Opinie
Kranten over het regeerakkoord: 'Het is vaak vlees noch vis'
Na 209 dagen van formeren is het regeerakkoord met als motto 'Vertrouwen in de toekomst' klaar. Wat schrijven de ochtendkranten in hun commentaren over het akkoord? ''Meer hebben we er niet van kunnen maken' was een betere benaming voor het eindresultaat geweest.'
Hoog 'voor elk wat wils'gehalte
Er bestaat weinig chemie tussen de leiders van D66 en CU en evenmin tussen die van VVD en CDA. Premier Rutte zal zijn geroemde capaciteiten als sfeerbewaker nodig hebben om deze coalitie op de rails te houden. Met vier partijen is dat sowieso geen sinecure. Dat belooft wat als de economische rugwind draait en tegenwind wordt. (...)
Het regeerakkoord heeft een hoog 'voor elk wat wils' gehalte. In de portemonnee gaan de meeste mensen erop vooruit, maar verder is het vaak vlees noch vis. Groene ambities voor de langere termijn gaan samen met meer asfalt voor de kortere. En de steeds weer klinkende roep om pluriformiteit in de media schuurt met de wens van dit kabinet van een stevige publieke omroep. Die is immers de belangrijkste concurrent van andere, niet gesubsidieerde mediabedrijven.
De schoen wringt ook bij het schrappen van de wet-Hillen. Huizenbezitters worden daardoor na aflossing van hun hypotheek alsnog aangeslagen. De toegezegde langere afbouw verzacht de impact, maar doet niets af aan de kern van het probleem. En dat is dat de overheid zich opnieuw onbetrouwbaar toont.
Resultaat dat gezien mag worden
De formatie breekt wat duur betreft inmiddels records. Een vrijwel onvermijdelijk gevolg van die ingewikkelde uitslag, maar, naar nu blijkt, met een resultaat dat gezien mag worden. Pessimisten gingen ervan uit dat akkoorden tussen vier partijen slechts bleke compromissen kunnen opleveren en dat goed op de winkel passen het hoogst haalbare zou zijn. Zij krijgen ongelijk. Het nieuwe kabinet zal wel degelijk op een aantal terreinen, zoals het klimaatbeleid of het verouderde belastingstelsel, betekenisvolle stappen kunnen gaan zetten. Er komen nieuwe investeringen in het defensie-apparaat en ook het onderwijs mag zich verheugen in meer aandacht. (...)
Uiteraard valt niet elke keuze van de nieuwe coalitie toe te juichen. Het uitblijven van een nieuw (uitgebreider) kinderpardon is daarvan een voorbeeld. Net als het achterblijven van de laagste inkomens.
Fundamenteler is echter de ideologische keuze van de coalitie uitdrukkelijk de boosheid van de gewone Nederlander te willen wegnemen. Daarin zit impliciet de erkenning dat groepen in de afgelopen jaren harder zijn aangepakt dan anderen en dat de boosheid terecht zou zijn. Zeker de VVD, die ook in de vorige periode regeringsverantwoordelijkheid droeg, maakt er zich zo wel heel gemakkelijk van af.
De eerlijkheid gebiedt juist te zeggen dat het nu snel aftredende kabinet ervoor zorgde dat Rutte III een budget ter beschikking kreeg dat de nieuwe ploeg in staat stelt een beleid te gaan voeren, dat inderdaad doortastender oogt dan gedacht.
Erfenis van Rutte II wordt deels verjubeld
Het nieuwe kabinet laat het breed hangen, schrijft Hans van Soest in het commentaar van het Algemeen Dagblad. Nadat het vorige kabinet enorm had bezuinigd om de verzorgingsstaat betaalbaar te krijgen voor de toekomst, hebben de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zich voorgenomen dat iedereen nu wel eens mag voelen dat het weer beter gaat. Alleen laten de partijen de teugels nu zó veel vieren, dat nu al duidelijk is dat we in de toekomst weer een probleem hebben. Daarmee wordt de erfenis van Rutte II deels verjubeld. (...)
Wie de plannen bestudeert, ziet dat Rutte III een hypotheek legt op de periode hierna. Het CPB waarschuwt dat de uitgaven zó hard stijgen, dat in de toekomst nieuwe bezuinigingen dan wel nieuwe belastingverhogingen nodig zijn. In een economisch woelige tijd waarin de gevolgen van de brexit nog onduidelijk zijn, de crisis in de eurozone nog niet is bezworen en de wereldhandel een dip kan krijgen door alle internationale conflicten, waarschuwden topambtenaren niet voor niets dat het nieuwe kabinet een buffer zou moeten aanleggen voor slechte tijden. Dat doet Rutte III niet. De vraag is of de burger niet meer gebaat was met ietsje minder goed nieuws.
undefined
Een kabinet van de kleine stapjes
Vertrouwen in de toekomst', luidt de weinig inspirerende titel van het werkstuk van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Getuige eerst de processie van Echternach en vervolgens het minutieuze politieke mengproces dat aan het 55 pagina's tellende akkoord vooraf ging was 'Meer hebben we er niet van kunnen maken' een betere benaming voor het eindresultaat geweest. (...)
De onderhandelende partijen verkeerden in de ongekende luxe hun gesprekken te beginnen met het gegeven van een overschot op de overheidsbegroting. Dit is sinds 1959 niet meer voorgekomen. (...)
Vooral op het terrein van het aanpakken van de klimaatverandering toont het regeerakkoord zich ambitieus. Dat moet ook wel want Nederland is gehouden aan de afspraken die hierover zijn gemaakt in internationaal verband. Maar dat de coalitiepartijen op dit terrein inzetten op een koppositie in Europa is opmerkelijk getuige de povere resultaten die tot nu toe zijn bereikt.
De grote belastingherziening durft de nieuwe coalitie niet aan. Maar met het verplaatsen van lasten op arbeid naar het belasten van consumptie en het versneld verlagen van de aftrekbaarheid van de hypotheekrente worden hoopvolle stapjes gezet. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie gaan een verstandshuwelijk aan. Het zal, getuige het nu gepresenteerde regeerakkoord, een kabinet opleveren van de kleine stapjes. Zoals gebruikelijk in coalitieland Nederland. Niet spectaculair. Hopelijk wel effectief.
undefined
Alles wat je moet weten over het regeerakkoord vind je hier
Commentaar: was deze recordformatie nu het antwoord aan de ontevreden kiezers die vol overtuiging het vorige kabinet wegstemden?
Het commentaar van onze chef van de politieke redactie in Den Haag lees je hier: Na 209 dagen hebben hij en zijn collega's alvast één ding bereikt: Rutte III is een kabinet dat nieuwsgierig maakt naar waar het toe in staat zal zijn.
Wij gidsen je door het regeerakkoord
Hoe wordt het geld verdeeld? Wat hebben de partijen binnengesleept? En op welke punten gaat de coalitie het moeilijk krijgen? Na een historisch lange formatie is het kabinet Rutte III er eindelijk en wij gidsen je hier door het regeerakkoord.
Een kabinet voor werkend Nederland
Gepensioneerden gaan een onzekere tijd tegemoet. Hun pensioen wordt de komende jaren niet of nauwelijks verhoogd, terwijl de inflatie wel oploopt. Werkenden kunnen dat compenseren met looneisen en zullen dat volgens de ramingen van het CPB ook doen. (+)
