Mooie songteksten, maar Nobelprijs voor Literatuur?
De ingezonden brieven van zaterdag 15 oktober.
Icoon Dylan
Genoten van de pagina's over Nobelprijswinnaar Bob Dylan. Al twintig jaar in afwachting van deze prijs voor dit icoon. In mijn optiek dan ook een terechte keus. Het werd de hoogste tijd. Over de 'beste songs' uitgekozen door Gijsbert Kamer kan uiteraard gediscussieerd worden, en dat hoort ook zo. Volgend jaar een nieuwe winnaar. Ik opteer dan voor Van Morrison.
Ton Wagenaars, Vught
Nobelprijswaardig?
Mooie songteksten, maar een Nobelprijs voor de Literatuur? Times they are a-changin, inderdaad. Mijn voorspelling voor 2017: Johan Cruyff krijgt postuum de P.C. Hooftprijs voor zijn verzamelde uitspraken, een vegaburger wint de eerste prijs op het nationale slagersconcours en een vierwielige fiets wordt auto van het jaar.
Alvast de beste wensen voor iedereen.
Derk Morreau, Houten
Uitzonderlijke muziek
Het is interessant de discussie te volgen over de relatie tussen poëzie en songteksten, nu Bob Dylan hier de Nobelprijs voor gewonnen heeft. Wouter van Oorschot draagt niet bij aan deze discussie met de stelling: 'Dylans muziek is op zijn best verdienstelijk, maar niet uitzonderlijk.' (V, 14 oktober)
Als componist beweegt Dylan zich in een melodische, ritmisch en harmonisch zeer nauw gedefinieerde stijl. Binnen deze beperkingen schept hij muziek die volledig authentiek is. Als uitvoerder onderscheidt hij zich met een uniek, direct herkenbaar stemgeluid met een uiterst authentieke frasering en timing. Als gitarist heeft hij een gitaargeluid dat stijleigen is, maar vooral ook weer authentiek.
Met name het ritmische aspect van zijn spel onderscheidt zich van de krakkemikkige begeleidingen die bijvoorbeeld veel Nederlandse songwriters over ons heen storten. Laat ik het zo stellen: als Blowin' in the Wind 100 of 150 jaar eerder was gecomponeerd, was het nu terug te vinden als een hoogtepunt in verzamelingen van Amerikaanse volksmuziek. Naast de titel zou de auteur staan aangeduid: anonymous.
Gelukkig is Dylan een tijdgenoot van wie heel duidelijk is vast te stellen dat hij uitzonderlijke muziek maakt. Zowel scheppend, in zijn muziek en teksten, als uitvoerend, live en in opnamen. Ten slotte is ook gebleken dat hij geen eendagsvlieg is.
Joep van Leeuwen, musicus en hoofdvakdocent conservatorium, Maastricht
Ouderen
Als student Vitaliteit en Veroudering woonde ik een jaar in een verzorgingshuis, tussen zestig ouderen. Daardoor heb ik het dagelijks leven van ouderen kunnen horen, zien, voelen en ruiken. Reflecterend op die ervaring kan ik opmerken dat we het perspectief van de oudere nog veel te vaak buiten beschouwing laten. We praten over ouderen, niet met ouderen.
Nicoline Wolthuis, gerontoloog, Leiden
Voltooid leven
Het is opvallend hoe genuanceerd ouderen spreken over hun visie op een voltooid leven en hun behoefte en opluchting om daarbij zelf te kunnen bepalen of dat leven alsmaar voort moet duren. Alleen al het hebben van een keuze maakt het leven langer draaglijk. Het standpunt van het kabinet doet recht aan de ouderen die een dreigend voorland ervaren, aan de ouderen die in eenzaamheid zoeken naar een waardige uitweg.
Het is net zo opvallend dat allerlei deskundigen zo respectloos spreken over deze wens tot zelfbeschikking. De kroon spant ethicus Theo Boer (Ten eerste, 14 oktober), die spreekt over euthanasie als 'de moeilijke weg' en 'voltooid leven' als 'de makkelijke weg'.
Hij gaat volledig voorbij aan de gitzwarte periode die voorafgaat aan het uiteindelijke besef dat je leven geen enkel aanlokkelijk perspectief meer biedt: hoezo makkelijk? Nog een ethicus, Guy Widdershoven (O&D, 14 oktober), gaat er voor het gemak van uit dat de toekomstige stervenshulpbegeleiders een soort hamers zullen zijn die alleen nog maar spijkers zien: dood zul je. Ik hoop maar dat ik over vijftig jaar geen ethicus tref als stervenshulpbegeleider.
