Heel Holland hinkelt: het vuile spel rond de schone loop van Sifan Hassan

Ze rende van de bossen bij het asielzoekerscentrum in Zuidlaren naar Doha, Qatar. Op zich al een prestatie. Zaterdag werd de van oorsprong Ethiopische Sifan Hassan voor de tweede maal binnen een paar dagen wereldkampioen hardlopen, op de 1500 meter en, eerder, de 10 kilometer.

Het grootste deel van die races liep ze op de vierde, vijfde plaats. Een goed teken, zei de tv-commentator. Pas laat schoot Hassan met gemak door. Mooi.

Het was een hordeloop, niet alleen voor haar. Het hele land struikelde over barricades en vooroordelen, er bleek lastig overheen te springen. Zo twitterde Mark Rutte: ‘Werkelijk magnifiek! @SifanHassan verovert op de 1.500 meter haar tweede gouden plak van het WK atletiek. Ik heb mijn felicitaties overgebracht voor deze unieke prestatie’. Twitteren dat je felicitaties hebt overgebracht; dan ben je net iets trotser op je felicitatie dan op de prestatie.

Op weg naar de bloemenwinkel werden bepaald geen records gebroken. Waar elke tweede plaats op een onbenullig potje voetbal voldoende is voor drie dagen carnaval, wilde de trots nu maar niet loskomen. Dat kwam door twee dingen: Hassans Ethiopische afkomst en haar ‘verdachte’ snelheid. Een combinatie vol ongemak.

Was Hassan bijvoorbeeld wel ‘van ons’? Een twitteraar klaagde dat Hassan ‘ineens Nederlands’ heette nu ze kampioen was: ‘Het racistische Nederland gunt #Afrika helemaal niets. Zelfs successen van Afrikaanse atleten als #SifanHassan worden geclaimd als #Nederlands succes. #racisme’. Mogelijk was het ironie, maar op dat mijnenveld kun je beter geen loopje nemen met racisme.

Nee, antwoordde een ander: deze prestatie een Nederlands succes noemen is juist géén racisme: ‘Het was haar keuze om uit te komen voor Nederland. Ze woont in Nederland, komt uit voor Nederland. Haar afkomst erbij halen is juist racistisch’.

Er was ook twijfel. Hassans coach is geschorst onder verdenking van dopingverstrekking. Dus hoe ‘schoon’ liep zij eigenlijk? Zonder feiten valt daar niets over te zeggen, maar in vuil spel is verdachtmaken effectiever dan talent.

^{Wilt u dit verhalen liever beluisteren? Hieronder staat de door Blendle voorgelezen versie}

Deze krant liep ook niet brandschoon. In een ‘verklaring’ voor Hassans opmars kwam de krant met vijf theorieën – een zuiver staaltje ‘speculyse’, een oprukkend genre in de journalistiek. Vier ervan gingen uit van gebruik van verboden middelen, al of niet met Hassans medeweten. ‘Wat wel vaststaat: de twijfel zal nooit helemaal verdwijnen’, oogstte de krant de zelfgezaaide twijfel.

Na haar zege zei Hassan dat boosheid haar had gedreven. Boos om de schorsing van haar coach, boos over alle twijfel. Ik weet niets van sport; wel dat woede niet op de lijst van verboden middelen staat. Adrenaline weer wel, dus dat wordt nog knap ingewikkeld voor de sportartsen. Mocht ze niet betrapt worden, dan moeten Hassan en Mark Rutte de Volkskrant nog dankbaar zijn ook.

Nóg een horde: Hassan wilde laten zien hoe je ‘schoon’ wereldkampioen wordt, zei ze. Met haar eclatante overwinning voedde ze juist de twijfel. Zo bezien had ze beter tweede kunnen worden – een nieuwe versie van de wet op de remmende voorsprong.

Was Hassan derde geworden, of zesde, dan vond ik het nog knap. Maar dat telt niet: aandacht en eer zijn voor winnaars. Ik vind verliezers interessanter; misschien dat ik ook daarom zo weinig heb met sport(journalistiek). Maar geboeid zag ik hoe heel Holland hinkelde bij het glorieuze succes van een hardloopfenomeen.