Hoezo er met de pet naar gooien, Samsom?

Diederik Samsom suggereert dat vluchtelingen die hun inburgeringsexamen niet halen, er met de pet naar gooien. Klinkklare onzin, wat mij betreft. Als vluchtelingen de afgelopen jaren in mijn inburgeringsklas af en toe wat minder enthousiast hun best doen, komt de reden vaak snel boven tafel.

Terwijl wij in de les bespreken wanneer we in Nederland beschuit met muisjes eten, vallen de bommen in de wijk in Damascus waar de familie van een student woont. Hij kan zich slecht concentreren. Een jonge man uit Darfur (Soedan) heeft beroerd geslapen omdat hij opnieuw zijn etnische afkomst moet gaan bewijzen bij de IND. Dan is het verschil tussen p en b even ondergeschikt.

Een Somalische man heeft opnieuw gehoord dat zijn kinderen niet naar Nederland mochten komen. Een hoogzwangere Soedanese, goed voorbereid op haar examen, hoort bij het examenbureau dat ze niet mee mag doen vanwege een fout in haar voorletters. Een man uit Tsjetsjenië stort even in als we de woorden voor familie oefenen: 'Allemaal dood'.

Bij een Chinese meneer van 50, gemarteld vanwege zijn geloof, willen de woorden er gewoon niet in, hoe hard hij ook oefent. We komen niet verder dan gebarentaal. Een welbespraakte Iraanse jongen die een goede carrière in de ict in Teheran had maar nu in zijn eentje in Amsterdam zit, haalt het examen niet en raakt in een tijdelijke depressie. Een oudere landgenoot van hem heeft langdurig in de gevangenis gezeten in Iran, heeft veel familie verloren en het kost hem enorm veel moeite om het Nederlands te leren. Hij is er altijd en studeert hard.

undefined

Wees duidelijk

En dan zijn er ook nog 'gewone' problemen zoals zieke kinderen of ouders, problemen met instanties en andere zaken. Dit is maar een fractie van de verhalen die ik en veel collega's horen. Het goede nieuws is dat al deze mensen gelukkig ook weer opveren en dapper verder gaan en na een tijdje laten weten dat het toch is gelukt met dat examen, met werk, met de gezinshereniging.

Ze komen er wel, denk ik bij de meesten, ze zijn letterlijk van ver gekomen en hebben een hoop levenskracht. Ik leer daar veel van.

Samsom, doe niet mee met die stigmatisering en wees, zoals je van iedereen verlangt, gewoon nuchter. Als er niet genoeg geld is om het allemaal te betalen, wees daar dan duidelijk over. En maak de examens eenvoudiger: een deel van de examens gaat nu om het slim kunnen beantwoorden van meerkeuzevragen en strikvragen in plaats van het Nederlands beheersen.

Zorg ervoor dat docenten en studenten de examens kunnen inzien, zodat we kunnen zien waar het mis ging, want we tasten nu vaak in het duister. Zorg voor rustige examenlocaties in plaats van de lawaaiige zalen waar mensen nu in zitten. Als we ervoor zorgen dat de mensen die het Nederlands aardig beheersen en die integreren hun examens kunnen halen, dan helpen we iedereen vooruit en kost het minder geld.

^{Marianne Houben, Amsterdam}