Opinie

Opinie: Baudets klimaattweet is grotendeels waar

De vier klimaat-statements in de tweet van Thierry Baudet zijn provocerend, maar grotendeels waar, betoogt Simon Rozendaal.

Simon Rozendaal
Smeltwater stroomt van een ijskap in Groenland, 2012. Beeld ap
Smeltwater stroomt van een ijskap in Groenland, 2012.Beeld ap

Vorige week verstuurde Thierry Baudet een klimaattweet waarover commotie ontstond. Zo twitterde Jan Rotmans, hoogleraar transitie en duurzaamheid: 'Alles in deze tweet is onwaar. Onverantwoord om als politicus deze onzin te spuien.' Weerman Gerrit Hiemstra: 'Eén tweet met 4 keer onzin. Wie kan hier overheen?' Waarop Baudet riposteerde dat Hiemstra moest worden ontslagen.

De verleiding is groot om geen aandacht te besteden aan Twitter, dat vluchtige medium. Maar het kreeg een vervolg in deze krant. Op vrijdag 5 januari riep verslaggever Paul Onkenhout in de rubriek Top&Flop Hiemstra uit tot mediawinnaar van de afgelopen week, mede vanwege zijn Baudet-tweet. De dag erna vonden de Betrouwbare Mannetjes dat Hiemstra Baudet 'alle hoeken van de klimaatdiscussie liet zien'.

Dus hebben de lezers van deze krant recht op een analyse van wat Baudet heeft gezegd. De bewuste tweet is van 3 januari en luidde: 'Welnee, die film van Gore slaat echt werkelijk helemaal nergens op. Er is geen toename in extreme weersomstandigheden. Het klimaat warmt veel minder op dan altijd voorspeld. Meer CO2 heeft geweldig positief effect op plantengroei. Smog in India heeft niets met CO2 te maken. Enz.'

Laten we Gore voorlopig buiten beschouwing, de vier klimaat-statements kunnen aan een analyse worden onderworpen.

Te beginnen met de uitspraak dat er geen toename in extreme weersomstandigheden is. Het wetenschappelijke rapport van het IPCC (het VN-panel dat de afgelopen decennia de klimaatverontrusting regisseerde) houdt hier een slag om de arm. Op pagina 53 wordt geconstateerd dat er 'weinig vertrouwen' is dat er een aan opwarming toe te schrijven trend is in tropische cyclonen, wereldwijde overstromingen en droogte. Wel is er 'vertrouwen' dat er door opwarming meer zware regenval is en het is 'waarschijnlijk' dat er meer hittegolven zijn. Oftewel, Baudet heeft een beetje gelijk.

Dat het klimaat minder opwarmt dan voorspeld, is ook omstreden, maar hier heeft Baudet meer gelijk. Op pagina 43 erkent het IPCC dat voor de periode tussen 1998 en 2012 111 van de 114 klimaatmodellen een grotere opwarming voorspellen dan de observaties weergeven. In gewone taal: het klimaat warmt de laatste tijd (althans tot en met 2014, toen het IPCC-rapport werd geschreven) minder snel op dan gedacht. In 2015, 2016 en 2017 was het warmer, maar nog steeds zit de temperatuur helemaal onder in de waaier aan voorspellingen of valt er net buiten.

Dan nummer 3, CO2 en plantengroei. Dit is basale chemische kennis. Planten hebben CO2 nodig. Daarom pompen tuinders in het Westland koolzuurgas in hun kassen. Mede door de sterke stijging van het CO2-gehalte in de atmosfeer is de aarde de afgelopen dertig jaar 14 procent groener geworden, concludeerden onderzoekers op basis van satellietbeelden in 2014 in Nature Climate Change. Baudet heeft hier gelijk.

Idem voor punt 4. Alweer middelbare-schoolkennis. Het begrip smog slaat op een mengsel van zwaveldioxide, stikstofoxide en fijnstof, conventionele luchtvervuiling. CO2 is totaal anders, wij ademen het uit en het is de vraag of je het vervuiling mag noemen. Hoe dan ook, de enorme smog in India heeft niets met CO2 te maken.

Met andere woorden, de conclusie dringt zich op dat Rotmans een effectief klimaatactivist mag zijn maar slecht op de hoogte lijkt van de klimaatwetenschap. Verder is het schandalig dat Hiemstra ontslagen zou moeten worden, zoals Baudet twitterde (en gelukkig snel weer introk), maar iets meer vrije tijd om de literatuur bij te houden, kan geen kwaad.

Ten slotte Baudet. Zijn vier statements zijn provocerend maar grotendeels waar. Ik versla het klimaatdebat sinds 1979 en heb weinig politici meegemaakt die zo goed op de hoogte zijn. Eigenlijk maar één. In 1991 zag ik vanaf de publieke tribune hoe Al Gore een parlementaire hoorzitting in Washington leidde. Het was verbijsterend hoe hij de ins en outs van de klimaatdiscussie kende. Baudet, pas een blauwe maandag Kamerlid, doet aan hem denken. In dit opzicht dan.

Simon Rozendaal is wetenschapsjournalist, schrijver en chemicus.

Klimaatsceptici shoppen selectief uit ons IPCC-rapport, zegt hoogleraar economie en medeauteur
In november en december organiseerde het Milieucafé in Tilburg twee avonden over de nieuwe film van Al Gore. Ik gaf de inleiding en mocht vragen beantwoorden. De eerste vraag kwam overeen met de tweet van Baudet en het opiniestuk van wetenschapsjournalist Simon Rozendaal: Al Gore overdrijft, of niet? Ik voorspelde dat deze film tot kritische reacties zou leiden. Klimaatsceptici zouden aan de haal gaan met details die niet kloppen. Ondergraven deze details de conclusie? Nee. Lees hier Reyer Gerlaghs volledige reactie.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden