten te weinig geld aan defensie besteden.

Henk Muller
Amerikaanse troepen oefenen in NAVO-verband in Polen Beeld epa
Amerikaanse troepen oefenen in NAVO-verband in PolenBeeld epa

U denkt niet dat Trump de daad bij het woord zal voegen omdat hij de NAVO achterhaald vindt?

'Welnee, hij vindt dat de NAVO-lidstaten te weinig bijdragen, de VS nemen 73 procent van het budget voor hun rekening. Voor Nederland gaat 1 procent van het bnp naar defensie en de NAVO en dat moet naar 2 procent. Dat gaat te langzaam. Dat moet veranderen. En dat verandert ook. De trend is gezet om de defensiebudgetten te verhogen. Dat wil hij. Hij oefent druk uit.

'Trump is wat assertiever dan presidenten als Bush en Obama die er op hamerden dat de andere NAVO-landen meer zouden bijdragen. Tevergeefs. En hij heeft groot gelijk, de andere NAVO-lidstaten geven veel te weinig geld uit aan defensie. Dat zal moeten veranderen.

Trump wil het defensiebudget minimaal met 100 miljard dollar verhogen. Dat is dan toch des te meer reden om de Amerikaanse uitgaven voor de NAVO te beperken?

'Dat sluit ik uit en wel om twee redenen. De eerste luidt James Mattis, de beoogd minister van Defensie. Mattis, een gepensioneerd generaal, staat hoog in aanzien bij zowel de Republikeinen als de Democraten. Trump zegt de militaire 'footprint' van het Pentagon te willen verminderen en eventueel bases te willen sluiten als andere NAVO-lidstaten niet meer betalen.

'Maar Mattis heeft voor de Senaatscommissie verklaard dat hij Trump duidelijk heeft gemaakt dat hij de verplichtingen aan de NAVO moet nakomen. Hij zei bovendien dat als er geen NAVO bestond er één opgericht moest worden.'

En de tweede?

'Er is veel onderling overleg tussen de NAVO-lidstaten, er zijn allerlei structuren, commissies. De Amerikanen hebben de belangrijke posten, zij nemen de beslissingen. Zo'n infrastructuur ontmantel je niet zomaar. Geen sprake van.

'Er zal moeten blijken wie er aan het langste eind trekt, Mattis of Trump. Maar tot nu zijn de ministers die hij wil allemaal redelijk, en vijf van hen hebben op kardinale punten een andere mening dan Trump. Dus hij zal water bij de wijn moeten doen. Hij schiet nu uit de heup, als hij president is, zal hij naar zijn ministers luisteren. Trumps plannen voor uitbreiding van de krijgsmacht zijn omvangrijk.

'Als president zal hij opperbevelhebber zijn van een omvangrijke krijgsmacht bestaande uit tien landmachtdivisies, drie mariniersdivisies, 272 marineschepen, 1.968 gevechtsvliegtuigen en 1.367 nucleaire wapens. Hij wil het aantal parate militairen van 460 duizend opvoeren tot 540 duizend. Hij wil daarbij het huidige aantal brigade gevechtsteams vergroten van 30 tot ruwweg 36. Een brigade gevechtsteam telt 3.000-5.000 personeel, tot aan 300 tanks, infanterie gevechtsvoertuigen, Stryker gepantserde voertuigen en houwitsers.

Die uitbreiding zal u als oud-militair deugd doen.

'Ik heb daar mijn vraagtekens bij.

Wat is bijvoorbeeld de financiële haalbaarheid van al die plannen? Maar wat ik veel zorgwekkender vind, is dat hij geen nationale veiligheidsstrategie heeft. Ik zie een onsamenhangende 'Trump-doctrine' die meer op intuïtie en lef dan op ratio is gebaseerd. Die de korte termijn belangrijker vindt dan de lange. Morele overwegingen ontbreken.

'Het zorgwekkendst is dat Trump met traditionele middelen komt, gericht op traditionele oorlogen. Maar in feite is de grens tussen oorlog en vrede weg. De nieuwe oorlogvoering is hybride met als kenmerken het verspreiden van desinformatie via sociale media, publieke mediacampagnes, subversieve activiteiten die politiek en economie moeten verstoren. Daarop blijft Trump het antwoord schuldig.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden