Opinie
Opinie: Nederland moet de terugtrekking van Turkije uit de Istanbul Conventie veroordelen
Turkije stapte onlangs uit de Istanbul Conventie, een verdrag dat geweld tegen vrouwen en lhbti’ers bestrijdt. Aanleiding voor een brandbrief aan het Nederlandse demissionaire kabinet.
Beste Mark Rutte, beste Sigrid Kaag en beste Stef Blok,
We adresseren u als demissionair premier, demissionair minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en demissionair minister van Buitenlandse Zaken.
De Istanbul Conventie, het belangrijke en breed gedragen verdrag van de Raad van Europa om vrouwen en lhbti’ers tegen huiselijk en seksueel geweld te beschermen, is door de Turkse president Erdogan op 20 maart jl. zonder parlementaire inspraak verlaten.
Sinds 2011 geldt de Istanbul Conventie als de internationale norm en ‘gouden standaard’ voor wetgeving en beleid, niet alleen voor Europa maar wereldwijd. Zesenveertig landen hebben het ondertekend, waaronder Nederland. De Istanbul Conventie verschaft een kader voor de bestrijding van geweld tegen vrouwen, meisjes en lhbti’ers, aan de hand waarvan de deelnemende staten juridische, bestuurlijke en beleidsmatige maatregelen kunnen treffen.
Het verdrag biedt fundamentele garantie op het gebied van mensenrechten aan vrouwen en lhbti’ers omdat het verschillende vormen van huiselijk geweld (fysiek, seksueel, psychologisch of economisch geweld) als misdaad behandelt.
Veel vrouwen vrezen dat terugtrekking een vrijbrief zal zijn voor daders om straffeloos door te gaan. De beslissing komt op een moment dat Turkije een schrikbarend record aan femicides kent. Alleen al op 23 maart zijn binnen 20 uur zes vrouwen vermoord. Vorig jaar zijn in totaal 300 en in 2019 bijna 500 vrouwen om het leven gebracht. De Turkse vrouwenbeweging accepteert deze ondemocratische beslissing niet en heeft landelijke protesten aangekondigd.
De Turkse terugtrekking komt uitgerekend nu, het moment waarop de Verenigde Naties benadrukt: gedurende deze pandemie is er wereldwijd een toename van huiselijk geweld. In Engeland en Frankrijk is nu veel maatschappelijke onrust over geweld tegen vrouwen. Ook ons land heeft zich verplicht de conventie toe te passen en zal zich hier voor moeten blijven inspannen.
Nederland dient een gendersensitief beleid te hanteren bij de bestrijding van huiselijk geweld en moet meer aandacht hebben voor het geweld tegen vrouwen en lhbti’ers die nog geen verblijfsvergunning in hun bezit hebben.
Ook in dit land worden zeker tienduizenden vrouwen slachtoffer van huiselijk geweld, stelde hoogleraar gendergerelateerd geweld aan de Universiteit van Amsterdam, Renée Römkens, november vorig jaar vast.
De ondertekenaars van deze brief vragen van de overheid dat Nederland het voorbeeld van Duitsland, Frankrijk en de VS volgt en terugtrekking van Turkije uit de Istanbul Conventie veroordeelt en pal staat voor mensenrechten, voor een leven vrij van alle vormen van geweld tegen vrouwen, meisjes en lhbti’ers.
Daarom verzoeken wij u er alles aan te doen om te voorkomen dat Turkije in de bestrijding van geweld verzaakt en president Erdogan te herinneren aan zijn verplichtingen om geweld tegen vrouwen te bestrijden.
We vragen u hem, samen met ons, op te roepen zijn besluit te heroverwegen, juist ook omdat we Turkije als partner nodig hebben om vrouwenrechten in de regio en de rest van Europa te garanderen.
De Turkse schrijver Elif Shafak stuurde een bericht de wereld in op 20 maart: ‘#IstanbulConvention beschermt vrouwen, kinderen en minderheden tegen geweld. In een land waar elke dag drie vrouwen worden vermoord, was dat onze enige hoop. Door zich er nu terug te trekken, tart de Turkse regering de rechtsstaat, mensenrechten, gendergelijkheid en voert ze oorlog tegen vrouwen. #femicide’
Wij onderschrijven deze belangrijke woorden van Shafak en rekenen op uw steun. En dat dit tot concrete stappen leidt.
Hoogachtend,
Manon Uphoff - schrijver en lid schrijverscollectief Fixdit
Meltem Halaceli - schrijver en programmamaker Writers Unlimited
Sanneke van Hassel - schrijver en lid Fixdit
Shantie Singh - schrijver en lid Fixdit
Ellen Walraven - directeur Writers Unlimited
Deze brief is verder ondertekend door:
Vonne van der Meer - schrijver en voorzitter PEN Nederland
Martine Schilte - ZONTA Nederland
Sanka Smeets en Marjoleine van Doorn - ZONTA Rotterdam
Marije Cornelissen - VN Women Nederland
Kaouthar Darmoni - directeur ATRIA kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis
Laila Ait Baali - Directeur WO=MEN Dutch Gender Platform
Sheila Sitalsing - columnist
Nazmiye Oral - schrijver en acteur
Bas Heijne - columnist en schrijver
Eva Meijer - schrijver
Erdal Balcı - schrijver en columnist
Arnon Grunberg - schrijver
Annelies Verbeke - schrijver en lid Fixdit
Ciğdem Yüksel - fotograaf
Nelleke Noordervliet - schrijver
Saskia Noort - schrijver
Jannah Loontjens - schrijver en lid Fixdit
Emma Curvers - schrijver
Laura van Dolron - theatermaker, schrijver en stand-up filosoof
Ronald Giphart - schrijver
Fleur Speet - criticus en lid Fixdit
Florence Tonk - schrijver
Yra van Dijk - PhD. Hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde Leiden en lid Fixdit
Tinkebell - kunstenaar
Christine Otten - schrijver en lid Fixdit
Raoul de Jong - schrijver
Anne Vegter - dichter, lid Akademie van Kunsten en Stadsdichter Rotterdam
Sinan Can - journalist en documentairemaker
Abdelkader Benali - schrijver
Elfie Tromp - schrijver
Saskia Goldschmidt - schrijver
Joke Hermsen - filosoof, schrijver
Vamba Sherif - schrijver
Philip Huff - schrijver
Tessa Leuwsha - schrijver
Basje Boer - schrijver en journalist
Tjitske Jansen - dichter en schrijver
Murat Işık - schrijver
Canan Marasligil, schrijver, literair vertaler en programmamaker
Cemil Yilmaz, ondernemer en columnist
Willemijn Lamp, artistiek directeur Read My World
Marije Koens, zakelijk directeur Read My World
Tayfun Balcik - historicus, columnist
Fatma Bulaz - programmamaker
Maria Vlaar - voorzitter Auteursbond
Réka Szentirmay - schrijver, curator
Barbara Galvács - fotograaf
Ela Çolak- journalist
Meral Polat- acteur en zanger
Brenda Stoter Boscolo- journalist