Makkelijk, om mensen met een andere mening weg te zetten als niet serieus te nemen verdwaalde schapen

Brief van de dag: waarom ik trots ben op Ronald Plasterk

Op woensdag 18 november las ik in de Volkskrant het artikel over Ronald Plasterk. Ronald Plasterk schrijft een column in De Telegraaf. Veel partijgenoten leveren daar commentaar op.

Nu is De Telegraaf niet mijn krant, maar ik, als sociaaldemocraat, ben er trots op dat hij een positie kiest die niet zomaar ­samenvloeit met de dominante stroom binnen onze partij, de ­Partij van de Arbeid.

Want ook voor linkse partijen geldt dat ze maar al te vaak ver­vallen tot blinde arrogantie, wanneer zij geen tegenmacht organiseren. Zo hebben we ons als partij te lang en te ver mee laten voeren door de neoliberale politiek.

Wat gangbaar is, is niet altijd goed. Ik ben niet voor kernenergie, zoals Ronald Plasterk, maar ik moet wel open blijven staan voor argumenten die mijn ongelijk aangeven.

Het is gemakkelijk om mensen met een andere mening weg te zetten als niet serieus te nemen verdwaalde schapen. Zoals Hillary Clinton sympathisanten van haar rivaal Donald Trump in 2016 wegzette als deplorables (betreurenswaardigen). Hiermee schreef Clinton mensen af: ze hoorden er niet bij, ze deden er niet toe.

De filosoof Michael Sandel merkt terecht op dat de drijfveer achter Brexit- en Trump-stemmers een gevoel van miskenning is. Mijn favoriete essayist Menno ter Braak waarschuwde in 1937 voor de nonchalante toon waarop aanhangers van het nationaalsocialisme werden afgedaan als ‘een troepje ratés’ (mislukkelingen).

Als ik lees dat Rick van der Ploeg zich zorgen zou maken als aanhangers van Forum voor Democratie hem zouden toejuichen, denk ik: beter is het als wij op links ons afvragen waarom rechts zo veel aanhangers heeft. Waarom krijgen wij dat vertrouwen van die aanhangers niet?’

_{Hans Spekman, voormalig voorzitter van de PvdA, Utrecht}

Achteraftroost

Wantoestanden in Italië zijn om te ­lachen. In Nederland zijn ze om te huilen. Als commissaris Cotticelli voor de camera erachter komt dat hij verantwoordelijk is voor het coronabeleid in Calabrië en zegt dat hij dat niet wist, lijkt dat sterk op hoe de heren Veld en Blankestijn reageren voor de commissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.

Eerstgenoemde wordt onmiddellijk ontslagen door de Italiaanse premier Conte. De tweede en derde crisis­manager worden ook ontslagen en je slaat je op de dijen. Je wijst naar het scherm en zegt lachend: ‘Dat Italië, wat een land is het toch, een en al corruptie.’ De Nederlandse overheidsmanagers die voor de commissie de schuld van zich afschuiven, bleven jaren op hun post. Niet omdat de directeuren-generaal, de secretarissen-generaal, de staatssecretaris of de minister niet wisten wat er gebeurde. Iedereen was op de hoogte, alleen wordt onze managementcultuur bij de overheid gekenmerkt door ‘wegkijken’.

Voor de slachtoffers maakt dit een groot verschil. Nabestaanden van coronapatiënten in Calabrië hebben in elk geval het gevoel dat de verantwoordelijke is gestraft, in Nederland wordt je als slachtoffer zelfs die schamele achteraftroost onthouden.

_{Jan Bouman, Zeist}

Doorsneeburger

Prima journalistiek van Yvonne Hofs in het artikel ‘Iemand moet toch schuldig zijn’. Wie dan ook schuldig is aan het ontsporen van de terugvordering van de kinderopvang­toeslag, een voorstel wil ik alvast doen. Verplicht ministeries om alle belangrijke zaken ook te bezien vanuit het perspectief van de doorsneeburger die ermee te maken kan krijgen. Door in de kwestie van de kinderopvangtoeslag op zijn minst de vraag te beantwoorden: wat kan dit voor de burgers betekenen?

Menigmaal heb ik bij onduidelijkheid in de informatie van allerlei al dan niet publieke instanties de contactpersoon voorgelegd om de vrouw of man van de directeur, of anders diens buurvrouw, het desbetreffende formulier te laten invullen aan de hand van de beschikbare informatie met de opmerking dat ik benieuwd ben of diegene eruit komt. Een reactie heb ik daarop nooit gekregen.

Dit nu zou ook bij ministeries moeten gebeuren, een afdeling die zich louter bezighoudt met doordenking van de gevolgen voor burgers bij uitvoering van allerlei zaken. Althans, de verhoren bij de enquêtecommissie doen mij niet vermoeden dat er al zo’n afdeling bestaat.

_{Hans van Keken, Amsterdam}

Olifant

Bij de verhoren over de toeslagenaffaire is naar goed Nederlands gebruik iets compleet uit de hand gelopen, terwijl niemand echt iets fout heeft gedaan. Het komt door van alles: procedures, wetten, organisatie, bezuinigingen, ­capaciteit, ict, de politiek.

