Slachtofferschap heb je zelf in de hand

Brief van de dag: Pijn of verdriet hoeft niet ‘levenslang’te zijn

In Volkskrant Magazine van 21 december zei oud-strafrechter Wieland: ‘Als een slachtoffer zegt: de dader heeft twee jaar gekregen, maar ik heb levenslang, denk ik: dat doe je zelf.’ Cor de Jong vindt dit een ‘ongelofelijke manier van omgaan met de gevoelens van slachtoffers’. Ik begrijp Wieland goed.

Bijna dertig jaar geleden overleed mijn vader als gevolg van een aanrijding door een weg­piraat. Ik heb toen gerouwd, mijn verdriet verwerkt en mijn leven weer opgepakt. Niks levenslang! Welke straf de dader heeft gekregen, weet ik niet eens. Ik heb te doen met mensen die zeggen dat ze ‘levenslang’ hebben, als gevolg van een ongeluk of misdrijf. Ik snap dat het pijn doet en je dit je leven lang bij je draagt, maar dat ‘levenslang’ noemen ...

‘Wat levert het je op om het in stand te houden?’, vroeg een therapeut mij ooit. Die vraag maakte me erg boos, ik was immers ‘zielig’. Totdat ik inzag dat ik mijn slachtofferschap zelf in stand hield, om de hete brij heen bleef draaien en mijn verdriet exploiteerde.

Het toeval wil dat ik vanochtend de eerste grote lijster hoorde zingen, iets waar mijn vader en ik elk jaar weer naar uitkeken. Ik zou hem gebeld hebben. Tijdens zijn uitvaartdienst hebben we de zang van deze vogel laten horen, omdat hij de lente aankondigt, terwijl de winter nog moet beginnen.

_{Henk Meeuwsen, Wageningen}

Goudmijn

Met een nieuw noodnummer zou ‘een goudmijn voor zorginnovatie ontstaan’. Bij de gesprekken luistert tegenwoordig een soort robot mee, die uit de data heeft geleerd hoe een patiënt klinkt die op het punt staat een hartaanval te krijgen. Als de robot een dreigende hartaanval detecteert, kleuren de schermen van de hulpverleners rood. ‘Dit is pas mogelijk sinds we zo systematisch onze data kunnen verzamelen’, aldus de initiator. Twintig jaar geleden kleurden de schermen bij een Iers callcenter rood als de beller klonk alsof hij zijn telefoonabonnement ging beëindigen. Dan werd snel een kadobon aangeboden. De goudmijn is kennelijk heropend.

_{Jacob van Kokswijk, Vught}

Niet piepen

Ach gut, denk ik dan toch, bij het lezen van het stukje van lezer Andries Dijkstra over de in mijn ogen terechte aandacht die Ajax kreeg in de krant afgelopen zaterdag. Bestaat dat dan echt, die boosheid op de grote stad vanuit het platteland? Bedenk wel, meneer Dijkstra: de Volkskrant heeft vorig jaar, het eerste jaar van FC Emmen in de eredivisie, elke week een column gehad over Emmen.

Een liefdevolle, trotse column van Peter Middendorp over alles wat met de plaatselijke FC te maken heeft. Een heel jaar lang! Ik heb niet veel met Emmen, maar vond het een mooie reeks kennismakingen met de stad. Het is volgens mij de eerste keer dat een sportclub een jaar lang, week na week, in de schijnwerpers stond. Niet zo piepen hoor. De Randstad is zo kwaad nog niet.

_{Thom de Groot, Den Haag}

On-Nederlandse

Minister Wiebes sprak in het kader van de crisis in Groningen van ‘overheidsfalen van on-Nederlandse proporties’. Gezien de 678 verkeersdoden per jaar, de toeslagenaffaire, de leeswanprestaties, de woningnood, de zorgwachtlijsten, de bureaucratie, de straatonveiligheid, de CO2-niet-reductie (Urgenda!), het luisteren naar lobby’s, de klokkenluidersbehandeling, het agrarisch beleid, de zestien treinstremmingen per dag, enz. zou hij hier het voorvoegsel ‘on-’ hebben moeten weglaten. Ik stel voor om in artikelen over soortgelijke tekortkomingen van Verweggistaanse regeringen te spreken van ‘overheidsfalen van Nederlandse proporties’.

_{Ger Nijman, Castricum}

Niet prestatiegericht

Interessant hoe verschillend de documentaire Mijn seks is stuk van Lize Korpershoek wordt bekeken. Daniela Hooghiemstra ziet hierin vooral een puriteinse les, een terugkeer naar een christelijk ethisch reveil, een nieuwe achterstelling van de vrouw die ze aan zichzelf te wijten heeft. Matthijs van Nieuwkerk en Adriaan van Dis maakten zich in DWDD meer zorgen om het gebrek aan seks van haar mannelijke partner: Tim Hofman.

Mensen zien alleen wat ze kennen: het uitleven van, in de woorden van filosoof Ype de Boer, ‘sportief pornografische seksualiteit’, of het puriteinse onderdrukken van seks. Maar er is een derde weg die wij als boodschap in deze prachtige docu te zien: seks die niet prestatiegericht is en daardoor juist veel meer ruimte kan krijgen. Geen achterstelling van de vrouw, geen veroordeling van de man, maar een pleidooi voor een totaal andere seksuele beleving. Jezelf of de ander niet gebruiken voor behoeftebevrediging, maar intimiteit in verbinding. Tantra: niet van de hoge duikplank, maar doelloos zwevend in het water, en doordat er geen doel is juist liefdevol én lichamelijk kunnen genieten.

_{Jan den Boer en Caroline van Wijngaarden, Vleuten}