Katinka Polderman leerde de x’jes van vrienden, kennissen, de bakker of brugwachter op waarde schatten

Moderne verschijnselen; we komen erin om. Maar we hoeven ons er toch niet altijd bij neer te leggen? Er zijn zaken waar we ons tegen ­kunnen – nee, móéten – verzetten. Deze week de devaluatie van x’jes en hartjes.

Vermoedelijk is het allemaal begonnen bij het x’je. Het x’je of het rijtje xxx’jes als afsluitend kusjesteken onder een tekstberichtje of mail. Voordat we digitaal communiceerden stonden die xxx’jes vaak onder aan verkreukelde briefjes aan Davy uit mavo 3 of Raoul uit havo 4, aan wie we niet durfden te schrijven wat onze werkelijke verlangens waren. Xxx was in dat geval codetaal voor ‘ik wil met je tongen in de fietsenstalling en ook een beetje voelen her en der’. En als dat tongen en voelen er niet van kwam, had je tenminste geen echt blauwtje gelopen, want het waren maar x’jes geweest, zogenaamd zonder bijbedoelingen. Als we zelf zo’n briefje kregen, probeerden we verhit te ontcijferen wat de x’jes beduidden: een kleine x betekende iets héél anders dan een hoofdletter X, om over een rijtje hoofdletter X’en nog maar te zwijgen. Wat precíés, dat wisselde per week en per interpreteerster, maar de boodschap lag ergens tussen een schriftelijke knipoog en een duidelijke, broeierige liefdesverklaring.

Ergens in de 25 jaar (gevoelsjaren: 7) tussen havo 3 en nu is de functie van het x’je gedevalueerd van verkapte flirt en exclusief saluut voor BFF’s tot een equivalent voor ‘met hartelijke groeten’. De eerste keer dat ik zomaar zo’n pontificale x kreeg die ik blijkbaar niet als zodanig moest interpreteren, was ik dagen van slag. Had ik signalen van mijn, naar nu zo plots en onverwacht bleek, lesbische kennis gemist? vroeg ik me verward af. Had ze mij aangezien voor iemand van haar club? En als zij dat in mij zag: wat zei dat dan over mij? Was ik misschien van de vrouwenliefde en straalde ik zonder het te weten al jaren ontiegelijk lesbische signalen uit? Moest ik mijn heterorelatie op pauze zetten om dit te gaan onderzoeken?

Kortom: verwarring galore, misverstanden alom, maar inmiddels heb ik, na wat onrustige jaren, de x’jes van vrienden, vriendinnen, kennissen, collega’s, de bakker en de brugwachter leren accepteren en op waarde weten te schatten.

Ongeveer hetzelfde lot als het x’je is de hartjesemoticon beschoren. Vooral op de socials wordt er onder foto’s van kinderen, huisdieren en nieuwe kozijnen kwistig met hartjes gestrooid, en met varianten daarop. Als ik van iemand een emoticon met hartjesogen kreeg onder een foto van mezelf, interpreteerde ik dat lange tijd als uitnodiging tot neuken, maar inmiddels ben ik voldoende geconditioneerd en weet ik dat ze bedoelen: ‘die foto is vanuit de juiste hoek genomen, leuk hoor’.

Het zal mijn stugge Zeeuwse inborst wel zijn, maar wat was er mis met ‘leuk’ of ‘mooi’ of ‘wat lief zeg’, in plaats van een hart (dat er in sommige apps nog automatisch bronstig bij klopt ook). Als we onze grootste symbolen inzetten om er steeds kleinere dingen mee te zeggen, met welke symbolen kunnen we dan straks nog die grote dingen zeggen?

Uiteindelijk zullen de X x en het hartje gedevalueerd zijn tot weinigzeggende tekentjes. Wat gaan we dan onder onze berichten zetten wanneer we willen laten weten dat we iets of iemand leuk, lief of aantrekkelijk vinden?

Suggesties zijn welkom, maar liever niet in berichten aan mij. Ik raak er maar van in de war.