Als je recht wilt doen aan de behoefte die de ouderen hebben om wie het gaat, is het mij een raadsel waarom de stervenshulpbegeleiders alleen moeten worden gezocht in de medische hoek, zoals filosoof Ton Vink stelt.
De vragen zijn bij uitstek niet medisch, maar existentieel en gaan over zingeving, perspectief, ertoe doen. De doodswens moet kritisch bevraagd worden; niet vanuit het afvinklijstje van ethicus Theo Boer, maar vanuit het perspectief van de oudere zelf. Maar wat een geruststellend idee dat de dood als bewuste keuze nu wel op tafel ligt.
Taïssia Sigterman-Schuld, Nieuwegein
Koninklijk interieur
5,5 miljoen euro voor Willem-Alexander op de begroting van 2017, lees ik (Ten eerste, 12 oktober). Daarboven een foto van een halve pagina van de koning met de hertogin van Cambridge, de vrouw van prins William in Villa Eikenhorst te Wassenaar.
In een decor van bric-à-brac, overal rondslingerende stoelen en tafeltjes, gordijnen, lappen, fotolijstjes, kussentjes, beeldjes en rare lampen. Is de koning voor die 5,5 miljoen zich ook bewust van een belangrijk exportartikel: Dutch Design? Die troep naar de kringloop, en een representatief eigentijds Nederlands interieur, zou dat nou zo moeilijk zijn?
Michel Verbeek, IJmuiden
Koninklijke belasting
Het verhaal over de compensatie die het koningshuis voor de vermogensbelasting kreeg, roept wat vragen op (Ten eerste, 12 oktober). Wat gebeurde er toen de vermogensbelasting per 1 januari 2001 ophield te bestaan? Hield het betalen van vermogensbelasting toen op, maar bleef de compensatie bestaan, wellicht tot de huidige dag?
Of was er iemand in het kabinet wakker en ging het koningshuis toen inkomstenbelasting in box 3 betalen? Dan moet de premier van het jaar 2000 een nieuwe afspraak gemaakt hebben. Is dat gebeurd en hoe is het parlement hierover geïnformeerd?
Cor Veldhoen, Zwolle
Belasting betalen
Hoewel ik het eens ben met zijn argument over de belastingmoraal van de koninklijke familie (Brieven, 13 oktober), is Harry van Rijswijk het spoor bijster in het gebruik van percentages. Zelfs als we - net als Van Rijswijk - voor het gemak vergeten dat er verschillende btw-tarieven zijn en sommige uitgaven belastingvrij zijn, kun je de percentages ('eerst 52 procent inkomstenbelasting en dan 21 procent btw op alles wat ik koop') niet zomaar bij elkaar optellen.
Je kunt je geld immers maar één keer uitgeven. Btw betaalt hij alleen over de 48 procent die overblijft. Het werkelijke percentage dat Van Rijswijk afdraagt is dan ook niet 73 procent, maar 62 procent. Voor de liefhebbers, met x voor bruto inkomen: ((x*0.52)+(x*0.48*0.21))/x.
Anouk Kootstra, docent algemene sociale wetenschappen, Universiteit van Amsterdam
Brussel bedankt
Binnenkort gaat de jaarlijkse griepvaccinatie weer van start. Die wordt al vele jaren zonder problemen door huisartsen uitgevoerd. Dit jaar heeft Brussel zich over de griepcampagne gebogen. En Brussel heeft zowaar een probleem geconstateerd. De huisartsen en de doktersassistenten die de griepvaccins toedienen zouden zich weleens kunnen prikken aan de naald.
Voor de huisartsen is dat niet zo erg, want die zijn zelfstandig ondernemer, maar de doktersassistenten dienen beschermd te worden. Daartoe heeft Brussel de Arbowet aangepast. De naald moet vanaf nu voorzien worden van een beschermkapje. Na het prikken moet de prikker van dienst het beschermkapje over de naald drukken, waarna de naald van de spuit kan worden verwijderd zonder dat je je kunt prikken.
De vraag die zich opdringt is: was dit dan een probleem? Nee , bij niemand bekend en uit geen enkel onderzoek gebleken. In de praktijk geeft huisarts of assistente de vaccinatie en gooit vervolgens de spuit met vastgesmolten naald in een bak. Prikken aan de naald is zo niet mogelijk.
