ColumnLoes Reijmer
Is een loonkloof van 6 procent tussen mannen en vrouwen niet schokkend genoeg?
Een hardnekkig probleem werd deze week in een paar tweetjes opgelost. Women.inc vroeg in een campagne aandacht voor de loonkloof tussen mannen en vrouwen. ‘Vanaf vandaag werken vrouwen in NL de rest van het jaar symbolisch voor niets want zij verdienen #15procentminder dan mannen’, twitterde de organisatie. Er hoorde een knap filmpje bij waarin vrouwen 15 procent minder automaatkoffie kregen, om de kwestie meteen maar even op aangrijpende wijze te visualiseren voor het Nederlandse kantoortuinvolk.
Het is #EqualPayDay. Vanaf vandaag werken vrouwen in NL de rest van het jaar symbolisch voor niets want zij verdienen #15procentminder dan mannen. Werkgevers spelen een essentiële rol in het dichten van de loonkloof. Check https://t.co/LdDClzHtcB voor tips + de Gelijk Loon Check. pic.twitter.com/0DIRZcbup5
— WOMEN Inc. (@WOMENInc) 6 november 2019
‘Leugens!’, klonk het direct uit de twitterkeeltjes van anoniempjes met een gloeilamp of VOC-schip als avatar. Nu hadden die ook wel een beetje gelijk. 15 procent is het gemiddelde verschil in bruto uurloon zonder dat rekening wordt gehouden met factoren als functieniveau, sector en het aantal uur dat iemand werkt. Vrouwen kiezen eerder voor beroepen met lagere salarissen, zoals in het onderwijs en de zorg. Ook geven ze minder vaak leiding en werken ze veelal parttime.
Die 15 procent staat eigenlijk voor niets, want een deel van het verschil is gewoon verklaarbaar. Toch koos Women.inc ervoor dat percentage centraal te stellen in de campagne en maakte zich zo kwetsbaar voor kritiek. Als feministen al percentages gaan oppoetsen, dan zal er maar weinig kloppen van die loonkloof – dat idee. Zo kon het probleem, en de noodzaak er iets aan te doen, óók meteen de prullenbak in. Opgelost.
Was 6 procent niet genoeg? Dat is het percentage waarvoor het CBS geen verklaring heeft. De kans is groot dat daar onbewust onderscheid wordt gemaakt op basis van geslacht, want statistici zijn dol op het bedenken van verklaringen en hebben er bovendien talent voor.
Women.inc veronderstelde blijkbaar dat een campagne met #6procentminder weinig indruk zou maken. Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS, twitterde dat ‘slechts’ 6 procent overblijft nadat voor alles is gecorrigeerd. Op Twitter legde een zongebruinde vastgoedondernemer uit dat we hier toch echt niet met een kloof te maken hebben. ‘6 procent is meer een scheurtje.’
Nu dacht ik geen zuunig vrouwke te zijn, maar ik bleef toch nog even op het scheurtje kauwen. Op een modaal jaarsalaris is 6 procent meer dan 2.000 euro. 6 procent is zelfs meer dan de 5 procent die op veel cao-onderhandelingstafels ligt – een percentage waarvoor ziekenhuizen, fabrieken en het vliegverkeer worden platgelegd als werkgevers er niet mee akkoord gaan. Toch reageren we gelaten als het louter vrouwen treft, niet in de laatste plaats de vrouwen zélf.
De lauwe reacties deden denken aan een artikel dat datajournalist Mirjam Leunissen onlangs publiceerde in de Volkskrant. Leunissen heeft, naar eigen zeggen, ‘onderhoudsarm bezemhaar’. ‘Doe maar lekker kort’, zegt ze als ze in de kappersstoel gaat zitten, en dat is het dan. Zoals de meeste mannen dus. Toch betaalt ze veelal meer, bleek uit een steekproef die ze hield bij vijftig salons. Soms ging het om een paar euro, soms om de helft meer.
Is het geen idee de prijzen te baseren op de dienst, opperde Leunissen. Op de vraag of iemand kort, middellang of lang haar heeft en niet op wat er tussen de benen zit? De vicevoorzitter van de brancheorganisatie lachte haar vriendelijk doch beslist uit. Dat prijsverschil, ach ja, dat is nou eenmaal zo.
In dit land zijn we kampioen zegeltjes sparen, bij de klantenservice van supermarkten wordt op hoge toon 25 cent korting op een pak vanillevla opgeëist, op Marktplaats proberen mensen altijd nog 1,05 euro van de prijs af te kletsen. Maar vrouwen die minder betaald worden voor hetzelfde werk en in de kappersstoel juist meer betalen voor hetzelfde werk moeten vooral niet zeuren. Ach mens, ga toch koken.