Hoe beveiligers van Thierry Baudet met geweld een demonstrant onschadelijk maken

Als ze klaar zijn met flyeren in Den Bosch strijkt Thierry Baudet met partijgenoten neer op het terras naast de Sint-Jan – zijn filmploeg wil nog een shot maken tegen het decor van de kathedraal maar Jasper van den Elshout staat in de weg; hij protesteert ludiek tegen Forum voor Democratie en draagt een doos met ‘oud papier hier’.

Vier mannen lopen op hem af: Tom Gorny, Baudets woordvoerder, vraagt Jasper te vertrekken. Dan grijpt een man hem in de nek, een tweede draait zijn arm hard op de rug en zo sjorren ze hem naar de andere kant van het terras dat vol mensen is, naar de monumentale houten deur naast grand-café Silva Ducis. Jasper bonkt met zijn hoofd tegen de deur, en tegen de deurbel, roept om politie; Baudets beveiligers duwen hem met zijn gezicht op de grond en houden hem daar totdat de filmopnamen klaar zijn. Het duurt, zeggen getuigen, een kwartier. Jasper verzet zich niet, ‘ik probeerde te de-escaleren’, en staat trillend op.

Nog steeds geschokt kan hij vijf dagen later bij de politie telefonisch aangifte doen. Hij heeft pijn, slaapt slecht, komt niet toe aan zijn werk als filmmaker. Na een oproep op Facebook identificeert Jasper twee beveiligers: Twan Hermens van Security & Investigation Group, en Petar Sesto van Capital Security – een derde man blijft onbekend. Beiden bevestigen noch ontkennen hun betrokkenheid. Hermens, telefonisch: ‘Als dat klopt ga ik er geen commentaar op geven’, Sesto: ‘Als u bepaalde vragen heeft, gaat u maar naar Forum.’

Tom Gorny appt: ‘Omtrent de veiligheid van Baudet (…) doen wij geen mededelingen’. Ook de politie en de gemeente kunnen of willen niet zeggen wat de status van de beveiligers was: ingehuurd door de partij zelf of door de overheid, leden van een Forum-ordedienst misschien. Hermens draagt een oortje, ritst zijn jas open en toont Jasper een penning maar weigert dat later nog eens te doen.

Persfotograaf Rob Engelaar staat er namens het ANP ‘middenin’ en legt vast hoe Jasper ‘in een houdgreep’ wordt weggevoerd, ‘iedereen vroeg zich af: mag dit wel. Er was behoorlijk wat geweld’. Raphaël Drent werkt die dag voor Forum en staat verderop, ‘ze vroegen hem acht keer weg te gaan, daarna is hij redelijk hardhandig uit beeld gezet’.

Geert van Stokkum is op het plein als coördinator van Gastvrij ’s Hertogenbosch: ‘Die beveiliger pakte hem bij de lurven en ik zei: doe eens normaal. Twee andere beveiligers zeiden dat ik me er niet mee moest bemoeien: als hij niet wil luisteren, moet hij voelen.’ Van Stokkum is een van de vier getuigen die Jaspers aangifte ondersteunen, ‘dit sloeg nergens op’.

Een vrouw op het terras belt de politie die verschijnt als het voorbij is. Jasper houdt een auto van Stadstoezicht aan, vertelt dat hij mishandeld is – de handhaver sluit het autoraampje en rijdt door.

Zijn ‘knullige protest’ ontstaat die zaterdag spontaan, vertelt hij. Aanvankelijk is de sfeer ‘supergemoedelijk’: hij laat de doos zien aan Thierry Baudet die snedig zegt dat hij geen oud papier heeft. Als de ploeg begint met filmen staat Jasper er dertig meter vandaan, maar wel in beeld.

‘Op grond van wat?’, roept hij terwijl de beveiligers hem afvoeren – hij denkt dan nog dat het agenten zijn. Sesto draait zijn arm op de rug en trekt hard zijn schouder omhoog; bij de deur duwen ze hem ‘helemaal plat’. Zijn mondkapje mag niet af, ‘ik heb gesmeekt of ik rechtop mocht zitten zodat ik adem kreeg’.

Als Baudet klaar is met filmen laten ze hem los. ‘Gedraag je’, zegt Hermens nog – een geblindeerd busje komt aanrijden en Hermens zegt ‘nou hoeft het niet meer’, wat de vraag oproept of het een politiebusje is. Van die scène is bewegend beeld.

Baudet is eerder met de dood bedreigd, wat beveiligen vanzelfsprekend maakt, maar privébeveiligers hebben niet meer rechten dan burgers. Senior politiewoordvoerder Jordi Cebrian mailt dat er vooraf geen afspraken met Forum zijn gemaakt over de flyeractie. Eerder had communicatieadviseur Marco van Rossum gemaild geen vragen te beantwoorden: ‘de zaak is in onderzoek’.

Forum had ‘geen vergunning nodig’, mailt senior communicatieadviseur Michiel Geurtsen van de gemeente Den Bosch, en wat betreft privébeveiligers: ‘daar gaan wij niet over’. Senior communicatieadviseur Annelies Kok schrijft dat handhavers Forum enkel vroegen de coronaregels te respecteren. Ze stuurt ook een reactie van VVD-burgemeester Jack Mikkers: ‘Iedereen in Nederland heeft het recht te demonstreren. Ook in gastvrij ’s-Hertogenbosch’, staat erin, en fysiek bedreigen is ‘iets dat we natuurlijk niet moeten accepteren’.

Jasper hoopt op excuses; Baudet ondertussen noemt beelden van agenten in burger tijdens een demonstratie in Den Haag ‘verbijsterend’.