Lezersbrieven: Kunstenaar, kijk ook eens buiten je bubbel

Brief van de dag

In het dubbelinterview met museumdirecteuren Ann Demeester en Jacqueline Grandjean stelt laatstgenoemde dat de kunstenaar in Nederland ondergewaardeerd wordt en dat het calvinisme hieraan ten grondslag ligt. De waardering voor de ‘overbodige franje’ legt het inderdaad vaak in grote mate af tegen de waardering van het economisch waardevolle.

Toch moeten ook kunstenaars en culturele instituten goed in de spiegel kijken. In hoeverre zijn ze nog bezig nieuw publiek te betrekken en te overtuigen? Een wandelgang langs nationale musea en academies geeft je veelal het idee dat de contemporaine kunst in Nederland steeds meer naar binnen aan het keren is en zodoende steeds minder mensen bereikt. Kun je een calvinistisch volk ervan overtuigen kunst als waardevol te zien wanneer er geen enkel handvat is om de burger jouw kant op te doen bewegen? Of steeds maar weer dezelfde thema’s ten tonele voert, waardoor een instituut als het Stedelijke Museum volgens Rutger Pontzen steeds meer in een ‘pamflettistisch-antropologisch’ instituut verandert?

Ja, kunst mag schuren. Ja, kunst mag activistisch zijn. Maar het is en blijft een communicatievorm die ernaar streeft een zo groot mogelijk publiek te overtuigen. Het wordt de hoogste tijd dat er meer kunstenaars en curatoren opstaan die, ongeacht wat ze willen vertellen, de kunst verstaan het publiek te overtuigen. Ook buiten de eigen bubbel.

Pim C. de Vries, Alkmaar

Leider

Met verbazing volgde ik verleden week de discussies over de H.J. Schoo-lezing van Sigrid Kaag. De verwijten waren niet van de lucht. In het debat in de Tweede Kamer van 7 september, in de talkshows en zelfs in een hoofdredactioneel commentaar van deze krant werd Kaag in vele toonaarden verweten dat ze scherp uithaalde naar de VVD-leider.

De H.J. Schoo-lezing heb ik grondig gelezen. Een prima, persoonlijke en visionaire analyse. Ik tel vijf passages van zelfkritische aard. Daarenboven lees ik vijf passages waarin Kaag het gevoerde regeringsbeleid bekritiseert; in een daarvan gebruikt ze een term (‘gaaf land’) die de VVD-leider ook bezigde. In ons land is het regeringsbeleid niet slechts de veantwoordelijkheid van de leider van de grootste partij. Dientengevolge slaat kritiek op dat beleid niet uitsluitend op deze leider. Hoe is het mogelijk dat dit veelomvattende stuk zoveel negatieve kritiek krijgt? Is er sprake van lange tenen in kleine schoenen?

Harry Ottenheijm, Milsbeek

Modder

Wat opvalt in de nieuwe, tijdelijke Tweede Kamer is de wand achter het spreekgestoelte: een achterwand met brokken klei vormt het decor. Typerend, want er is niets beters denkbaar dan deze kleiwand om de modderfiguren van onze Kamer te illustreren.

J.W. Nieuwpoort, Alkmaar

Fonetisch

In de brief van de dag (O&D, 11/9) pleit Niek van Dijk voor fonetische spelling. Hij meent geschreven taal daarmee toegankelijker te maken voor laaggeletterden. Ik denk dat ze dat in laaggeletterd Den Haag een pgagtâgh idee vinden, in laaggeletterd Leiden noemen ze dit vast een progtuggè ontwikkeling.

Ik voorzie problemen in alleen al de corresponentie tussen Hagenezen en Leienaars. Beide partijen zullen hun toevlucht nemen tot onverstaanbare decibellen en fysieke interactie. Kortom, laten we vasthouden aan de taal die iedereen verstaat.

Maria Rademaker, Leiden

Fooneeties

Van Dijk hout un plijdooi voor voneeties sgrift om zoodoendu het proobleem fan laagguletterthijt aan tu pakkun. Op t eerstu guzigt un simpatieku gudachtu. Maar muneer vergeet dat niet iedureen uit Amsturdam komt. Er zein gunoeg mensun te vindun die het Fries, Nedursaksies of het Limburgs als eerstu taal sprekun. As ik foneeties in t Grunnegs begun, vroag ik mie of Van Diek oet Hooland mie nog wel bugriept. Ik reekn dat t ain dikke janboudol wort.

Harry Heijes, Annen

Lurp

De rubriek Wadiwatwat (V, 10/9) wekte de indruk dat lurp een verzonnen woord is. Dit is niet juist. Het komt voor in het Zeeuwse en Flakkeese dialect en betekent ‘beurs’ of ‘overrijp’, van fruit bijvoorbeeld. Ook in de techniek wordt het gebruikt: ‘Die auto is lurp’, totaal verrot. Het woord is opgenomen in het woordenboek der Zeeuws dialecten van Dr. Ghijsen. (1884-1976) Vermelding in de Van Dale zou ook leuk zijn.

Jan Verbiest, Dirksland

Hospita

Eenvoudige manier om op korte termijn kamers voor studenten beschikbaar te krijgen: herstel de hospita in ere door de inkomsten uit kamerverhuur vrij te stellen van inkomstenbelasting.

Jacqueline Soetenhorst, Bilthoven