Is dat wel zo? De Belastingdienst heeft vrij vaak lak aan de politiek gehad. Ze hadden alles blind afstraffen ook kunnen laten. Of matigen. Ervoor kiezen iets niet te doen: is dat zo duur, is dat zo moeilijk? Er blijft bij de verhoren een grote, dikke olifant in de kamer staan, waarvan wij de naam niet durven uitspreken. Die begint met een r en eindigt op -acisme.

_{Bas Groot, Amsterdam}

Jobroteren

De nieuwsberichten over de toeslagen­affaire schetsen helaas een onvolledig en daardoor onjuist beeld van de Belastingdienst. Er rijst een beeld op als zouden daar alleen maar hardvochtige mensen werken die rücksichtslos omgaan met de belangen van hun cliënten. Ook bij de Belastingdienst werken mensen die zich wel degelijk met hart en ziel ­inzetten voor zowel de dienst als de ­belangen van hun cliënten.

Dus als de medewerkers van de af­deling Rulings for International Tax ­Evaders nu eens jobroteren met die van de afdeling toeslagen? Dan krijgen de gedupeerde ouders eindelijk het begrip en de empathie waar ze recht op hebben. En kunnen de toeslagterriërs hun tanden zetten in taaie internationale toptegenstanders.

_{Jan de Roo, Amstelveen}

Pensioen

Sinds 2004 ben ik met pensioen, en in alle voorbije jaren is dat pensioen maar één keer geïndexeerd. Mocht dat voor volgend jaar maart niet voor de tweede keer gebeurd zijn, dan ga ik nooit meer stemmen. Zelfs niet op de 50Plus-partij. Want die had toch in navolging van de Nederlandse boeren een protesttocht naar Den Haag kunnen organiseren.

Alle plussers op dezelfde dag met ­rolstoel of rollator met de trein naar Den Haag. Als op alle stations tientallen rolstoelers op de trein willen, dan ontstaan er vertragingen. Gans het raderwerk staat stil omdat onze broze arm dat wil.

_{A. Schelfhout, Oudwoude}

Vaccinatie

De oplossing om de vaccinatiebereidheid te vergroten, is simpel en prima uitvoerbaar: zonder vaccinatiebewijs niet vliegen. Daarnaast zullen landen elkaars bezoekers uitsluitend toelaten met een vaccinatiebewijs. Neem van mij aan: 95 procent laat zich vaccineren, want de prijs van niet meer naar het buitenland kunnen of niet meer vliegen, zullen alleen de echte hardliners willen betalen. Uitgebreide en moeilijke principiële ­discussies zijn dan niet meer nodig.

_{Ron Gerritsen, bedrijfsarts, Purmerend}

Vaccinatie (2)

Willen we dat veel Nederlanders worden gevaccineerd? Makkie: de eerste 7 miljoen zijn gratis. Daarna 100 euro per stuk. Loopt vast storm.

_{Tilly van Zanten, Hellevoetsluis}

Zelfbeschikking

Hugo de Jonge (CDA) vindt dat Nederlanders zelf mogen beslissen of ze zich laten vaccineren tegen het coronavirus. Kees van der Staaij (SGP) en Gert-Jan Segers (CU) twijfelen nog of ze zich zullen laten vaccineren. Toch wel ­typisch dat deze christelijke politici, nu ze zelf voor de keuze worden gesteld, ineens wél voor zelfbeschikking zijn, ­terwijl ze het zelf­beschikkingsrecht bij vrijwillige euthanasie van anderen ­resoluut afwijzen.

Wat het verschil extra pijnlijk maakt: bij het beslissen voor wel of niet vaccineren worden ook de levens van anderen in de waagschaal gesteld; bij vrijwillige euthanasie wordt alleen beslist over het eigen leven. Christelijk en hypocriet gaan prima samen.

_{Joost Rekers, Eindhoven}

Omroep Zwart

Omroep Zwart, Omroep Groen en ­Omroep Ongehoord (die je evengoed Omroep Wit zou kunnen noemen) ­dingen naar een plekje in het publieke bestel. Zijn we Nederland weer aan het verzuilen, waarbij iedereen zich met gelijk­gestemden terugtrekt op het ­eilandje van zijn eigen gelijk?

Het is mooi als alle stemmen gehoord worden, maar niet als ze alleen voor eigen parochie preken. Waar dat toe leidt, zien we in de Verenigde Staten, waar aanhangers van Joe Biden en ­Donald Trump in verschillende werkelijkheden lijken te leven en steeds bozer op elkaar worden.

Zou het niet mooier zijn om, in plaats van de zendtijd te verdelen onder allemaal kruimelomroepen, in de programmering van de Nederlandse Publieke Omroep ruimte te bieden aan minderheden en tegengeluiden, zodat we niet van elkaar vervreemden?

_{Marlies Jansen, Oegstgeest}