Opinie

Hollywood sluit creatieve vrouwen systematisch buiten op grond van belachelijke vooroordelen

De industrie die helpt ons beeld van vrouwen te vormen, oogt als Saoedi-Arabië op Sunset Boulevard, schrijft New York Times-columnist Maureen Dowd.

Maureen Dowd
Salma Hayek (rechts) en Ashley Judd in Frida (2002). Beeld
Salma Hayek (rechts) en Ashley Judd in Frida (2002).Beeld

Monden vallen open, tot het lijkt of het nooit meer zal stoppen. Je zou denken dat we op een gegeven moment verdoofd zouden raken. Maar nee. Er blijken simpelweg te veel domkoppen te zijn. We kunnen onze internetpagina's niet snel genoeg vernieuwen om de laatste onthutsende onthullingen te zien over seksuele misdragingen en Trumpmisdragingen - die op een surrealistische manier rijmen.

Terwijl mannen neergaan, staan vrouwen op. Uit het aantal vrouwelijke kiezers dat afhaakte bij Republikeinse kandidaten in recente verkiezingen in Virginia en Alabama laat zich een enorme genderkloof voorspellen voor de verkiezingen van komend jaar.

Vrouwelijke Democraten in het Congres hebben besloten dat ze wellicht de president uit het zadel kunnen wippen op grond van zijn zelf toegegeven seksuele roof. Als ze de overtreders binnen hun eigen partij kunnen zuiveren en vrouwen naar de stembus kunnen jagen door stampij te maken over de absurditeit van een president-graaier die immuun is voor de straffen die anderen wel krijgen, hopen ze het Huis van Afgevaardigden te heroveren en misschien zelfs de Senaat. 'We geven niet op', zei afgevaardigde Lois Frankel uit Florida.

Het land beleeft tegelijkertijd twee trauma's die heidens lijken in hun gebrek aan fatsoen.

Met zoveel potsierlijke verhalen die rondgaan over plunderende mannen die vrouwen als hun bezit behandelen of hun kantoor als hun 'stal', zou je denken dat het moeilijk zou zijn om op het hoogste walgingsniveau te blijven.

Maureen Dowd Beeld
Maureen DowdBeeld

Maar toch voelde ik de walging weer toenemen terwijl ik Salma Hayeks opiniestuk in The New York Times aan het lezen was. Het is het relaas van haar nachtmerrieachtige ervaring met Harvey Weinstein in de tijd dat ze probeerde haar Frida Kahlofilm (Frida, 2002) te maken met hem als producent.

Hayek herinnert zich dat ze 'verloren was in de mist van een soort stockholmsyndroom', met de gedachte dat als ze bepaalde compromissen sloot - Weinstein vroeg om een frontale naaktscène met Ashley Judd - hij haar als kunstenaar zou beginnen te zien.

Dat beschreef precies het euvel waaraan Hollywood al lang lijdt. De industrie die helpt ons beeld van vrouwen te vormen heeft last van genderapartheid: Saoedi-Arabië op Sunset Boulevard.

Hoewel vrouwen goed zijn voor de helft van de verkochte bioscoopkaartjes, is slechts 4 procent van de honderd films met de hoogste omzet van de afgelopen tien jaar geregisseerd door vrouwen. 11 procent van de schrijvers is vrouw, 3 procent van de cameramensen is vrouw, 19 procent van de producenten en 14 procent van de filmmonteurs. De kwaliteit van vrouwelijke rollen, ooit zo hoog in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw, is verschrompeld. Vorig jaar speelden vrouwen maar 29 procent van de hoofdrollen.

Met de mond wordt beleden dat deze ongelijkheid moet worden aangepakt, maar niemand in een machtspositie heeft er ooit een flinke rel over getrapt - niet de vrouwelijke studiobazen, niet de mannelijke, niet de vakbonden.

Hollywood was een verwrongen maatschappij en iedereen wist het. Stereotypen over gender waren in amber gegoten: vrouwen kunnen niet regisseren want het is te riskant om ze grote budgetten toe te vertrouwen; ze worden te emotioneel; ze willen alleen films regisseren waarin mensen praten of, nog erger, huilen; ze hebben niet het gezag om als bevelhebbende generaals over te komen.

Daarom mochten de monsters rondlopen, met het gevoel recht te hebben op menselijke offers, kwetsbare jonge vrouwen die werden geofferd op het altaar van de kunst, de ambitie en de kaartverkoop.

Hayek stelt de woedend makende vraag: 'waarom moeten zovelen onder ons, als vrouwelijke artiesten, ten strijde trekken om onze verhalen te vertellen terwijl we zoveel te bieden hebben? Waarom moeten we zo hard vechten om onze waardigheid te behouden?' Waarom is Hollywood - terwijl er zoveel vrouwelijk talent is en zoveel vrouwelijke kaartjeskopers - gestopt met het proberen 'erachter te komen wat een vrouwelijk publiek wil zien en wat wij willen maken'?

Toen ik twee jaar geleden veel vrouwelijke regisseurs, schrijvers en producers interviewde voor een Magazine-verhaal en hun fantastische werk bestudeerde, werd ik kwader en kwader toen ik erachter kwam dat deze vrouwen systematisch werden buitengesloten op grond van belachelijke vooroordelen.

Er zijn veel goedbedoelende mensen met macht in Hollywood. Maar ze hebben te lang de andere kant op gekeken als het om deze schandelijke verhoudingen gaat. Zoals Melissa Silverstein, oprichtster en uitgeefster van Women en Hollywood, me vertelde: 'Omdat we nu eindelijk een succesvolle superheldfilm hadden die werd geregisseerd door een vrouw, zien we nu dat we in de realiteit nog helemaal aan het begin staan.'

Hayek sloeg de spijker op zijn kop met haar conclusie: 'Totdat er gelijkheid is in onze industrie, met mannen en vrouwen die dezelfde waarde hebben in alle aspecten ervan, zal onze gemeenschap een vruchtbare bodem blijven voor seksuele jagers.'

Geen wonder, gezien de stand van Washington en van Hollywood, dat Dictionary.com als woord van het jaar complicit koos: medeplichtig.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden