Straf het baasje, niet de hond

Als het aan minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ligt, moet per 1 januari 2009 iedere hond die ‘ongewenst, agressief gedrag’ vertoont, in beslag worden genomen en aan een gedragtest worden onderworpen. Slaagt de hond niet, dan wordt ‘het beestje gedood’, aldus de minister in een brief aan de Tweede Kamer.

Ook als de betreffende hond nog nooit iemand gebeten heeft. Want voor de minister is verstijven of de lip optrekken al ‘ongewenst, agressief gedrag’. De minister wil met deze nieuwe, voor de honden en hun bazen uiterst bedreigende regeling de oude Regeling Agressieve Dieren (RAD) van 1993 vervangen.

De RAD verbood pitbulls en stamboomloze pitbull-achtigen. In vijftien jaar tijd zijn enkele duizenden pitbulls in beslag genomen. Vele hadden nooit iemand kwaad gedaan. Als ze echter het uiterlijk van een pitbull hadden, was hun doodvonnis getekend, hoe lief de hond ook kon zijn. Deze regeling was onrechtvaardig en dier- en mensonvriendelijk.

Doodvonnis

Ik heb ze gezien: de in beslag genomen honden in het dierenasiel. Weken, maanden zaten ze daar te wachten op schouwingen en doodvonnis, soms zelfs langer dan een jaar omdat hun baas weer in beroep was gegaan. Bang, agressief of gestoord werden vele van hen door het eenzaam opgesloten zitten achter tralies in een betonnen verblijf. Nooit vergeet ik de pitbull die wachtend op zijn doodstraf continu aan de muren van zijn gevangenis likte. Voor asielpersoneel was het zeer belastend.

Wij vrezen dat de nieuwe RAD nog slechter voor honden zal uitpakken. Het is verwerpelijk dat een hond in de nieuwe regeling al in beslag genomen kan worden vanwege vermeend ‘ongewenst, agressief gedrag’ en vervolgens groot risico loopt om gedood te worden.

Er bestaan hier ernstige bezwaren tegen, waarvan de hondenbezitters en de dierenbeschermingsorganisaties zich, in de euforie over de afschaffing van de RAD, nog nauwelijks bewust schijnen te zijn, in ieder geval hun stem hiertegen niet verheffen.

Grommen

Om te beginnen is het al onjuist om grommen, verstijven of het optrekken van een lip alleen maar als ‘agressief’ gedrag te bestempelen. Meestal gaat het juist om defensief gedrag of waarschuwend gedrag. Op grond van de nieuwe RAD zal iedere hondenbezitter het risico gaan lopen dat iemand voortaan kan beweren zich door het gedrag van diens hond bedreigd te hebben gevoeld. Deze persoon kan naar de politie gaan die vervolgens de hond in beslag kan nemen.

De hond moet dan de zogeheten MAG-test (Maatschappelijk Aanvaardbaar Gedrag) ondergaan. Volgens deskundigen kan deze test nooit voor 100 procent betrouwbaar zijn. De positief voorspellende waarde die aangeeft of een in de test agressief bevonden hond in de toekomst daadwerkelijk zal bijten, bedraagt 46 procent. Dat betekent dat 54 procent van de geteste honden onterecht zal worden doodgemaakt.

Omdat de honden die niet voor de test slagen gedood worden, kan achteraf nooit bewezen worden dat de uitslag of of de test zelf niet juist was.

Het is volstrekt onacceptabel en onnodig een hond die niet voor de test slaagt, meteen te doden. Een hond kan tot op hoge leeftijd nog dingen af- en aanleren. Er is een goede gedragstherapie en men kan daarbij een muilkorf- en aanlijngebod laten ingaan.

Rugzak

Veel honden zijn bang voor dingen die afwijken van wat ze gewend zijn. Voor de ene hond is dat een uniform of een pet, voor de andere een paraplu of een rugzak. Ook mensen die dronken zijn, op krukken lopen of spastisch zijn, boezemen honden angst in. Dan grommen ze, zetten hun haren omhoog en proberen weg te lopen. Moeten al deze honden voortaan in beslag genomen worden?

De zeven jaar oude Mechelse herder Boris is een goed voorbeeld van een hond die uit het asiel komt en een verleden heeft van verwaarlozing en mishandeling. Met veel geduld heeft Boris vertrouwen gekregen in zijn nieuwe baas. Vreemde mensen vindt hij echter nog steeds eng. Hij heeft nooit gebeten, maar deinst regelmatig achteruit als ze op hem afkomen en gromt soms uit angst. Zijn huidige baas houdt hier rekening mee.

Als het aan de minister ligt kan iemand vanaf januari Boris vanwege zijn gegrom en het optrekken van zijn bovenlip bij de politie aangeven. Boris wordt dan in beslag genomen en in het asiel gezet in afwachting van de test. Tijdens de test wordt Boris geconfronteerd met voor hem zeer veel beangstigende zaken die hij in het echt nooit tegelijk zal meemaken en niet zal kunnen ontwijken. Als Boris tijdens de test in paniek raakt en zich hierdoor defensief opstelt, is zijn doodvonnis getekend.

Bijtincidenten

De minister zegt met de nieuwe regeling het aantal bijtincidenten te willen verminderen. Maar de ergste bijtwonden komen voor in huiselijke kring, waar de oorzaak de hondenbezitter is die de hond een duidelijke rangorde had moeten geven, kinderen met de hond had moeten leren omgaan of de hond nooit alleen met een kind had moeten laten. De eigenaar hoort daarom centraal te staan in het beleid van de minister.

In Zwitserland zijn ze wijzer. Wil men daar een hond hebben, dan moet men een opvoedcursus volgen. Hier zit niets betuttelends aan. Het is als autorijden: om ongelukken te voorkomen moet je eerst leren ermee om te gaan; pas daarna krijg je een rijbewijs.

Voor honden zou er een opvoedbewijs moeten komen, omdat veel mensen niet weten hoe ze een hond moeten opvoeden en zich laten drijven door hun eigen ervaringen en instincten. Als je als kind veel geslagen bent, is de kans groot dat je met schreeuwen en slaan het agressieve gedrag van je hond de kop probeert in te drukken. Helaas wordt een hond hier nog agressiever van. Wordt de ‘agressieve’ hond gedood, dan kan de eigenaar weer een andere nemen.

De nieuwe RAD zal het aantal bijtincidenten dus niet verminderen. Bovendien krijgen mensen die een hekel aan honden hebben van de overheid een stok in handen waarmee ze zelf ‘ongewenst, agressief gedrag’ kunnen vertonen en honden en hun eigenaren het leven zuur kunnen maken.