Opinie
Ik wilde het uitschreeuwen bij de Gouden Kalveren-uitreiking
Marc van Warmerdam neemt, te midden van een onverdraaglijk filmgala, stelling tegen de 'anti-UPC-actie' van Nederlandse scenarioschrijvers.
Weldenkende mensen weerhouden mij al twee weken publiekelijk te reageren op de 'anti-UPC-actie van de Nederlandse scenarioschrijvers'. Steeds heb ik gezegd: 'Ik hou me in, maar als ze er op het Filmgala nog een schepje bovenop gooien sta ik niet voor mijzelf in.'
Ik was op het slotfeest van het Nederlands Filmfestival, werd er gastvrij ontvangen op het diner. Om half negen 's avonds begon de door de NPO/VPRO live uitgezonden uitreiking van de Gouden Kalveren.
Een half uur later zat ik in de auto op weg naar huis. Het gala was amper halverwege. Ik had het wel uit willen schreeuwen in de grote zaal van TivoliVredenburg. Ik heb het niet gedaan. Onopvallend heb ik het pand verlaten. Je wilt niemands avond verpesten. Genomineerden en winnaars verdienen de aandacht om wat zij gepresteerd hebben. Het Nederlands Filmfestival heeft de beste bedoelingen. De kijkers thuis zitten niet te wachten op nog meer onzin dan ze al krijgen voorgeschoteld.
Kwaliteit
Was het nou zo erg? Jazeker. De lust is mij ontnomen om met lichtheid iets over het mislukken van 'de filmavond van het jaar' te schrijven. Ik had mij ingesteld op ergernis jegens de actie van de scenarioschrijvers tegen hoofdsponsor UPC, maar die werd al spoedig overtroffen door meer dan ergernis over de kwaliteit van het programma. Waarom wordt de kostbare zendtijd niet gebruikt om te laten zien waarom al die mensen kalveren krijgen in plaats van het publiek lastig te vallen met slecht geschreven, leuk bedoelde bijdragen van presentatieduo's. Zit het televisiepubliek nou echt te wachten op ellenlange lijsten van onbekende mensen die bedankt worden door de winnaar?
Ik zou alle betrokkenen aanraden, laat het even bezinken en kijk over een maandje naar de televisieuitzending. Het zal dan nog nauwelijks iemand verbazen dat ik met de volgende film van Alex van Warmerdam niet mee wil dingen naar het Gouden Kalf als er niet wezenlijk iets verandert aan de opzet van deze avond.
Schrijversactie
En dan toch die schrijversactie. Het televisiepubliek wordt op de mouw gespeld dat scenarioschrijvers überhaupt niet betaald worden en dat hun rechten onder dwang ontnomen worden door de producenten. Scenarioschrijvers wórden betaald voor hun werk en zij wórden betaald voor de overdracht van de exploitatierechten aan de producent. Zonder die rechten kan een producent geen film maken. Geen buitenlandse distributeur zal een film aankopen als niet alle exploitatierechten in handen zijn van de verkopende partij.
Het overgrote deel van de Nederlandse film komt niet uit de kosten. Ik vind het van de pot gerukt dat er überhaupt opbrengsten zouden gaan anders dan naar de mensen en instanties die de film hebben gefinancierd, waaronder bijvoorbeeld het Filmfonds en het CoBO-fonds. Met dat geld kunnen weer films gemaakt worden. Dat is in het belang van iedereen die in de film werkt, niet alleen van de scenaristen.
In hetzelfde belang moet er onderhandeld worden met UPC en andere kabelaars. Dat moet je aan de producenten overlaten. Daar zijn ze voor. Nu neem ik aan dat het Nederlands Filmfestival een belangrijke sponsor kwijt is. Vind maar weer eens een ander die het risico wil nemen dat ze publiekelijk te kakken worden gezet. En ondertussen zit in de zaal iedereen braaf te applaudiseren na weer een halfbakken slogan. Is men nou zo slecht op de hoogte? Of ben ik gek aan het worden? Is dat laatste het geval, dan zal ik zeker op de volgende vergadering van de Nederlandse producenten ter verantwoording worden geroepen.