Maak van de kunstenaar geen supermens

In hun opiniestuk ‘Betere samenleving vergt creativiteit van kunstenaars: steun ze dan ook royaal’ komen Henk Krijnen en Joost Heinsius met de steeds terugkerende gemeenplaats dat kunstenaars los van hun directe vakkwaliteiten – dansen, schilderen, beeldhouwen – over speciale eigenschappen beschikken die onze maatschappij toch zeker niet onbenut mag laten. Vanwaar toch deze vreemde neiging kunstenaars op een speciaal voetstuk te plaatsen? We verwachten van voetballers toch ook niet dat ze briljante ict-oplossingen bedenken?

Waarom toch steeds weer deze ongefundeerde aanname dat kunstenaars ook creatief zijn buiten hun eigen domein. Onderwijspsychologisch onderzoek laat namelijk zien dat transfer tussen verschillende domeinen van competenties, zoals creativiteit en kritisch denken, minimaal is. Zadel jonge kunstenaars ook niet op met een verantwoordelijkheid die ze nooit waar kunnen maken. Want dat blijft in zo goed als alle gevallen beperkt tot tenenkrommende platitudes over diversiteit, duurzaamheid, racisme of het verfoeide patriarchaat. Kunstenaars moeten goed muziek kunnen spelen, stukken componeren, dansen of schilderen. Voor problemen rondom digitalisering, de tweedeling in de maatschappij, armoede en klimaat zijn weer andere disciplines nodig.

Waardeer de kunstenaar als kunstenaar. Maak er geen supermens van; dan kan hij alleen maar falen.
Henk Verhoeven, docent toegepaste psychologie, Fontys Hogescholen, Rijen

Troep

In reactie op de column van Merel van Vroonhoven (‘Doodeten aan junkfood’ van 4 maart): de voedingsmiddelenindustrie heeft veel te veel macht. Die macht kan alleen en moet door de overheid worden ingeperkt, in het algemeen (gezondheids)belang. Strenge wetgeving die te handhaven is, kan daarbij helpen. En een recht voor individuele consumenten om namens het collectief producenten verantwoordelijk te houden voor het op de markt brengen van al die troep waar niemand om heeft gevraagd.

Verder zou het helpen als minder mensen ‘rechts’ of neoliberaal stemmen. Want daar ligt de oorsprong van obesitas. Niet bij de laagopgeleide inwoners van dit land.
Rob van den Hurk, Den Bosch

Denkniveau

Zoals in het Fontys-artikel wordt vermeld, ben ik een van die duizenden studenten die meerde malen bij Fontys Hogescholen aan de bel heeft getrokken. Helaas nam men mij niet serieus: ik begreep het onderwijssysteem niet want beschikte niet over het gewenste denkniveau. Ik ervoer vervolgens minachting en discriminatie van obsessieve leraren. Het duurde even voordat ik weer in mezelf begon te geloven. Dit artikel voelde als rechtvaardigheid en ik besefte dat mijn ‘tekortschietende denkniveau’ allang had ingezien dat basiskennis essentieel is, welke innovatieve onderwijssystemen er ook worden ingevoerd.
Mehmet-Sah Güler, oud-student Fontys Hogescholen, Eindhoven

Schiphol

In de berichtgeving over de noodzakelijke krimp van het aantal vluchten op Schiphol mis ik het grote aantal transfervluchten van 37 procent dat Schiphol jaarlijks aandoet. Waarom moet het een transfer-airport zijn? Wellicht in het belang van de aandeelhouders?

Als die transfers worden verplaatst naar een minder gekwelde luchthaven krijg je minder vluchten op jaarbasis, wat goed is voor de duurzaamheid en geluidsoverlast plus: het betrokken personeel kan elders worden ingezet op de luchthaven waar personeelstekort is. En ja, KLM is een iconisch Nederlands bedrijf waarop we zuinig moeten zijn (KLM-baas Marjan Rintel, 4/3), en dat kan zeker beter.
Janneke Slot, Breda

Vriendelijker

Mij valt op dat Groningers vaak worden aangesproken als díé Groningers. ‘Onze’ Groningers zou wat vriendelijker klinken: wij horen er ook bij.
Klaas Rienks, Dussen

Naschrift: in een eerdere versie van deze rubriek stond een brief over het vrouwencondoom die inhoudelijk niet klopte, en daarom is verwijderd.