Met de Forum-app door Lelystad, op zoek naar gelijkgestemden

Niemand verlangt terug naar het tijdperk van de verzuiling, waarin katholieken geen brood kochten bij protestantse bakkers en andersom, behalve de voorgangers van Forum voor Democratie, waar een onverklaarbaar verlangen heerst naar onprettige omgangsvormen uit het verleden. Het is de enige politieke partij met een eigen app, waarin je op een digitale kaart kunt zoeken naar ondernemers met dezelfde mening, zodat je voor een fles wijn of een taxirit geen zaken hoeft te doen met andersdenkenden.

Waarom ze dat willen is onduidelijk. Maar je kunt het altijd de ondernemers vragen die de moeite namen zich in te schrijven.

Lelystad heeft tien rode stippen op de Forum-kaart: viswinkel, feestcafé, webhoster, rijschool, ingenieursbureau, wijnfluencer, taxichauffeur, quantum healer. Bij de slijterij in een klein winkelcentrum begint het goed: de eigenaar praat niet met de Volkskrant, hij leest alleen nog De Andere Krant, die ook bij hem te koop is.

Alle zuilen hadden vroeger een eigen pers met een eigen waarheid, de vrijheid waarin we nu leven bestaat nog niet zo lang.

De slijter zegt nog wel dat hij anti-kabinet is en anti-WEF, en dat zijn vermelding in de app niet ten doel heeft meer klandizie te krijgen. Het is een statement, zegt hij, een manier om zijn onvrede te tonen. Meer niet.

Forum wil een ‘Forumland’, en de app, ontwikkeld onder verantwoordelijkheid van lifestylecoach-model-coronaverzetsstrijder Laurens Lindeman, oprichter van ‘De parallelle samenleving’ en kandidaat in Brabant bij de komende verkiezingen, is een van de vehikels om dat te bereiken. Technisch houtje-touwtje, crashgevoelig en gemakkelijk te hacken ook; binnen de kortste keren lagen de gegevens van 90 duizend mensen op straat. Maar met wat volharding brengt hij je bij vriendelijke mensen, die hun heil zoeken bij een onvriendelijke partij.

Morris heeft een taxibedrijf. ‘Het leuke is: ik krijg nu weleens gelijkgestemden in de auto.’ Thuis is dat lastig: zijn studerende dochters zijn allebei ‘zo woke als wat’ en vinden Morris’ politieke kleur ‘verschrikkelijk’ – ‘die zijn geïndoctrineerd op school’. Dat Thierry Baudet zijn nieuwe huis laat doen door een Forum-stukadoor is ‘grappig’, maar van verzuiling moet Morris niets weten: ‘Nee, nee, wie ik ook in de auto heb, ik lul wel met ze mee, want dat doe je nu eenmaal als taxichauffeur.’

Forum is voor hem vooral ‘een beetje ertegenin gaan, niet meelopen’. Tegelijk is het de partij geworden die hardop en ongehinderd in de Tweede Kamer fulmineert over satanisch kindermisbruik door hoge ambtenaren, ministers met een nazivlag afficheert, tribunalen aankondigt, oorlogsmisdaden in Oekraïne ‘verzonnen’ noemt (‘per saldo gebeuren daar natuurlijk geen hele grote dingen’, zei Kamerlid Ralf Dekker) en politici van andere partijen openlijk uitscheldt, verdacht maakt en bedreigt. Na de grote verkiezingsoverwinning van vier jaar geleden is dit het extremistische residu.

En nu iedereen ze de rug toedraait, omhelzen ze dan maar elkaar.

‘Misschien kun je het vergelijken met een soort geloof’, zegt de eigenaar van een communicatiebureau, die ‘geen zin heeft uitleg te geven aan de Volkskrant’ maar het toch doet, want het zit hoog. ‘Stel, ik heb een schilder over de vloer, dan is het ook eens fijn dat hij dezelfde ideeën heeft als ik. Het voelt toch als verstoten worden, zodra je je aansluit bij Forum.’

Uitgebreid vertelt ze wat er mis is met het land, ‘we snappen echt niet dat anderen dat niet zien’, en de app is een manier om steun te vinden. ‘We worden altijd maar belachelijk gemaakt, dat is gewoon ontzettend oneerlijk. Het is niet fair. Het doet echt pijn dat je zo wordt weggezet.’

Sinds kort heeft de app ook een marktplaats voor tweedehands spullen, waaraan niets bijzonders is te zien, en straks kun je er daten. De eerste Forum-school is al goedgekeurd door de inspectie.

De top van Forum voor Democratie weet onderwijl heel goed dat de verzuiling een manier voor de elite was om de mensen eronder te houden.