Opinie: Nederland moet de terugtrekking van Turkije uit de Istanbul Conventie veroordelen

Beste Mark Rutte, beste Sigrid Kaag en beste Stef Blok,

We adresseren u als demissionair premier, demissionair minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en demissionair minister van Buitenlandse Zaken.

De Istanbul Conventie, het belangrijke en breed gedragen verdrag van de Raad van Europa om vrouwen en lhbti’ers tegen huiselijk en seksueel geweld te beschermen, is door de Turkse president Erdogan op 20 maart jl. zonder parlementaire inspraak verlaten.

Sinds 2011 geldt de Istanbul Conventie als de internationale norm en ‘gouden standaard’ voor wetgeving en beleid, niet alleen voor Europa maar wereldwijd. Zesenveertig landen hebben het ondertekend, waaronder Nederland. De Istanbul Conventie verschaft een kader voor de bestrijding van geweld tegen vrouwen, meisjes en lhbti’ers, aan de hand waarvan de deelnemende staten juridische, bestuurlijke en beleidsmatige maatregelen kunnen treffen.

Het verdrag biedt fundamentele garantie op het gebied van mensenrechten aan vrouwen en lhbti’ers omdat het verschillende vormen van huiselijk geweld (fysiek, seksueel, psychologisch of economisch geweld) als misdaad behandelt.

Veel vrouwen vrezen dat terugtrekking een vrijbrief zal zijn voor daders om straffeloos door te gaan. De beslissing komt op een moment dat Turkije een schrikbarend record aan femicides kent. Alleen al op 23 maart zijn binnen 20 uur zes vrouwen vermoord. Vorig jaar zijn in totaal 300 en in 2019 bijna 500 vrouwen om het leven gebracht. De Turkse vrouwenbeweging accepteert deze ondemocratische beslissing niet en heeft landelijke protesten aangekondigd.

De Turkse terugtrekking komt uitgerekend nu, het moment waarop de Verenigde Naties benadrukt: gedurende deze pandemie is er wereldwijd een toename van huiselijk geweld. In Engeland en Frankrijk is nu veel maatschappelijke onrust over geweld tegen vrouwen. Ook ons land heeft zich verplicht de conventie toe te passen en zal zich hier voor moeten blijven inspannen.

Nederland dient een gendersensitief beleid te hanteren bij de bestrijding van huiselijk geweld en moet meer aandacht hebben voor het geweld tegen vrouwen en lhbti’ers die nog geen verblijfsvergunning in hun bezit hebben.

Ook in dit land worden zeker tienduizenden vrouwen slachtoffer van huiselijk geweld, stelde hoogleraar gendergerelateerd geweld aan de Universiteit van Amsterdam, Renée Römkens, november vorig jaar vast.

De ondertekenaars van deze brief vragen van de overheid dat Nederland het voorbeeld van Duitsland, Frankrijk en de VS volgt en terugtrekking van Turkije uit de Istanbul Conventie veroordeelt en pal staat voor mensenrechten, voor een leven vrij van alle vormen van geweld tegen vrouwen, meisjes en lhbti’ers.

Daarom verzoeken wij u er alles aan te doen om te voorkomen dat Turkije in de bestrijding van geweld verzaakt en president Erdogan te herinneren aan zijn verplichtingen om geweld tegen vrouwen te bestrijden.

We vragen u hem, samen met ons, op te roepen zijn besluit te heroverwegen, juist ook omdat we Turkije als partner nodig hebben om vrouwenrechten in de regio en de rest van Europa te garanderen.

De Turkse schrijver Elif Shafak stuurde een bericht de wereld in op 20 maart: ‘#IstanbulConvention beschermt vrouwen, kinderen en minderheden tegen geweld. In een land waar elke dag drie vrouwen worden vermoord, was dat onze enige hoop. Door zich er nu terug te trekken, tart de Turkse regering de rechtsstaat, mensenrechten, gendergelijkheid en voert ze oorlog tegen vrouwen. #femicide’

Wij onderschrijven deze belangrijke woorden van Shafak en rekenen op uw steun. En dat dit tot concrete stappen leidt.

Hoogachtend,

_{Manon Uphoff - schrijver en lid schrijverscollectief Fixdit}

_{Meltem Halaceli - schrijver en programmamaker Writers Unlimited}

_{Sanneke van Hassel - schrijver en lid Fixdit}

_{Shantie Singh - schrijver en lid Fixdit}

_{Ellen Walraven - directeur Writers Unlimited}

_{Deze brief is verder ondertekend door:}

_{Vonne van der Meer - schrijver en voorzitter PEN Nederland}

_{Martine Schilte - ZONTA Nederland}

_{Sanka Smeets en Marjoleine van Doorn - ZONTA Rotterdam}

_{Marije Cornelissen - VN Women Nederland}

_{Kaouthar Darmoni - directeur ATRIA kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis}

_{Laila Ait Baali - Directeur WO=MEN Dutch Gender Platform}

_{Sheila Sitalsing - columnist}

_{Nazmiye Oral - schrijver en acteur}

_{Bas Heijne - columnist en schrijver}

_{Eva Meijer - schrijver}

_{Erdal Balcı - schrijver en columnist}

_{Arnon Grunberg - schrijver}

_{Annelies Verbeke - schrijver en lid Fixdit}

_{Ciğdem Yüksel - fotograaf}

_{Nelleke Noordervliet - schrijver}

_{Saskia Noort - schrijver}

_{Jannah Loontjens - schrijver en lid Fixdit}

_{Emma Curvers - schrijver}

_{Laura van Dolron - theatermaker, schrijver en stand-up filosoof}

_{Ronald Giphart - schrijver}

_{Fleur Speet - criticus en lid Fixdit}

_{Florence Tonk - schrijver}

_{Yra van Dijk - PhD. Hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde Leiden en lid Fixdit}

_{Tinkebell - kunstenaar}

_{Christine Otten - schrijver en lid Fixdit}

_{Raoul de Jong - schrijver}

_{Anne Vegter - dichter, lid Akademie van Kunsten en Stadsdichter Rotterdam}

_{Sinan Can - journalist en documentairemaker}

_{Abdelkader Benali - schrijver}

_{Elfie Tromp - schrijver}

_{Saskia Goldschmidt - schrijver}

_{Joke Hermsen - filosoof, schrijver}

_{Vamba Sherif - schrijver}

_{Philip Huff - schrijver}

_{Tessa Leuwsha - schrijver}

_{Basje Boer - schrijver en journalist}

_{Tjitske Jansen - dichter en schrijver}

_{Murat Işık - schrijver}

_{Canan Marasligil, schrijver, literair vertaler en programmamaker}

_{Cemil Yilmaz, ondernemer en columnist}

_{Willemijn Lamp, artistiek directeur Read My World}

_{Marije Koens, zakelijk directeur Read My World}

_{Tayfun Balcik - historicus, columnist}

_{Fatma Bulaz - programmamaker}

_{Maria Vlaar - voorzitter Auteursbond}

_{Réka Szentirmay - schrijver, curator}

_{Barbara Galvács - fotograaf}

_{Ela Çolak- journalist}

_{Meral Polat- acteur en zanger}

_{Brenda Stoter Boscolo- journalist}