Met de naderende verwijdering van ON is het omroepbestel nog niet uit de problemen

Ongehoord Nederland stevent af op verwijdering uit het omroepbestel. Maar ook het kabinet zou zelf niet meer in deze positie moeten willen komen.

Het is een kwestie van tijd: Ongehoord Nederland wordt vroeg of laat uit het omroepbestel gezet. Dat kan bijna niet anders meer na alles wat in het afgelopen jaar is gebeurd. Woensdag werd bekend dat het bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) opnieuw een financiële sanctie oplegt aan de jonge omroep vanwege het aanhoudend verspreiden van ‘aantoonbaar onjuiste informatie’.

Dat wordt dan de derde boete in een jaar tijd voor een omroep die het tot z’n missie heeft gemaakt om ruim baan te geven aan onjuiste, onbetrouwbare en zeer gekleurde berichtgeving, soms ontaardend in complottheorieën en onversneden racistisch commentaar op de actualiteit. ON is in feite de ongefilterde televisietak van Forum voor Democratie en doet er ook niets aan om dat beeld te corrigeren. FvD-Kamerleden en sympathisanten zijn frequent te gast in de studio.

Aangezien de NPO niet oneindig boetes kan uitdelen, komt binnenkort onvermijdelijk de vraag op tafel of ON nog wel mag blijven uitzenden met behulp van publiek geld. Die beslissing is dan echter niet aan het omroepbestuur maar aan het kabinet. Dat belandt daarmee in de zeer ongemakkelijke situatie dat het moet gaan beslissen over een omroep die het geluid van een oppositiepartij vertolkt. Onder de FvD-aanhang zal dat slechts worden ontvangen als een bevestiging dat de gevestigde bestuurlijke orde geen tegenspraak duldt. Dat dat onzin is – het kabinet ligt in tal van programma’s van tal van omroepen vanuit alle hoeken voortdurend onder vuur – zal helaas weinig indruk maken. Ook bij andere omroepen gaat overigens weleens iets mis in de berichtgeving, zoals het ON-bestuur voortdurend aanvoert, maar het verschil is dat het bij die omroepen om incidenten gaat die ze doorgaans proberen te voorkomen. Bij ON is eenzijdigheid de kern van de formule.

Dat wordt dus één keer door de zure appel heen bijten voor het kabinet, maar daarna vooral zo snel mogelijk zorgen dat zoiets niet nog een keer kan gebeuren. Met het huidige bestel, met z’n steeds verder verlaagde toetredingseisen voor nieuwe omroepen, is de kans op herhaling levensgroot. Het bestel ontwikkelt zich steeds meer tot een platform voor alle denkbare actiegroepen, met geen ander doel dan het uiten van eigen politieke overtuigingen. Onafhankelijke, afgewogen berichtgeving komt zo vanzelf in het gedrang.

Het kabinet zou niet alleen zichzelf maar ook de kijker een dienst bewijzen als dat probleem voortaan wordt opgelost bij de voordeur, met veel strengere toetredingseisen, in plaats van bij de achterdeur.