Toch heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) besloten voortaan de griepspuiten niet meer met vastgesmolten naald te leveren, maar zonder naald. Het probleem is zo handig verschoven naar de huisarts. Die mag nu zelf de naald aanschaffen, met of zonder beschermkapje , geheel naar eigen inzicht.
Wel wordt te kennen gegeven dat volgens Brussel een beschermkapje verplicht is. Dus moet je de naalden bestellen, vervolgens handmatig stuk voor stuk aanbrengen op de spuiten, na het prikken het beschermkapje erop schuiven, de naald van de spuit halen en gescheiden weggooien. En dit voor vele honderden patiënten. De griepvaccinatie is hierdoor veel arbeidsintensiever, duurder en milieuvervuilender dan voorheen.
Het beschermkapje is wel in een vrolijke oranje kleur uitgevoerd, zodat het de mensen die gevaccineerd worden zeker niet zal ontgaan dat er een belangrijke wijziging heeft plaatsgevonden. Met dank aan Brussel.
Hans Gimbel, huisarts, Heerhugowaard
Melkboeren
Op de voorpagina van gisteren is sprake van 'melkboeren'. Leuk, denk ik, ze bestaan dus nog. Tijdens het lezen blijkt dat het artikel over melkveehouders gaat. Dat is heel wat anders. Gaan we de tuinders die onze sla en bloemkool verbouwen voortaan ook groenteboeren noemen?
E. Straathof, Voorschoten
Een beetje dom
De kosten voor de jeugdzorg die ten laste komen van de gemeenten lopen uit de hand en sommige gemeenten zijn er al toe overgegaan een patiëntenstop in te voeren. De staatssecretaris, Martin van Rijn, is daarover ontstemd (Ten eerste, 12 oktober). Van Rijn is verantwoordelijk voor de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten.
Het argument van het kabinet voor die decentralisatie was dat gemeenten beter dan het Rijk kunnen voorkomen dat te veel kinderen in het medische circuit (van psychologen en psychiaters) terechtkomen. Gemeenten kunnen beter tegenwicht bieden aan het medische circuit, dat zo machtig is dat het zelf het aantal cliënten kan bepalen.
Helaas heeft onze nu zo ontstemde staatssecretaris niet zo goed begrepen wat decentralisatie betekent. Van Rijn liet in de wet opnemen dat niet alleen gemeenten, maar ook huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen kinderen mogen doorverwijzen.
Uiteraard gebeurt dat op kosten van de gemeenten, en dus stromen de declaraties voor te leveren zorg bij gemeenten binnen, zonder dat gemeenten zelf hebben kunnen vaststellen of de zorg terecht is geleverd.
De gemeenten falen dus niet, maar de staatssecretaris heeft door zijn bemoeizucht zelf de decentralisatie van de jeugdzorg gefrustreerd.
Harrie Verbon, Tilburg
Meer orgaandonoren
Sjak Rutten stelt voor om het wederkerigheidbeginsel in te voeren (Het spel en de knikkers, 8 oktober) om het tekort aan orgaandonoren op te lossen. Een andere oplossing zou kunnen zijn om degene die zich registreert als potentiële donor korting te geven op de zorgverzekering. Een gezondheidseconoom kan vast wel uitrekenen hoeveel korting er dan mogelijk gegeven kan worden.
J.M.M. Boots, Ridderkerk
Hoezo een boeddha?
Dat monarchisten aan een hoop onzin geloven is bekend, maar dat de koning van Thailand een 'levende boeddha' zou zijn geweest, is natuurlijk een belediging van de enige echte Boeddha: die was ook van koninklijken bloede, maar verliet een paleis om in armoede en ontbering het nirvana te bereiken. Bhumibol was geen heilige, maar een schijnheilige.
Met z'n verzameling raceauto's...
T. de Huet, Amsterdam
Máxima in Argentinië
Koningin Máxima bewijst met haar bezoek aan Argentinië weer weinig oog te hebben voor gevoeligheden rond haar geboorteland. Onder het regime van president Macri zijn talloze politieke activisten en critici hun baan kwijt geraakt of in de gevangenis gekomen.
Bovendien bepleit hij mildere straffen voor de verantwoordelijken van mensenrechtschendingen tijdens de Videla-dictatuur. Het is uiterst pijnlijk dat zij met haar achtergrond een onderonsje heeft met een man die zo lichtvoetig omgaat met deze inktzwarte bladzij.
Marieke van Lubeck, Breukelen
