Speelkwartier is voorbij voor de EU, tijd om te investeren in defensie

Wat velen hadden gevreesd is inderdaad gebeurd: de Amerikaanse president Trump heeft het feestje rond de opening van het nieuwe hoofdkwartier van de Navo in Brussel verpest. In plaats van zich netjes aan de diplomatieke mores te houden, voerde hij de druk op de Europese partners op. Die moeten 4 procent van hun nationaal inkomen aan defensie besteden, in plaats van de afgesproken 2 procent.

Die 4 procent is te veel gevraagd. Maar dat de Europese Navo-partners niet langer hun kop in het zand kunnen steken, is deze week wel duidelijk geworden. Dat beseft menige Europese leider inmiddels ook zelf, inclusief premier Rutte.

Dat was tijdens de grote buitenlandconferentie dit voorjaar in München nog heel anders. Terwijl de inzetbaarheid van de wapensystemen van de Duitse Bundeswehr als ‘dramatisch laag’ werd ingeschat, vertelde minister van Defensie Ursula von der Leyen doodleuk dat ontwikkelingshulp minstens even belangrijk was als defensie.

Zij was vergeten dat direct na het einde van de Koude Oorlog defensiespecialisten al waarschuwden dat ‘het speelkwartier’ voorbij was. Europa kon niet langer schuilen onder de Amerikaanse atoomparaplu. De Balkanoorlogen van de jaren negentig bevestigden deze visie. De US Air Force moest eraan te pas komen om op de Balkan orde op zaken te stellen.

Het speelkwartier duurde nog meer dan twintig jaar. De agressie van Poetin tegen Oekraïne leverde, naast economische sancties, een einde aan verdere bezuinigingen op. Maar de plechtig overeengekomen 2 procent is nog lang niet inzicht. Uitgerekend landen als Griekenland (2,5 procent), Frankrijk (2,3 procent), Portugal (1,7 procent) en Italië (1,5 procent), zwakke broeders in de eurozone, geven meer uit aan defensie dan de rijkere Duitsers (1,2 procent), Nederlanders (1,2 procent) en Belgen (0,9 procent).

Rusland en China investeren zwaar in modernisering van hun militaire slagkracht, inclusief cyber warfare. Samenwerking tussen Europa en de VS in Navo-verband is dan ook van cruciaal belang. Dat moet men zich aan beide kanten van de Atlantische Oceaan goed realiseren.